Kulturkroniko

Ekde la venonta akademia jaro studentoj de la fakultatoj pri la Arthistorio kaj Protekto de la Kulturhavaĵoj ĉe la Papa Universitato de Johano Paŭlo la 2-a en Krakovo povos akiri konojn kaj praktikajn kapablojn koncerne bitigadon de la artverkoj kaj arkivaj materialoj. Jam ekde 2007 ĉe la krakova Papa Universitato sub la protekto de Instituto pri Arto kaj Kulturo funkcias profesia Laborejo pri la Registrado kaj Bitigado de Arkivaĵoj. Ĝi science prilaboras arkivaĵojn religiajn, ekleziajn bibliotekojn kaj simile. Ekde la komenco ĝi realigis multajn projektojn kunlabore kaj subtene kun landaj instancoj, ankaŭ dank’ al la uniaj subvencioj. Dank’  al la unia helpo en oktobro 2020 en la universitata studprogramo de la fakultatoj pri la Arthistorio kaj Protekto de la Kulturhavaĵoj aperos novaj fakultativaj studobjektoj koncentriĝantaj pri problemoj ligitaj kun la bitiga procezo, fotografado kaj grafika projektado. Estos ankaŭ envivigita programo de pagendaj staĝoj en diversaj kulturinstitutoj. Tio faciligos al la studenoj profesian starton sur la labormerkato.

El la elsendo 17.04.2020. Legas  Gabi – 1’23”

Je 138 nepublikigitaj ĝis nun fotoj dokumentantaj la publikan agadon kaj privatan vivon de Ignacy Jan Paderewski, elstara pola muzikisto kaj politikisto, riĉiĝis la Grandpoluja Muzeo de Sendependeco en Poznano. La fotoj devenas el la periodo ekde la komenco de 1919, kiam Paderewskki fariĝis la ĉefminitro de la pola registaro ĝis 1936, kiam laŭ iniciato de Paderewskiego kaj generalo Władysław Sikorski kreiĝis la tn. Morges-fronto, politika interkompreniĝo de centrismaj partioj. La fotografaĵoj, faritaj de unu el la sekretarioj de Paderewski prezentas lin kiel diplomaton, sed ankaŭ private kun la edzino kaj amikoj. Ĉiuj fotoj havas gandan historain valoron. Ili estas nigrablankaj aŭ sepikoloraj, ĉiuj en tre bona stato. Elektitajn fotojn eblas jam rigardi rete en la paĝo de la muzeo. (http://www.wmn.poznan.pl/138-nieznanych-zdjec-ignacego-jana-paderewskiego-mamy-caly-album).

El la elsendo 17.04.2020. Legas  Maciek – 1’01”

La Muzeo de la Pola Historio pretigis laŭvican retan ekspozicion sur la platformo Google Arts&Culture. Ĝi prezentas la sorton de polaj civiluloj evakuitaj en 1942 el Sovetunio al Irano kune kun la armeo de generalo Władysław Anders. El inter pli ol 40 mill personoj rifuĝejon en Hinda Unio trovis ĉirkaŭ 6 mil. La ekspozicio „Vojo al Hinda Unio. Polaj loĝkolonioj en Balachadi kaj Valivade” rakontas la historion de ilia kreiĝo  kaj prezentas la plej gravajn aspektojn de la vivo en ili rilate instruadon, skoltan aktivadon kaj kulturan vivon. La ekspozicio proksimigas ankaŭ la polajn-hindajn rilatojn. Dum la sesjara estado en la Hinda Unio la polaj rifuĝintoj tenis kontaktojn kun la hinda socio. La oficialaj kontaktoj rilatis al lokaj aŭtoritatuloj, militistoj, oficistoj. En la ĉiutaga vivo temis pri kontaktoj kun personoj laborantaj en Balachadi kaj Valivade. La ekspozicio estis prilaborita en la pola kaj angla lingvoversioj. (https://artsandculture.google.com/exhibit/FQKCQq9LDKemIg)

El la elsendo 17.04.2020. Legas  Maciek – 1’12”

Pli ol 3500 bitigitaj artverkoj el 162 paroĥoj kaj ankaŭ el la Arkidioceza Muzeo kaj Episkoa Palaco en Krakovo estis disponigitaj en la portalo pri la religia heredaĵo de Małopolska-regiono, kreita de la Papa Universitato de Johano Paulo la 2-a en Krakovo. La paĝo estas ekipita per mapo, sur kiu estas signitaj unuopaj lokoj kaj historiaj objektoj kaj per la modulo „Vizitu la Regionon”. Ĉi lasta prezentos ideojn de laŭtemaj turismaj itineroj ligitaj kun la religia historio de la regiono. Parton pretigis la kreantoj de la portalo, parto post la membriĝo povos esti kreita de la vizitantoj de la portalo laŭ siaj bezonoj kaj interesiĝoj. La verkoj estas prezentataj en la spirita, religia kaj historia kunteksto de la loko, por kiu ili estis kreitaj. En la aparta fako „Homoj” estis priskribitaj aŭtoroj de la verkoj – artistoj, metiistoj, verkofondintoj, ligitaj kun koncerna paroĥo sacerdotoj aŭ sanktuloj, kies bildoj ornamas la regionajn sanktejojn. La fako „Verkoj” enhavas bazon de profesiaj fotoj disponigitaj en publika domeno aŭ laŭ la licenco Creative Commons aŭ fotodokumentojn faritajn por diversaj preĝejoj. La portalo  rolas ankaŭ kiel edukinstrumento helpanta formi  konscion pri la historio kaj heredaĵo de Małopolska-regiono.

El la elsendo 10.04.2020. Legas  Maciek – 1’36”

Post 78 jaroj al Pollando revenis unu el la plej valoraj polaj militperdoj, la gotika altaro Pietas Domini. Ĝi denove post multjaraj klopodoj troviĝas en sia origina loko, la Maria-Baziliko en Gdansko (la norda Pollando). Grave kontribuis al tio publikaĵo de Irene Geismeier, kiu pridokumentas ĝian  devenon. La pola flanko direktis ampleksan dokumentaron pri tio al la Unio de Evangeliaj Eklezioj e Germanio. Post plurjara korespondado estis atingita pozitiva rezulto. La altaro Pietas Domini de la fratularo de Sankta Georgo ĉe la Maria-Baziliko en Gdansko – dum jaroj troviĝanta en Berlino – estas duparta kaj devenas el la 30-aj jaroj de la 15-a jarcento.

El la elsendo 10.04.2020. Legas  Gabi – 0’55”

Misteria Paschalia apartenas al la plej gravaj festivaloj de  malnova muziko en Eŭropo. De 16 jaroj ĝi estas tradicie organizata okaze de la Sankta Semajno kaj Pasko. Pro la kronvirusa pandemio la ĝinuna festivala formulo ne povas esti realigita. La organizantoj de la festivalo decidis tamen daŭrigi la tradicion en ŝanĝita formo. La 17-a eldono de la festivalo Misteria Paschalia okazos inter la 5-a kaj la 13-a de aprilo 2020 tutece en la reta spaco. (http://misteriapaschalia.com/program/misteria-paschalia-2-0)

El la elsendo 03.04.2020. Legas  Maciek – 0’37”

Al la tradicio kaj kutimoj de la karesma periodo apartenas en la pola katolika eklezio karesmaj edifaj lekcioj. Plej ofte kredantoj partoprenas ilin en preĝejoj, sed nun ili povas sekvi sole virtualan formon. Interesan inciaton proponis la animzorganto de la kreaj medioj de la arkidiocezo de Gdansko kaj rektoro de la preĝejo de sankta Johano. Liaj edifaj lekcioj pere de la urba portalo estis dediĉitaj al la religia arto. Ilia tegmenta titolo „Intensa foresto. Karesmaj edikaj enpensiĝoj” estis inspiritaj de la arto de la dana pentristo  Vilhelm Hammershøi/ Hammershoi.

El la elsendo 03.04.2020. Legas  Maciek – 0’45”

La muzeo de Gdansko (la norda Pollando) intencas subigi al specializaj esploroj 11 bildojn troviĝantajn en Artus-Domo. Plimulto devenas el la fino de la 16-a jarcento, unu el la 17-a jarcento kaj tri el la 19-a jarcento. La konservistaj kaj teknologiaj esploroj faciligos la difinon de ilia deveno, la aplikitaj materialoj kaj detalan analizon. La esploroj okazos kadre la projeko de la Gdanska Muzeo prilaboronta la militperdojn de la Gdanska Urbodomo. Artus-Domo estas la malnova renkontoloko de komercistoj, centro de la societa vivo kaj loko de la gdanska borso. La nomo ligiĝas kun la mezepoka legendo pri la reĝo Artur, la simbolo de kavalireco kaj kuraĝo. En Britio, kaj poste ankaŭ en kontinenta Eŭropo lian nomon portis renkontolokoj de kavaliraro kaj patriciaro. La nomo de la konstruaĵo „curia regis Artus” elkonstruita en Gdansko en la jaroj 1348-1350 la unuan fojon aperis en la urbaj notoj pri grundimposto en 1357.

El la elsendo 03.04.2020. Legas  Gabi – 1’21”

En 2016 estis starigita en Krakovo la premio de Feliks Jasieński, artkolektanto, artmecenato kaj amiko de artistoj. Kiel artkolektanto li kreis riĉan verkokolekton de artistoj ligitaj kun la fluo Juna Pollando, kaj de artverkoj el la Fora Oriento, ĉefe Japanio kaj Ĉinio. En 1920 li transdonis ĝin al la urbo. Aŭtune de la nuna jaro dum scienca konferenco dediĉita al la signifo de kolektado por popularigado kaj protekto de la nacia heredaĵo oni disdonos ĵus atribuitajn Feliks Jasieński-premiojn. Por la scienca laboranto publikiganta verkojn pri kolektista laboro la premion transprenos Joanna Hubner-Wojechowska, kiel aŭtoro de la libro „La arto de roka Tatry-antaŭmontaro. Gvidlibro de kolektisto”. La alia laŭreato estas Muzeo Villa La Fleur en la apudvarsovia Konstancin. La premio venis pro la amaskomunikila popularigado de la kolektistaj ideoj kaj pro la prezentado de kolektista kontribuo al la protekto de la nacia heredaĵo. Premion por ĵurnalisto ricevis Rafał Kamecki, la kreinto de la portalo artinfo.pl.

El la elsendo 27.03.2020. Legas  Maciek – 1’24”

De  16 jaroj grava kultura evento en Varsovio estis la okazanta en majo Nokto de Muzeoj. Ĝi estis granda festo ne nur de la kulturcentroj, sed de la tuta urbo. Ĉiujare dekoj da miloj da loĝantoj kaj turistoj vizitantaj Varsovio vizitadis muzeojn kaj aliajn kulturcentrojn aktive partoprenante la eventon. La unuan fojon en Pollando ĝi estis organizita en Poznano en 2003. Pro la pandemio de kronviruso la planita por la 16-a de majo Nokto estis ŝovita je la dua duono de septembro.

El la elsendo 27.03.2020. Legas  Maciek – 0’39”