Kulturkroniko

La art­direktoro de la teatra festivalo „Dialog”, Krystyna Meissner ricevis Goethe-Medalon 2014 kiel persono aparte meritiĝinta por la internacia kultura interŝanĝo. La enmanigo okazis fine de aŭgusto en Weimar en la datreveno de la germana poeto. Premiitaj estis ankaŭ usona artisto Robert Wilson kaj postmorte direktoro de multaj prestiĝaj kultur­institucioj, Gerard Mortier. Nunjare per Goethe-Medalo estis distingitaj elstaraj figuroj de la opera kaj teatra mondo por reliefigi la signifon de teatro en la internacia kultura interŝanĝo. Krystyna Meissner meritiĝis aparte por la popularig­ado de la germana teatro en Pollando. En la nomumo por la distingo estis reliefigita ŝia kontribuo al malkovro de la orienteŭropa teatro en la okcidenta Eŭropo.

El la elsendo 05.09.2014. Legas Gabi

La 10-an de septembro en Gliwice (la suda Pollando) estos inaŭgurita la 7-a Internacia Festivalo de la Malnova Muziko Improvizata, All’improvviso. Kadre de ĝi ĝis oktobro okazos koncertoj kun komponaĵoj de artistoj pli kaj malpli konataj. Temos pri artaj projektoj neniam ĝis nun plenumitaj en Pollando. La koncertojn akompanos aranĝoj dank’ al kiuj la festivalaj gastoj  konatiĝos kun la historiaj, muzikologiaj kaj kulturologiaj kulisoj de la prezentataj komponaĵoj. En la inaŭgura koncerto Arianna Savall, Petter Udland Johansen, Hirundo Maris prezentos  “L’invitation au Voyage”.

El la elsendo 05.09.2014. Legas Gabi

En Vroclavo kreiĝas filmo pri van Gogh. Ĝia premiero estas planita por la fino de oktobro 2015. La filmo „Via Vincento” estos filmo eksterordinara, ĉar temos pri la unua el la mondo plen­longdaŭra pentrista animaĵo. Ĉiu el ĉirkaŭ 60 mil filmfotoj utiligotaj en la filmo estos kreitaj kiel oleo­pentraĵoj, do verdire temos pri pentristaj artverkoj. Al la projekto kontribuos 50 pentristoj el la tuta mondo. Laŭ ĉi tiuj bildoj en la filmo aperos konataj de van Gogh el liaj porteretoj, kiuj rakontos la viv­historion kaj la morton de la nederlanda pentristo. La filmo „Via Vincento” realigata en Vroclavo kreiĝas kadre de la preparoj de Vroclavo roli kiel Eŭropa Ĉefurbo de Kulturo en 2016. Menciindas, ke la filmproduktantoj Brek­thur kaj Tra­de­mark Films gajnis jam sume 10 Oskar-premiojn i.a. pro la filmoj „Peĉjo kaj lupo”, „Furiozo de reĝo Georgo” kaj „Enamiĝinta Ŝekspiro”

El la elsendo 29.08.2014. Legas Tomek

Preskaŭ 100 premieraj komponaĵoj, unuavice de la nuntempa serioza muziko estos prezentitaj dum la Mondaj Tagoj de Muziko, kiuj okazos inter la 3-a kaj la 12-a de oktobro en Vroclavo – la suda Pollando. La tagoj okazas ekde la 20-aj jaroj de la 20-a jarcento en diversaj urboj de la mondo. Temas pri prestiĝa festivalo prezentanta unuavice nuntempan seriozan muzikon. En Pollando ĝi okazos la 4-an fojon, en 1939 ĝi okazis en Varsovio kaj Krakovo, postmilite en Varsovio en la jaroj 1968 kaj 1992. Por la nunaj Mondaj Tagoj de Muziko al Vroclavo venos ĉirkaŭ mil artistoj el la tuta mondo. Krom nuntempa serioza muziko estos prezentitaj projektoj de nova muziko, ekzemple de la elektronika avangardo. Sian premieron havos la projekto „Kvin Kantoj el Kaĝo”, muzika spektaklo por fragmentoj de la verkaro de Tadeusz Różewicz. Al la festivalaj eventoj apartenos la pola premiero de la dramo de Tone Kushner „Anĝeloj en Ameriko” kaj la opero „Embusko” de Zygmunt Krauze. Estos prezentita „Perdita Paradizo” de Krzysztof Penderecki. La festivalaj koncertoj okazos ankaŭ subĉiele en diversaj partoj de la urbo. Interesa evento povas esti simfonio komponita por 100 motorcikloj, elektra gitaro, perkuto kaj elektronikaĵoj. Kadre de la festivalo okazos ciklo de konferencoj direktitaj al la artista medio.

El la elsendo 22.08.2014. Legas Milada

La 10-a Internacia Muzikfestivalo Sacrum Non Profanum omaĝas la memoron de Wojciech Kilar kaj lia muziko. La aranĝo organizata en la apudmara scenaro en uri urboj de la okcidentpomeria vojevodio Szczecin (ŝĉecin), Trzęsacz (tŝensaĉ) kaj Świnoujscie (svinoujsce) daŭros inter la 10-a kaj 17-a de aŭgusto. Laŭ planoj la mortinta jarkomence komponisto estis fariĝonta honora gasto de la jubilea eldono de la festivalo. Inaŭguros ĝin en la Kastelo de Pomeriaj Princoj en Szczecin foto­ekspozicio dediĉita al Wojciech Kilar „Nun, nun, nun kaj…. amen”. La fotografaĵoj prezentas la komponiston dum krea laboro kaj en privataj situacioj. Kadre de la festivalo aŭdiĝos liaj famaj komponaĵoj „Angelus”, „Exodus”, „Introtus”. Aparta koncerto estos dediĉita al lia filma muziko, kiun li kreis por preskaŭ 150 filmoj. Inter la plenumantoj troviĝos Andrzej Kulka, Gaba Kulka, Adam Makowicz, Militista Orketro el Swinoujście, la universitata koruso San Yago el Hispanio, kaj la germana Racher Saxophon Quartett. Krom komponaĵoj de Wojciech Kilar aŭdiĝos komponaĵoj de Johano Sebastian Bach, ĵazaj interpretoj de Chopin-muziko, George Gershwin, Leonard Bernstein,  Duke Ellington. La antaŭaj eldonoj de la festivalo Sacrum Non Profanum estis dediĉitaj i.a. al. la komponaĵoj de  Krzysztof (kŝiŝtof) Penderecki, Henryk Mikołaj Góreckiego (mikaŭaj gurecki) kaj  Marek Jasińskiego.

 El la elsendo 25.07.2014. Legas Milada

La Inkaa Reĝa Vojoestis registrita en la listo de la Monda Heredaĵo de Unesko. La sistemo de vojoj, kiuj ligis la ĉefurbon de Inkaoj – Cuzko kun la foraj regionoj de ilia ŝtato estis rekonita de Unesko kiel mirobjekto de la inĝenierio, kiu devas estis konservita kaj protekita. La Inkaa Reĝa Vojo, nomata ankaŭ Granda Trako aŭ Reĝa Trako konsistas el la vojsistemo longa ĉirkaŭ 30 mil kilometrojn. En la inkaa ŝtato tiuj ĉi vojoj konstruistaj tra divers­nivela tereno ligis montarajn setlejojn kun fekundaj valoj, pluvarbaroj kaj dezertoj. Nun la Reĝa Vojo pasas tra la teritorioj de ses ŝtatoj Kolombio, Argentino, Ĉilio, Peruo, Ekvadoro kaj Bolivio. Fragmentoj de la inkaa trako konserviĝis, sed signifa parto estas surkreskita de plantoj. La registro de la Reĝa Vojo sur la listo de la monda heredaĵo helpos kolekti fondusojn por ĝin restaŭri.

El la elsendo 18.07.2014. Legas Milada

Ekde junio ĝis la 1-a de septembro daŭras Theatrum Musicum Kraków 2014. Dum la nunjara, unua eldono de ĉi tiu festivalo de klasika muziko okazos sume ĉirkaŭ 80 koncertoj en la plenumo de almenaŭ 700 artistoj. Theatrum Musicum, komuna iniciato de la krakovaj muzikaj institucioj signifas projekton, kiu celas elformi komunan platformon dank’ al kiu loĝantoj de Krakovo kaj de la tuta regiono disponos pri informoj rilate al ĉiuj gravaj artaj eventoj, kiuj okazas en la malnova ĉefurbo de Pollando. La projekton, kiu okazos ĉiujare dum la feria periodo kunordigas Capella Cracoviensis. La festivalon krom ĝi partoprenos i.a. Krakova Operejo, la Krakova Filharmonio, Sinfonietta Cracovia, Orekestro de Beethoven-Akademio, Cracovia Danza, Nacia Simfonia Orkestro de la Pola Radio.

El la elsendo 11.07.2014. Legas Milada

Lastsabate en la Parko Agrykola en Varsovio okazis Korea Festivalo lige kun la starigo de la reciprokaj diplomatiaj rilatoj, kio okazis antaŭ 25 jaroj la 1-an de novembro 1989. Ekde tiam inter ambaŭ landoj intensiĝis kunlaboro merkatista, kultura kaj kleriga. En 2012 dank’ al la subteno de la Instituto „Adam Mickiewicz” multaj polaj artistoj kaj reĝisoroj prezentiĝis en Koreio, ekzemple dum   Jarasum International Jazz Festival, International Film Festival en Busan kaj aliaj.  Aldonendas, ke la plej granda en la mondo fakultato pri la pola lingvo ekzistas en Seŭlo. La lastsabata Pikniko kun la korea kulturo omaĝis ne sole la starigon de la diplomatiaj rilatoj, sed krome ebligis al poloj „gustumi” Koreion en speciale tiuokaze organizita korea urbeto en la centro de la pola ĉefurbo. Okazis bunta kultura programo, en kiu oni spektis i.a. koreajn dancojn kaj prezenton de Taekwondo fare de la majstro Kang kaj liaj studentoj. Por la aranĝo venis el Koreio  la muziktrupo SOREA Band kaj projekt­antino de la tradicia korea kostumo „Hanbok”, So-jung Lee. Multis pliaj atrakciaĵoj i.a. ligitaj kun la korea kuirarto. Oni povis ili ne sole gustumi originalajn koreajn manĝaĵojn, sed ankaŭ aĉeti necesajn ingrediencojn. Eblis konatiĝi kun la korea literaturo en la pola lingvo ĉe la stando de la eldonejo „Floroj de Oriento”.

El la elsendo 27.06.2014. Legas Milada

Ĝis sabato en la Muzeo de la 2-a mondmilito en Gdansko daŭras la film­trarigardo de kinobildoj kreitaj por la bezonoj de la 20-jarcenta politika propagando en la  totalismaj sistemoj. La prezento de kelkaj filoj bezonis akiron de specialaj permesoj.  Temas nome pri filmoj produktitaj en la stalinisma Sovetunio, nazia Germanio, faŝista Italo kaj Pola Popola Respubliko de Bierut. La elekton de filmoj faris historiisto, politologo kaj direktoro de la Instituto pri la Politikaj Sciencoj de la Pola Sciencakademio. La trarigardo estis konceptita kiel cikla aranĝo, kiu havas konigan kaj klerigan karakteon ne nur ligitan kun historio. Rigardate la filmojn la spektanto havas la ŝancon enpensiĝi kiomgrade la totalisma propaganto ankoraŭ eĥas en la mondo kaj ĉu ĝiaj teknikoj ne estas ĝis nun apikataj. Evidentiĝas, ke jes. Al ĉiu filmo akompanas komento de profesoro Król, la direkto de la Instituto. Post ĉiu prezeno okazas la diskuto kun publiko. La kinobildoj “La triumfo de volo” aj „Hitlerjunge Quex” devis ricevi por esti prezentitaj  specialan aprobon de germanaj aŭtoritatoj.

El la elsendo 27.06.2014. Legas Milada

Per orgen­recitalo de  Jakub Chachulski kaj koncerto de oper­kantistoj Wiesław Ochman kaj  Małgorzata Kellis estis inaŭgurita lunde la 23-a Internacia Festivalo de Orgena kaj Ĉambra Muziko en Leżajsk, la suda Pollando. En la Bernanrdena Baziliko aŭdiĝis komponaĵoj i.a. de Johann Sebastian Bach, Sebasitian Duron, Guy Bovet, Francisco Correa de Arauxo. Al tenorulo Wiesław Ochman (vjesŭav oĥman) kaj sopranulino Małgorzta (maŭgoĵata) Kellis akompanis la Pola Ĉambra Orkestro „Polish Camerata” sub la direkto de Marek Głowacki (gŭovacki). En ilia plenumo la publiko aŭskultis komponaĵojn de Cesar Frank, Franz Lehar, Robert Stolz, Victor Herber. En la programo aŭdiĝis ankaŭ la komponaĵoj „Ave Maria” de Franz Schubert, Gaetano Donizetti, Luigi Luzzi kaj Johann Sebastian Bach. En la festivalo daŭronta ĝis la 25-a de aŭgusto artistoj ne nur el Pollando ludos per fama, baroka orgeno de la Baziliko el la fino de la 16-a jarcento.

El la elsendo 27.06.2014. Legas Milada