Novaĵoj

En la majaj balotoj al la Eŭropa Parlamento rivalos el Pollando 561 polinioj. Tio estas preskaŭ duoble pli ol antaŭ 5 jaroj. Tiel ili okupas 44 procentojn de la lokoj sur la balotlistoj kompare al 56 procentoj, kiujn okupas kandidatoj.  Regas tamen la opinio, ke la ĉeesto de kandidat­inoj sur la balotlistoj ne signifas egalajn balot­ŝancojn, gravas nome la loko, kiun oni okupas sur la listo. En la majaj balotoj kandidatoj pli ofte okupas la komencajn lokojn ol la kandidatinoj. Plej malmultajn ŝancolokojn al la kandidatinoj certigis Pola Kamparana Partio. En la nuna oficperiodo de la Eŭropa Parlamento en la grupo de la polaj deputitoj virinoj konsitigas nur 22 procentojn. Ĉi-foje la unuan fojon en la eŭropaj balotoj en Pollando estas aplikita la t.n. kvota mekanismo. Konforme al ĝi 35 procentojn de lokoj sur la balotlistoj devas okupi personoj ne sufiĉe reprezent­itaj, kiujn kaze de ĉiuj partioj konsistigas polinoj.

El la elsendo 29.04.2014. Legas Tomek

Antaŭtage de la kanonizo de la Sankta Patro, Johano Paŭlo la 2-a, la kapo de la Romkatolika Universala Eklezio kaj granda polo, la Sejmo de Pola Respubliko esprimas al li dankon kaj respekton.

Antaŭ 9 jaroj, kelkajn tagojn post la morto de la Sankta Patro Johano Paŭlo la 2-a, la deputitoj kaj senatanoj kunveninaj dum solena asembleo omaĝis lian memoron difinante lin la predikanto de la Evangelio de Jesuo Kristo, granda morala aŭtoritatulo, Patro kaj Instruisto, kaj ankaŭ “homo de paco kaj espero” kaj “la plej grava el la Patroj de la suverena Pollando”. La Sejmo de Pola Respubliko asertas, ke tiuj difinoj perdis nenion de sia aktualeco.

La Sejmo de Pola Respubliko esprimas la esperon, ke la kanonizo de la Sankta Patro Johano Paŭlo la 2-a estos por ĉiuj poloj la okazo por ĝojplena kaj solidara festado, kaj ankaŭ la instigo al pli profunda konatiĝo kun lia intelekta kaj spirita heredaĵo kaj al entrepren­ado kaj daŭrigado de lia verko. La Sejmo de la Pola Respubliko alvokas ĉiujn membrojn de la nacia komunumo digne omaĝi ĉi tiun eventon.

El la elsendo 25.04.2014. Legas Tomek

Jam de kelkaj tagoj el ĉiuj landoj de la mondo, inkluzive Pollandon, al Romo direktiĝas pilgrim­grupoj por la kanonizaj solenaĵoj de Johano Paŭlo la 2-a kaj Johano la 23-a. Ne mankas individuaj pilgrimantoj, kiuj venas al Italio per specialaj aviadiloj kaj trajnoj. Kelkaj pilgrimantoj elektis eksterordinarajn vetur­eblecojn. Marek Schramm celis Romon per la aŭtomobilo Warszawa, kiu iam apartenis al Karol Wojtyła. El la okcidenta Pollando direkiĝis al Romo grupo de kurantaj pilgrimantoj kun la celo trakuri la du kaj duon­milkilometran distancon. El la nordorienta Bratian al Romo direktiĝis ĉevalrajda pilgrim­grupo de nobela kavaliraro en historiaj kostumoj el diversaj epokoj. Iuj elektis veturi al Romo bicikle. Plurkaze la busaj kun pilgrimgrupoj el Pollando krom viziti la Eternan Urbon rigardos i.a. Asizon, Monte Cassino, Napolon, Padovon, Venecion.

La italaj aŭtoritatoj atendas dum la solenaĵoj ĉirkaŭ 800 mil eksterlandajn gastojn kaj du mil busojn. Estas atendataj 61 ŝtataj delegacioj el 54 landoj, inkluzive de 19 ŝtatestroj, 24 ĉefministroj kaj 23 ministroj. La kanonizajn solenaĵojn pere de amaskomunikiloj sekvos du miliardoj da homoj en la tuta mondo. Pollandon dum la kanonizaj solenaĵoj de Johano Paŭlo la 2a kaj Johano la 23-a reprezentos prezidento Bronisław Komorowski kun la edzino kaj la eksaj prezidentoj Lech Walęsa kaj Aleksander Kwaśniwski. En la pola delegacio troviĝos reprezentantoj de la pola Sejmo kaj Senao kaj de la ĉefministro. Estos reprezent­itaj ankaŭ deputitoj de la unuopaj partioj krom Alianco de la Pola Maldekstrularo kaj de Via Movado.

Ĉiuj polaj lokoj preparas sin al distanca partopreno en la eventoj ligitaj kun la kanonizo de la du papoj Johano Paŭlo la 2-a kaj Johano la 23-a. En Varsovio okaz­as koncertoj, funkcias porokazaj ekspozicioj. La ĉefa organizanto de la eventoj estas la Centro de Penso de Johano Paŭlo la 2-a. La tegmenta devizo de la solenaj preparoj al la kanonizo de la papo polo estas la vortoj referencaj al lia poemo: “Se vi serĉas fonton iru kontraŭ akvofluon”. Antaŭ la akademia preĝejo de sankta Anna en Varsovio kreiĝis sfero de Johano Paŭlo la 2-a, kie ekde la 14-a de aprilo matene kaj posttagmeze startas partopren­anoj de la urba ludo “Al la fontoj”. Vespere okazas tie rendevuoj, debatoj, film­prezentoj kaj koncertoj. La instalaĵo “La papa Varsovio” ebligas proksime konatiĝi kun la ĉefurbaj lokoj ligitaj kun Johano Paŭlo la 2-a.  La ekspozicio “Papo de libereco” prezentas Johanon Paŭlon la 2-an kiel grandan ŝtatviron, al kiu Pollando kaj landoj de la centra Eŭropo dankŝuldas reakiron de suvereneco. Ĝi reliefigas la decidan rolon de Pollando en la liberigaj procezoj el la fino de la 20-a jarcento. Ĝuste en Varsovio en 1979 sur la tiama Venkoplano Johano Paŭlo la 2-a eldiris memorindan alvokon al la Sankta Spirito renovigi ĉi-teron. Ĝi antaŭdiris ŝanĝojn baldaŭ okazontajn. La kreiĝon de Solidareco, reakiron de la suvereneco fare de la landoj de la Centra Eŭropo kaj faligon de la berlina murego.

La ĉefaj solenaĵoj komenciĝas hodiaŭ sur la iama Venkoplaco, nun Pilsudzki-Placo per la koncerto “Ne hezitu iri kontraŭ la akvofluon”. Krom muziko estos prezentitaj nekonataj pli frue arkivaj materialoj el la papaj pilgrim­vizitoj en Pollando. Sabate ekde la 19-a horo daŭros nokta maldorm­programo kun preĝoj, atestoj, kaj improvizita koncerto. Dimanĉe samloke kaj antaŭ la Sanktejo de la Dia Providenco estos relajsita la kanoniza sankta meso el Romo. Post ĝi en multaj preĝejoj estos celebritaj dankaj diservoj.

El la elsendo 25.04.2014. Legas Milada kaj Zbyszek

Kreskas la eksporto de la pola biero. En 2013 la eksporto­kresko estis pli ol 16 procenta kaj egalis al du kaj duona milionoj da hektolitroj. Tio ligiĝas kun pli grandskala vendo en la landoj, en kiuj loĝas kaj laboras multaj poloj, kiel Usono, Kanado, Britio kaj Irlando. La vendokreskon influis ankaŭ pli granda aĉetateco en Azio. Unuavice temas pri Ĉinio kaj Hinda Unio, kie dume oni aĉetas tradiciajn biero­specojn el Pollando. En la 2013 jaro la kresko de la bier­produktado kreskis je 7 dekonoj de procento kaj entute oni produktis en la lando 39, 6 milionojn da hektolitroj.

El la elsendo 22.04.2014. Legas Tomek

Pola biero ankau en Cxinio kaj Hinda Unio_t

Lastlunde en la religia kadro en la Baziliko de Ludźmierz (la suda Pollando) estis solene inaŭgurita la paŝtista sezono, kunvenig­inte centojn da montaranoj, ŝaf­bredistoj kaj homoj ligitaj kun  la ŝafbredado. Ĝi estis ankaŭ la okazo por levi la problemojn, kiujn spertas polaj ŝafbredistoj kaj la tuta sektoro. I.a. temas pri buĉado de ŝafoj, kio devas okazi en specialaj buĉejoj, kaj ne en ŝafbredaj mastrumejoj kiel en Germanio, Aŭstrio, Ĉehio, Slovakio. La kaŭzoj ligitaj kun la transporto kaŭzas, ke la pola ŝafida viando ne eltenas konkurencon kun la importita el Novzelando.  Alia afero ligiĝas kun la produktado de la regionmarka ŝaffromaĝo “oscypek”. Malgraŭ tio, ke en la lastaj jaroj kreskis je 10 mil  la nombro de la origina ŝafospecio “cykiel” la unia direktivo ne permesas produkti el ĝia lakto la regionan ŝafromaĝon.

El la elsendo 22.04.2014. Legas Barbara

Niedzica, Pasym kaj Górowo Iławieckie estis akceptitaj al la internacia reto de urboj, en kiuj oni vivas senhaste kaj for de la urba bruo. Pri ilia akcepto al la reto Cittaslow decidis Internacia Kunordiga Komitato de tiu societo debatinta en la itala Cisternino. Por membriĝi la tri menciitaj urboj devis fari mem­pritakson kaj plenumi la statutajn postulojn ligitajn kun la naturmedio, rekreo de la historia arkitekturo, popularigo de la regionaj frandaĵoj, gastamo rilate turistojn kaj infrastrukturo plibonig­anta la vivkvaliton de la loĝantoj. Ĉio ĉi estis ver­konformigita de la landaj organoj de Cittaslow-reto. La societo estis establita fine de la 90-aj jaroj en Italio por popularigi kulturon de bona vivo. Aktuale ĝi membrigas 182 urbojn en 28 landoj. La marko de la reto estas oranĝa heliko simbolanta fuĝon for de la grandurba hasto kaj garantianta altkvalitajn turismajn servojn. En la pola reto de Cittaslow estas 15 membroj kaj temas pri la dua plej multnombra reto post la itala.

El la elsendo 22.04.2014. Legas Tomek

Dum la lastaj 20 jaroj la Pasko en la percepto de poloj ne multe ŝanĝiĝis, kvankam malpli ofte ol en 1994 ĝi ligiĝas kun la observado de tradicio. Por pli ol 60 procentoj de poloj temas pri familia festo, por pli ol 40 procentoj ĝi ligiĝas unuavice kun religiaj travivaĵoj. Laŭ la opinisonda instituto CBOS dum la lastaj 8 jaroj malkreskis nombro de personoj partoprenantaj karesmajn kaj paskajn kutimojn. Inversa percepto de Pasko dominas inter personoj tre religiemaj. Por ili 90-procente unuavice temas pri religia festo kaj nur sekve pri festo familia. Tamen daŭre por 83 procentoj de poloj gravas fasto dum la Sankta Vendredo kaj paskokaza pekkonfeso. Dum la lastaj 4 jaroj malkreskis elcento de enkeitoj, kiuj limigas distrojn dum Karesmo de 62 ĝis 53 procentoj. CBOS okazigis la enketadon komence de aprilo inter reprezenta grupo de 1028 plenkreskaj poloj.

El la elsendo 18.04.2014. Legas Milada

Pasko por poloj 2014

Marŝo de Katyń-ombroj, la iniciato omaĝanta la memoron de la murditaj fare de Sovetunio poloj,  moviĝis lastdimanĉe tra la stratoj de Varsovio. La historian enscenigon partoprenis ĉ. 100 personoj en historiaj uniformoj kaj vestoj kaj multnombre venintaj varsovianoj. Tiutage pasis Tago de Memoro pri la Viktimoj de Katyń-krimo. Ĝi ligiĝis kun la datreveno de la publikigo en 1943 de informo fare de germanoj pri malkovro de amasaj tomboj de polaj civitanoj. Post la soveta agreso kontraŭ Pollandon la 17-an de septembro 1939 al la soveta mallibereco trafis ĉ. 250 mil polaj militkaptitoj, inkluzive de pli ol 10 mil oficiroj. Printempe 1940 la funkciuloj de NKWD [no-ko-vo-do] laŭ ordono de Stalin pafmortigis 22 mil polajn civitanojn. Inter ili troviĝis la elito de la antaŭmilita Pollando – oficiroj, policistoj, rezervaj oficiroj: oficistoj, kuracistoj, profesoroj, juristoj, instruistoj, inĝenieroj, sacerdotoj, literaturistoj, komercistoj, sociaj agantoj, Samtempe iliaj familioj fariĝis viktimo  de amasa deportado en la profundon de Sovetunio. La marŝo estis nur unu el la iniciatoj memorig­antaj la 74-an datrevenon de Katyń-krimo pasanta en la nuna jaro.  planitaj por la nuna jaro.

El la elsendo 15.04.2014. Legas Tomek

Marsxo de Katyn-ombroj

140 paskaj palmoj estis anoncitaj al la 45-a konkurso por la plej bela palmo de Kurpie-regiono en la loko Łyse en la centra Pollando. Ĉi-jare nur kelkaj palmoj altis 6-7 metrojn, pro kiuj dum jaroj famis ĉi tiu konkurso. Ĉiujare la Palma Dimanĉo estas tie unu el la plej gravaj elementoj de la religia kaj kultura tradicio. La religiajn solenaĵojn kun procesio kaj palmoj akompanas tiutage festeno, kermeso kaj porokazaj prezentoj. La premiojn oni atribuis en tri kategorioj – individua, kolektivo, lernejana. Dominis palmoj du kaj du kaj duonmetraj. Al la konkurso ĉiujare estas anoncataj ĉiam pli da palmoj, kies arta nivelo daŭre kreskas. La unua konkurso estis organizita en 1969. La Paskaj Palmoj estas kreataj el verdaj elementoj, unuavice pinbranĉetoj aŭ branĉetoj de ruĝa vakcinio plektataj ĉirkaŭ ligna bastono, ornamitaj per majstre faritaj paperaj floroj. Kelkfoje temas pri kelkaj miloj da ili.  Oni preparas ilin en la daŭro de la tuta karesma periodo.

El la elsendo 15.04.2014. Legas Tomek

Konkurso por la Paskaj Palmoj en Lipniki

La proksimiĝanta Pasko estas la okazo por kromlaboro. Plimulto de pretigitaj labor­ofertoj ligiĝas kun pli intensa ol kutime komerca vigliĝo. La tiurilataj laborofertoj estas plentempaj por la tuta semajno aŭ koncernas semajnfinon. Work Servis komencis varbi kandidatojn, kiuj distingiĝas per la kapablo dialogi kun klientoj kaj estas komunik­talentaj. Porokazaj laborantoj estas tuj dungeblaj kaj povas kalkuli je kromlaboro ĝis la fino de aprilo. Je alta enspezo povas kalkuli personoj okupiĝantaj pri hejm­purigado kaj kurieroj liverantaj la Paskokazajn donacojn.

El la elsendo 08.04.2014. Legas Milada

Kromaj laboroj Paskokazaj

Ekde la 7-a de aprilo 2014 la Nacia Pola Banko en­cirkuligas monbiletojn kun modernaj sekurigoj. La modernig­itaj estas mondbiletoj kun la valoro de 10, 20, 50 kaj 100 zlotoj. Ilia grafika aspekto restas senŝanĝa. La plej grava modernigo koncernas la akvomarkon, kiu nun estas malkaŝita kaj tial la monbiletoj ŝajnas esti pli helaj. La en­cirkuligado okazos iom post iom kun samtempa retirado de malnovaj monbiletoj damaĝitaj kaj malpuraj. Pli frue encirkulitgitaj monbiletoj restas validaj. La modernigokosto de la Nacia Pola Banko limiĝis al la inform­kampanjo. La produktado de novaj monbiletoj estas nun malpli kosta. Dek kelkajn milionojn da zlotoj devis tamen elspezi firmaoj adaptintaj maŝinojn, kiuj akceptas monon.

El la elsendo 08.04.2014. Legas Krystyna

Nova sekurigo de polaj monbiletoj

25 mil poloj partoprenis la iniciaton de Caritas Polska sub la devizo „Familio al Familio”. Ĝi estis realigita dank’ al la Pola Poŝto, kiu lanĉinte la kampanjon „Pakaĵo por Ukrainio” ebligis la senkostan sendadon de pakaĵoj al Urainio ĝis la fino de marto 2014. La plej multajn pakaĵojn sendis la loĝantoj de la mazovia, tio estas la ĉefurba vojevodio, de la krakova kaj la lodza. Preskaŭ 8 mil pakaĵoj estis senditaj dum la lasta tago de la kampanjo,  la 31-an de marto. La tuta kampanio daŭris ekde la 24-a de februaro. La pakaĵoj estis sendataj senkoste tra ĉiuj poŝtoficejaj centroj en la tuta lando. Troviĝis en ili vestaĵoj kaj nutraĵoj. Plej ofte temis pri sukero, faruno, oleo, pastaĵoj  kaj dolĉaĵoj. La adresoj de ukrainaj familioj kreiĝis interkonsente kun la ukrainaj paroĥoj kaj diocezoj. Ofte la pakaĵojn akompanis leteroj al la ukrainaj familioj.

El la elsendo 04.04.2014. Legas Krystyna

Pola helpo al Ukrainio

La usona kosma agentejo NASA informis, ke ĝi ĉesigas la kunlaboron kun Rusio escepte de la Internacia Kosma Stacio – ISS. En la rilata komuniko legeblas, ke „konsideante la perforoton de la suvereneco kaj teritoria integreco de Ukrainio la registaro de Usono decidis, ke ĉiuj kontaktoj de NASA kun reprezentantoj de la rusaj aŭtoritatoj estos suspenditaj”. Konforme al la noto liverita al NASA-laborantoj ili ricevis malpermeson veturi al Rusio kaj akcepti rusajn gastojn. Malpermesitaj estas ankaŭ – ĝis senvalidigo de la decido – tele­konferencoj kun rusoj. Escepta estas la programo de la Internacia Kosma Stacio. NASA deklaris last­merkrede, ke kune kun la rusa flanko ĝi laboros favore al gia plia sekura funkciado. La evoluo de la kosma stacio preskaŭ tutece dependas de Rusio, post kiam usonanoj finis la flugprogramon de la kosmaj pramoj. Usonaj astronaŭtoj veturas en la Kosman Spacon sur la ferdeko de la raketo Sojuz; pro ĉiu loko Usono pagas 71 milionojn da dolaroj. NASA informis la usonan kongreson, ke ĝi ne tiom dependus de la rusa transporto, se ni ne malgrandiĝus ĝiaj fondusoj. Nun NASA konsideras kunlaboron kun privataj firmaoj.

El la elsendo 04.04.2014. Legas Tomek

Nasa cxesigas kunlaboron kun Rusio

Lastlunde la rusa prezidento Vladimir Putin interparolis telefone kun la germana kanceliero Angela Merkal. Ili interparolis pri la ukraina krizo kaj la problemo de la moldavia Apuddniestrrivera regiono.  Estis traktitaj diversaj aspektoj de la situacio en Ukrainio, inkluzive eblon de internacia subteno por revenigi ekvilibron. Putin akcentis la signifon okazigi en Ukrainio konstitucian reformon, kies celo estos defendi la vivgravajn interesojn de ĉiuj ukrainaj regionoj. Rilate la Apuddniestrriveran regionon laŭ Putin necesaj estas pliaj agadoj por ĉesigi faktan blokadon de tiu regiono kaj por serĉi justan kaj kompleksan reguligon de la tiuregiona problemo. Putin kaj Merkel atingis interkonsenton pri daŭrigo de striktaj diverŝtupaj ambaŭflankaj kontaktoj pri  la tuŝitaj aferoj.

El la elsendo 01.04.2014. Legas Krystyna

Lastlunda interparolo Putin-Merkel

Laŭ esploroj de la Konfederacio de Financaj Entreprenistoj en Pollando pli ol 60 procentoj de poloj havas neniujn financajn rezervojn. Ili finkonsumas siajn financajn rimedojn en la periodo  de unu salajropago ĝis la sekva. Sole 17 procentoj de poloj havas pli da rimedoj ol elspezas. Malgraŭ tio du trionoj estas konvinkitaj pri la valoro de la ŝparado. Plej ofte poloj ŝparas por pagi elektro­fakturojn, aŭtomobilon, ekskurson. Ŝparadon por emerituro poloj traktas kiel malagrablan devon kaj laŭ la esplorintoj kaŭzas tion mal­motivigaj deklaroj de la nuna registaro rilate la malfermajn emeriturajn fondusojn. Plia motivo de neŝparado estas manko de sufiĉaj rimedoj ekzemple pro la fakto, ke loĝej­kreditoj – kiujn posedas plimulto de la polaj familioj – ne lasas al ili liberan monon. Ilia situacio estas malpli bona, se ili havas pli ol unu infanon. Ankaŭ pro tio Konfederacio de Financaj Entreprenistoj kulpigas la registaron, kiu ĝiaopinie ne sufiĉe stimulas la evoluon de la entreprenemo de poloj.

El la elsendo 01.04.2014. Legas Milada

Malmultaj poloj povs sxpari

La 10-a datreveno de la membriĝo de Pollando en la Eŭropa Unio estas bonega okazo – laŭ pola sub­ŝtatsekretario en la ministerio por la eksterlandaj aferoj,  Henryka Mościcka-Dendys – fortigi kaj grandigi la ĉeeston de poloj en la strukturoj uniaj, tiel ke ĝi spegulu la povon kaj forton de la pola voĉo en la Unio. Pri tio ŝi interparolis pasintsemajne en Bruselo, kie ŝi  renkontiĝis kun reprezentantoj de la Eŭropa Oficistaro por Eksteraj Aktivadoj, Eŭropa Komisiono, Kosilio kaj la parlamento. Ŝi renkontiĝis krome kun naciaj ekspertoj kaj laborantoj de Konstanta Reprezentantaro kaj kun reprezentantoj de la Societo Network.pl membriganta polajn oficistojn en la internaciaj strukturoj. La pola ministerio por la eksterlandaj aferoj de jaroj gvidas inform­laboron pri la ebleco dungiĝi en la internaciaj organizoj kaj pri preparoj al laborcelaj konkursoj. Aktuale daŭras laŭvica rekrutado al malfermaj konkursoj por estontaj uniaj oficistoj.

El la elsendo 01.04.2014. Legas Milada

Polaj oficistoj en la uniaj strukturoj

La plej proksiman sabaton komenciĝas en Varsovio la 6-a eldono de la Festivalo Karesma Bedaŭrolamentado – “Gorzkie Żale” daŭronta ĝis la 13-a de aprilo. La titolo de la festivalo referencas al la kreiĝinta en Varsovio antaŭ 310 jaroj kaj senĉese praktikata karesma diservo anoncanta la pasionon de Jesuo. La Festivalo entreprenas provon konsideri la fundamentajn demandojn de filozofio, teologio kaj kulturo tra la prismo de arto kreiĝinta ĉirkaŭ la pasionaj veftoj radikantaj en la 18-a Pollando. La organizantoj celas elmontri, ke tempo komune pasigita dum spektakloj, koncertoj, diskutoj kaj aktivaj labor­rendevuoj pere  de universalaj valoroj povas esti tempo de enpensiĝo por ĉiu, ne sole katoliko. La nunjara eldono de la festivalo okazas sub la devizo “40 tagoj en dezerto” memoriganta la gravecon de la spiritaj valoroj en la vivo de la homo.

El la elsendo 28.03.2014. Legas Gabi

La 6-a eldono de la Festivalo Karesma Lamentado

 En Hago ekde lundo okazas – la finiĝanta hodiaŭ – pinte­renkonto dediĉita al la nuklea sekureco. Partoprenas ĝin reprezentantoj de 53 ŝtatoj kaj 4 internaciaj organizoj. Pollandon reprezentas la ministro por la eksterlandaj aferoj, Radosław Sikorski.  Tiuj ĉi debatoj kaj la komenciĝinta en Eŭropo vizito de Barak Obama troviĝas en la ombro de la geopolitika disputo inter Okcidento kaj Rusio, kiun kaŭzis la rusa anekso de Krimeo.  La gvidantoj de la grupo G7 renkontiĝis lunde vespere en Hago por pripaproli la situacion en Ukrainio. Laŭ la informo de la plenumanta la funkcion de la ukraina prezidento Oleksandr Turczynow ukrainaj soldatoj ricevis la ordonon forlasi Krimeon. Kune kun militistoj el Kriemo estas evakuataj ankaŭ iliaj familioj. Al Pollando venis la unua grupo de rifuĝintoj el Krimeo. Ili intencas resti ĝis momento, kiam la situacio en Ukrainio trankviliĝos kaj jam petis la statuson de rifuĝinto, kiu ebligos al ili legale loĝi kaj labori en Pollando. La ministro por la internaj aferoj Bartłomiej Sienkiewicz informis, ke Pollando konsideras diversajn scenarojn rilate al la venantaj ukrainanoj inkluzive elkonstruon de speciala por rifuĝintoj urbeto.

 El la elsendo 25.03.2014. Legas Milada

Ukrainio – temo daure aktuala

Lastlunde estis publikigitaj en Finnlando rezultoj de la opinisondado pri militista alianco kun Svedio. Oni enketis 1000 plenkreskajn finnojn demandante ĉu kaze de kriza situacio ili akceptus aliancon de armeoj de ambaŭ landoj. Favore al ĝi deklaris sin 54 procentoj de finnoj, 36 procentoj estis kontraŭ, 10 ne prezentis la ĉi-rilatan deklaron. Inter personoj, kiuj favoras la militistan kunlaboron kun Svedio dominis finnoj sub la 25-a kaj super la 50-a vivojaroj. Tiuj rezultoj elvokis la reagon de la finna defend­ministro Carl Haglund konstatinta, ke la militista finna-sveda alianco „ne devus esti eksludita”. La opinisondado okazis laŭ la komisio de la publika radia-televida emisianto YLE.

El la elsendo 25.03.2014. Legas Krystyna

Finnoj pretas militare kunlabori kun Svedio

La kanceliero de Germanio Angela Merkel anoncis pliajn sankciojn de la Eŭropa Unio rilate Rusion de la gvidantoj de la uniaj ŝtatoj. Ŝi informis, ke kaze de la akriĝo de la konflikto estos eblaj ekonomiaj sankcioj.  Merkel antaŭ kelkaj tagoj kontestis la deklaron de la franca ministro por la eksterlandaj aferoj, ke Rusio estis ekskludita el la grupo G8. Ŝi certigis, ke malgraŭ anekso de Krimeo Rusio daŭre restas membro de la grupo de la plej influpovaj ŝtatoj de la mondo, tamen rilate la planatan por junio renkontiĝon de G8 en Soĉi ne estis alprenitaj konkretaj decidoj.  Merkel deklaris, ke la germana registaro pli poste decidos ĉu la planitaj por la fino de aprilo germanaj-rusaj interregistaraj konsultoj okazos aŭ estos revokitaj. Pro intensaj ekonomiaj kontaktoj kun Rusio Germanio preferis ĝis nun diplomatiajn klopodojn por solvi la konflikton en Ukrainio. Germanaj firmaoj avertas kontraŭ negativaj sekvoj de la sankcioj por la mastrumado kvankam agnoskas la superecon de politiko super la ekonomiaj interesoj.

El la elsendo 21.03.2014. Legas Krystyna

La gvidantoj de 28 uniaj landoj, la prezidantoj de la Eŭropa Konsilio kaj de la Eŭropa Komisiono subskribis kun la ĉefministro de la provizora registaro de Ukrainio politikan parton de la asociiga traktato. La politikaj ĉapitroj de kompleksa interkonsento i.a. parolas pri komunaj valoroj, dialogo, kunlaboro rilate eksterlandan politikon kaj sekurecon kaj ankaŭ rilate financan helpon. La plej ampleksaj ĉapitroj kaj aneksoj pri komerca kaj ekonomia kunlaboro, kunlaboro rilate justicon estos subskribitaj post la prezident­igaj balotoj en Ukrainio okazontaj la 25-an de majo kaj establo de la nova registaro. En la la plej proksimaj jaroj Ukrainio povas kalkuli je financa helpo de  la Unio egala al 11 miliardoj da eŭroj.

El la elsendo 21.03.2014. Legas Barbara

Asociiga traktato kun Ukrainio

“] [/audio]

La situacio en Ukrainio endanĝerigas la sekurecon de Pollando. Tion opinias plimulto de la enketitoj partoprenintaj la opinisondadon de la institucio CBOS. 66 procentoj de la respond­intoj asertas, ke la ukraina krizo minacas al Eŭropo, laŭ 52 procentoj la situacio endanĝerigas la sekurecon de la mondo. La opinisondado estis okazigita inter 1098 plenkreskaj loĝantoj de Pollando en la periodo inter la 6-a kaj la 12-a de marto. Lastlunde la prezidento de Rusio Vladimir Putin subskribis dekreton agnoskanta Krimeon kiel suverenan kaj sendependan ŝtaton. Post la dimanĉa referendumo sur Kriemo ne agnoskita fare de la internacia socio sankcion kontraŭ Rusion aplikis  Eŭropa Unio kaj Usono. Aliĝis al ili NATO prezentinte la deklaron, ke la referendumo  sur Krimeo estas malkongrua kun la ukraina konstitucio kaj internacia leĝaro. Samtempe la Nordatlantika Pakto prezentis militaran oferton al Ukrainio, kiu antaŭvidas intimigon de la reciprokaj rilatoj kaj grandigon de la rolo de Kievo en NATO-agadoj.

El la elsendo 18.03.2014. Legas Krystyna

Eventoevoluo cxirkau Ukrainio

xx

La plej granda en Hungario fakultato de la pola filologio en Universitato Loránd Eötvös en Budapeŝto nunjare solenas sian 35-jariĝon. La 11-an de februaro okazis ĝia inaŭguro post la dumonata moderniga paŭzo. Kvar lekciaj salonegoj ricevis novajn meblojn, baldaŭ aldoniĝos moderna komputila kaj aŭdovida ekipaĵaro. Ĉiu el la lekci­salonoj ricevis nomon de unu el la polaj literaturaj Nobel-premiitoj – Reymont, Sienkiewicz, Miłosz kaj Szymborska. Sur la muroj de la lekcisalonoj troviĝas informaj paneloj en la pola kaj hungara lingvoj kun biografiaj notoj de la laŭreatoj, kun iliaj fotoj. Dank’ al la renovigo studentoj de la pola filologio en Budapeŝto komencos la someran semestron 2014 en komfortaj kondiĉoj. Aktuale la polan lingvon studas tie 68 personoj inkluzive de tri doktoriĝ­antoj. La modernig­itaj  salonoj servos ankaŭ al la nacia malplimulto en Hungario. Konforme al la hungara leĝaro la pola filologio apartenas al malplimultaj. Krom tradicia filologia rolo ĝi certigas la lernadon de la gepatra lingvo al pola malplimulto en Hungario.

El la elsendo 18.03.2014. Legas Milada

Modernigo de la Pola Fakultato en Budapesxto

Tri polaj urboj ektroviĝis ĉe gratulindaj lokoj en la  Internacia Rangolisto de Reputacio, en kiu estis distingitaj 100 turiamaj lokoj en la mondo. Inter la unuaj 10 urboj famaj pro la plej bone taksataj de turistoj hoteloj troviĝas Gdansko, Krakovo kaj Varsovio.

La plej altan lokoj atingis la itala Sorrento akirine 84,71 procentojn de voĉoj antaŭ Dresdeno (84,13). Sur la tria loko ektroviĝis Gdansko – 84,01 procentoj. Krom Pollando la unusola lando fieranta pri pli ol unu urbo en la unua deko estas Kroatio. Ĝia Dubrovnik lokiĝis ĉe la kvara pozicio, Split ektroviĝis ĉe la 10-a loko. La lokon sesan kaj sepan okupas Krakovo kaj Budapeŝto. Varsovio avancis je 10 lokoj kaj troviĝas ĉe la 9-a loko. Multe malpli kontentaj estas hotelaj gastoj pri Parizo, kiu okupis la 92-an lokon, pri Londono (la 96-a loko) kaj Manilo (la 100-a loko). Internacia Rangolisto de Reputacio kreiĝas baze de pli ol 82 milionoj da opinioj de sur pli ol 200 rezervopaĝoj. Por ke la rangolisto estu fidinda estis konsider­itaj nur tiuj hoteloj, kiuj ricevis pli ol 60 opiniojn en urboj disponig­antaj pli ol 135 hotelojn.

El la elsendo 11.03.2014. Legas Krystyna

Tri polaj urboj en la rangolisto pri hotelaj servoj

Vroclavo, Poznano, Katowice, Lodzo kaj Krakovo troviĝas en la unua deko da eŭropaj urboj laŭ la vidpunkto de la venantaj al ili investaĵoj. Puls Biznesu prezentis rezultojn, notitatajn en la rangolisto de la eŭropaj urboj kaj regionoj. Vroclavo kaj Katowice avanas inter grandaj eŭropaj urboj, al kiuj venis plej multaj projektoj. Se temas pri la investologa strategio inter la orienteŭropaj landoj gvidas Katowice, Vroclavo kaj Poznano. Vroclavo krome troviĝas en la akompano de grandaj eŭropaj urboj en la kategorio “amikaj por la merkatagado”.

El la elsendo 11.03.2014. Legas Milada

Polaj urboj kaj investajxoj_milada