Novaĵoj

Lige kun la 25-jariĝo de la unuaj parte demokrataj balotoj en Pollando la opinisonda instituto CBOS enketis polojn pri la plej bona ĉefministro de la lasta jarcent­kvarono. 5 procentoj de la enketitoj elmontris Tadeusz Mazowiecki, por 10 procentoj la plej bona estis Jerzy Buzek, Jaroslaw Kaczyński ricevis voĉojn de 8 procentoj de la enkektitoj, Donald Tusk havas 7-procentan subtenon. La sekvajn lokojn okupis Leszek Miller, Włodzimierz Cimoszewicz, Jan Olszewski, Waldemar Pawlak kaj Kazimierz Marcinkiewicz. Malplej alte estis taksitaj atingaĵoj de Jan Bielecki, Józef Oleksy, Hanna Suchocka kaj Marek Belka. Preskaŭ 23 procentoj de la enetitoj ne kapablis elmontri la plej bonan kabinetestron. Dum la tuta 25-jara periodo la plej grandajn esperoj poloj ligis kun la registaro de Tadeusz Mazowiecki. Eĉ 82 procentoj de la enketitoj bonvenigis lin kun espero kaj kredo pri pliboniĝo de la situacio. Neniu pli posta kabineto kaj ĝia estro estis bonvenigita tiom entuziasme.

El la elsendo 11.06.2014. Legas Krystyna

Polaj cxefministroj de la 25-jarigxo

Marde la prezidento de Usono, Barack Obama komencis dutagan viziton en Varsovio. Li partoprenas oficialajn solenaĵojn ligitajn kun la 25-jariĝo de la pola libereco pasonta la 4-an de junio. Obama renkontiĝis kun la pola prezidento kaj la pola ĉefministro; li renkontiĝis ankaŭ kune kun la ŝtatestroj kaj ĉefminitroj de la Centra-Orienta Eŭropo. Merkrede la usona gasto partoprenos ĉefajn datrevenajn solenaĵojn sur la varsovia Kastela Placo, kie estas antaŭvidita lia parolado. Morgaŭ Obama renkontiĝos ankaŭ en Varsovio kun la ukraina prezidento-elektito Peter Poroszenko.

Post la renkontiĝo kun la usona prezidento dum la komuna gazetara konferenco en la palaco Belweder Bronislaw Komorowski esprimis ĝojon kaj kontenton pro la gastigado de la usona prezidento en la 25-a datreveno de la akiro de libereco fare de Pollando. La prezidento aldonis, ke gastigi la prezidenton de Usono signifas grandan esperon en la kunteksto de la krizaj eventoj en Ukrainio. Tiu ĉi vizito – laŭ liaj vortoj signifas konfirmon la sekurec­garantioj por Pollando.

Prezidento Barack Obama diris, ke estas por li granda honoro festi kun Pollando la 25-jariĝon de libereco. En la daŭro de la konferenco li substrekis, ke ĉiu el la aliancanoj kadre de NATO devas investi por sia defendsistemo. Laŭ la marda komuniko de la Blanka Domo, Barack Obama alvokis la usonan Kongreson subteni lian propon­on elspezi unu miliardon da dolaroj por grandigi la usonan militistan ĉeeston en la Orienta Eŭropo. Obama ripetis tion dum la gazetara konferencon deklarinte: Ni firmigas nian militistan ĉeeston en Eŭropo.

Barack Obama renkontiĝis ankaŭ kun ĉefministro Donald Tusk en la sidejo de la Ministerokonsilantaro. La ĉeftemo de iliaj interparoloj estis problemoj de sekureco en la regiono kaj en la mondo. Estis traktitaj perspektivoj de vastigo de la ekonomia kunlaboro inter Pollando kaj Usono.

El la elsendo 03.06.2014. Legas Barbara

Vizito de Barack Obama en Pollando

Je 35 dekonoj de procento Civitana Platformo superis Juron kaj Justecon en la balotoj al la Eŭropa Parlamento. Ili akiris la subtenon de 32,13 respektive 31,78 procentoj de la balotintoj. Ambaŭ partioj povas kalkuli je la sama nombro de la mandatoj, t.e. 19. Laŭ la Ŝtata Balotkomisiono la balotsojlon superis ankaŭ Alianco de Demokrata Maldekstrularo (9,44 procentoj – 5 mandatoj), Pola Kamparana Partio (6,28 procentoj – 4 mandatoj) kaj Nova Dekstrularo (7,15 procentoj – 4 mandatoj). La balotsojlon ne superis Europa Plus, Twój Ruch, Solidarna Polska, Polska Razem kaj Ruch Narodowy. Kompare al la balotoj de antaŭ 4 jaroj Juro kaj Justeco notis subtenokreskon je 5 procentoj grandigante la nombron de mandatoj je 4. Civitana Platformo notis 13-procentan malkreskon de la subteno de la balotintoj kaj perdis 6 mandatojn.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

La balotrezultoj en Pollando

La last­dimanĉajn balotojn al la Eŭropa Parlamento partoprenis 43,09 procentoj de la personoj rajtaj baloti. Temas pri malkreska balotfrekventeco kompare al la balotoj en 1979, kiam ĝi egalis al 61,99 procentoj kaj kompare al la jaro 1994, kiam ĝi egalis al preskaŭ 57 procentoj. Plej multaj balotintoj estis en Belgio kaj Luksemburgio. Tie la balotfrekventeco egalis al 90 procentoj, sekve en Malto – 74,81 procentoj, Italio – 60 procentoj, Greklando 58,2 procentoj kaj Danlando – 56,4 procentoj. En Pollando la balotfrekventeco egalis al 23,82 procentoj. Antaŭ kvin jaroj ĝi egalis al 24,53 procentoj.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

Balotfrekventeco en la uniaj landoj

La balotojn al la Eŭropa Parlamento gajnis kristan­demokratoj akirante 28,2 procentojn de la voĉoj kaj 212 mandatojn. La duan lokon okupis socialdemokratoj per 24,9 procentoj de la voĉoj kaj akirante 187 mandatojn. Por liberaluloj balotis 9,6 procentoj de eŭropuni­anoj, kio donas al ili 72 mandatojn en la Eŭopa Parlamento. Pli ol 100 mandatojn akiris eŭropuni­aj skeptikuloj kaj naciemuloj dank’ al la balotsukcesoj unuavice en Francio, Britio kaj Danlando.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

Disdivido de la mandatoj post la EU-balotoj

En Pollando en 2014 lernas preskaŭ 36 mil eksterlandaj studentoj el 149 landoj. Tio estas je 23 procentoj pli ol en la jaro pasinta. La plej multnombran grupon konsistigas ukrainanoj. Laŭ la Edukfondaĵo „Perspektywy” la kresko je 6811 sudentoj estas emfaza. Ĝi ligiĝas kun la malfermiĝo al la postuloj de la eksterlandaj studentoj kaj riĉigita oferto de la studoj en la angla lingvo. La kresko ligiĝas ankaŭ kun  intensa populariga kampanjo sur prioritataj merkatoj. La oferto de la polaj altlernejoj estas atrakcia pro bona klerig­kvalito, konkurencaj prezoj kaj malaltaj vivten­kostoj de studentoj. Laŭ la plej novaj donitaĵoj de la Ĉefa Statistika Oficejo pli ol 15 mil studentoj venis el Ukrainio kaj nun konsistigas 42 procentojn de ĉiuj eksterlandaj studentoj en Pollando. Sekve laŭ la nombro de studantoj viciĝas belorusoj – 3743, norvegoj – 1580, hispanoj 1361 kaj svedoj – 1251. Preskaŭ 80 procentoj de eksterlandaj studentoj devenas el Eŭropo, la ceteraj el Azio, la Norda kaj Centra Ameriko, Afriko, la Suda Ameriko kaj Oceanio. Malgraŭ signifa kresko de la nombro de la eksterlandaj studentoj Pollando apud Kroatio estas lando kun la plej malalta indico de internacieco de studentoj en la Eŭropa Unio.

El la elsendo 20.05.2014. Legas Zbyszek

Eksterlandaj studentoj en PL_Zbyszek

En aprilo 74 procentoj de poloj deklaris kontraŭstaron rilate la encirkuligon de eŭro en Pollando. Laŭ la esploroj de GfK Polonia  tiu procento restis senŝanĝa kompare al la martaj esploroj. Oni faras distingon inter 42 procentoj firme kontraŭaj al la komuna unia valuto kaj 32 procentoj, kiuj deklaras sin esti prefere kontraŭaj. Laŭ GfK Polonia ankaŭ la elcento de la subtenantoj de nova valuto en Pollando estis sur la marta nivelo. Sume temas pri 22 procentoj de la enketitoj. Decide favoras la unian valuton 5 procentoj de poloj, 17 deklaras sin prefere subtenaj por eŭro, 4 procentoj ne precizigas sin opinion. La aprila opinisondado okazis inter la 3-a kaj 6-a de aprilo baze de reprezenta grupo de poloj pli ol 15-jaraĝaj lotume selektitaj el la bazo de PESEL, t.e. ĝenerala elektronika identiga sistemo de la loĝantaro.

El la elsendo 20.05.2014. Legas Gabi

Poloj ne volas euro_Gabi

Lastmarde sur la Turo de la Arĝentaj Sonoriloj de la Katedralo sur Wawel-Altaĵo en Krakovo aldoniĝi la sonorilo Johano Paŭlo la 2-a. La unuan fojon ĝia sono aŭdiĝos dimanĉe, la 18-an de majo en la naskiĝdatreveno de Karol Wojtyła. La bronza sonorilo en kiun estis enmuldita ora medalo emisiita honore al la 50-jariĝo de la sacerdoteco de Johano Paŭlo la 2-a pezas la duonan tunon kaj ĝia diametro egalas al 93 centimetroj. Sur la sonorilo videbliĝas la ĉefdevizo de lia pontifikado „Nolite timere” (Ne timu). La sonorilo Johano Paŭlo la 2-a sur la Turo de la Arĝentaj Sonoriloj de la Vavelaltaĵa Katedralo troviĝas super tri pli fruaj sonoriloj „Herman” – el 1271, „Zbyszko”, el 1423 kaj „Maciek” el 1669. La preparita loko al nova sonorilo atendis 500 jarojn por speciala okazo, kiu nun venis. La Katedralo sur la reĝa Wawel-Altaĵo havis por Karol Wojtyła signifon apartan. En la kripto de sankta Leonardo post la konsekro je pastro li celebris sian unuan sanktan meson, tie li estis konsekrita kiel episkopo, tie okazis solenaĵoj lige kun lia nomumo je kardinalo. Dum ĉiu sia vizitio en Krakovo Johano Paŭlo la 2-a vizitis Vavelon kaj la katedralon.

El la elsendo 16.05.2014. Legas Tomek

Sonorilo Johano Paulo la 2-a sur Wawel-Altajxo

Buĝeto de la Eŭropa Parlamento konsistigas ĉirkaŭ unu procenton de la ĝenerala buĝeto de la Unio kaj unu kvinonon de totalaj administraciaj kostoj de ĉiuj uniaj institucioj. En 2014 ĝi egalas al 1 miliardo 756 milionoj da eŭroj. El ĉi tiu kvoto 35 procentoj estas destinitaj por laborantoj, ĉefe kiel salajro por 6 mil personoj laborantaj en la administracio, kaj ankaŭ por buŝaj kaj skribaj tradukoj kaj vojaĝkostoj. Por tiu celo en la nuna jaro oni destinas 620 milionojn da eŭroj. La Eŭropa Parlamento etate enlaborigas ĉ. 430 buŝajn tradukistojn, tamen dum la plendebataj sesioj aldone oni dungas de 800 kaj  unu mil tradukistojn. Krome en la parlamento laboras ĉ. 700 skribaj tradukistoj, kies tasko estas traduki en ĉiujn 24 oficajn uniajn lingvojn 100 mil paĝojn de diversspecaj dokumentoj monate. 193 milionoj da eŭroj, t.e. 27 procentoj de la buĝeto estas destinitaj por la elspezoj de deputitoj. Temas pri iliaj salajroj, vojaĝkostoj, gvidado de oficejoj, honorarioj de iliaj asistantoj. Administraj elspezoj kaj inform­politiko konsistigas 21 procentojn de la buĝeto, la agado de la politikaj grupoj 6 procentojn. 11 procentoj de la nunjara buĝeto de la Eŭopa Parlamento estas destinita por la funkciado de laborlokoj de la parlamento en Bruselo, Strasburgo kaj Luksemburgo kaj por la agado de inform­oficejoj en 28 ŝtatoj-membroj.

El la elsendo 13.05.2014. Legas Zbyszek

Bugxeto de la Europa Parlamento

Ekde majo ĝis septembro apud Baltiko (la nord-okcidenta Pollando) funkcias nova turisma atrakciaĵo. Temas pri 40-kilometra renovigita nova malvast¬ŝpura fervojo el Gryfice al Pogorzelica. Ĝi kronis unu el la plej grandaj investaj projektoj en la komunumo Rewal. La veturo el Gryfice al Pogorzelica inter apudmaraj panoramoj daŭras preskaŭ du horojn. Laŭ la vojo turistoj povas admiri multajn vidindaĵojn, kiel la mar¬lanternon en la loko Niechorz, la ruinon de la mezepoka preĝejo ĉe la bordo¬krutaĵo, historian novgotikan preĝejon kaj palacan komplekson en Trzęsacz, novgotikan palacon en Dreżewo kaj krome nobelan rezidejon el la 18-a jarcento en Rybokarty. La renovigita vagonaro ricevis ruĝbrunan koloron kaj estis alkonformig¬ita al la nuntempaj normoj disponante pri klimatizo kaj sendrata interreto. Ĉeokaze oni renovigis la stacidomojn en Rewal kaj Pogorzelica kaj elkonstruis tri novajn stacidomojn en Niechorz proksime al la marlanterno, en Trzęsacz kaj Śliwin. Estis renovigita krome la 10-kilomtra fervoja linio inter Trzęsacz kaj Pogorzelica. La vagonaro ricevis novajn lokomotivojn, inter kiuj unu estas vapora. Aktuale en Pollando estas 18 publikaj linioj de la malvast¬ŝpuraj vagonaretoj kaj la vasteco de iliaj reloj varias inter 600 kaj unu mil milimetroj. Plimulto uzas la relojn 750 milimetrajn. Tiu ĉi en Rewal apartenas al tri en Pollando, kiuj uzas relojn kun la vasteco de unu mil milimetroj.

El la elsendo 09.05.2014. Legas Gabi

Nova turisma atraciajxo