Novaĵoj

La pola produktosektoro de fenestroj kaj pordoj de kelkaj jaroj apartenas al la plej grandaj eksportantoj en Eŭropo. Ekde 2004 la pola eksporto de fenestroj kaj pordoj grandiĝis 9-oble. Polajn produktojn eblas aĉeti en pli ol 100 landoj. En 2021 la ĉi-rilata pozicio de Pollando fortiĝis dank’ al 24,5-procenta kresko de eksporto, kies valoro egalis al preskaŭ 3 miliardoj da eŭroj. Pollando grandigis vendon de siaj fenestroj kaj pordoj preskaŭ sur ĉiuj merkatoj. En Germanio la vendovaloro de polaj fenestroj kaj pordoj prokisimiĝis al 940 milionoj da eŭroj kaj estis je 16 procentoj pli granda ol en 2020. En Francio ĝi superis la valoron de 300 milionoj da eŭroj, kio signifas kreskon 23-procentan. En Italio la vendovaloro de polaj fenestroj kaj pordoj egalis al 250 milionoj da eŭroj, kio signifis kreskon 70-procente pli altan ol en 2020. Nur en Danlando kaj Rusio polaj firmaoj vendis en 2021 malpli da fenestroj kaj pordoj ol en 2020.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Milada – 1′ 37″

Polaj Turismaj Markoj estas projekto celanta popularigon de la plej atrakciaj turismaj itineroj aŭ regionoj en Pollando. Al la listo de la kreiĝinta en 2018 projekto en 2022 aldoniĝis la urboj Lodzo kaj Poznano, la regiono EnoTarnowskie, membriganta la vitokultivantojn el la regiono de la urbo Tarnów kaj Krakova-Ĉenstoĥova Ĵuraso. Polaj Turismaj Markoj estis kreita de la pola Ministro pri Sporto kaj Turismo kunlabore kun la Pola Turisma Organizo. Al la taskoj de la projekto apartenas helpi al la administrantoj de la distingitaj terenoj. Ĝi havas konsil-ekspertan kaj popularigan karakteron. La signo Pola Turisma Marto estas prestiĝa distingo garantianta kvaliton kaj atrakciecon. Same la landaj kiel ankaŭ eksterlandaj turistoj prenas ĝin en la konsideron planante siajn turismajn vojaĝojn tra Pollando.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Pamela – 1′ 32″

Laŭ la lastvendredaj informoj de la pola klerigministerio al Pollando trafis 700 mil ukrainaj infanoj en la lernejana aĝo. Jam 10 procentoj de ili lernas en la polaj lernejoj. Al polaj klasoj estas akceptataj tiuj ukrainaj infanoj, kiuj alemaŭ komprenas la polan lingvon. En preparaj edukklasoj – kiuj povas troviĝi ekster la pola lerneja sistemo – la ukrainaj infanoj unuavice lernas la polan lingvon. Laŭ la estro de la pola klerigministero en plimulto da kazoj por la infanoj estas preferinde komence ektroviĝi en la ukraina ligvomedio, en kiu eblas lerni la polan lingcon.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Maciek – 0′ 42″

La Universitato de Lodzo – la centra Pollando – destinis 1 milionon da zlotoj por la stipendioj por la plej bonaj sciencistoj de la ukrainaj altlernejoj. Tio ebligos al trideko da esploristoj almenaŭ doktorigradaj veni por pliaj sciencaj laboroj daŭrontaj de 3 ĝis 6 monatoj. La stipendiatribuo baziĝas sur la sciencaj atingaĵoj de koncernaj stipendiotoj. Iliaj honorarioj estos kompareblaj al tiuj, kiujn ricevas polaj sciencistoj. La Universitato de Lodzo havas kunlaborkontraktojn kun ukrainaj superaj altlernej en la urboj Symferopol, Czerniów, Melitopole kaj Lvovo. La lodza universitato ebligis al la ukrainaj studentoj kaj doktoriĝantoj venigi ankaŭ siajn familiojn. Ili loĝos en la studentaj domoj. La altlernejo disponigis ankaŭ lokojn por personoj ne ligitaj kun la Universitato, unuavice la fuĝintaj el Ukrainio patrinoj kun infanoj.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Milada – 1′ 22″

Nacia Pola Banko informis, ke ekde la 25-a de marto ĉiu plenkreska militrifuĝinto povos ŝanĝi ĝis 10 mil ukrainaj hrivnoj laŭ oficiala kurzo. En la filioj de la banko PKO BP estos akceptataj monbiletoj kun la valoro de 100, 200, 500 kaj 1000 hrivnoj. Ĉi-rilatan interkonsenton la pola centra banko subskribis kun Nacia Banko de Ukrainio.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Krystyna – 0′ 26″

La pola Sejmo kaj Senato akceptis la registaran leĝprojekton pri defendo de la Patrolando. Ĝi kreskigas la elspezojn por la defendo, la nombron de la Polaj Armeaj Fortoj kaj rekreon de la defndrezerva kadro. Sekve de tio Pollando devos elspezi multe pli por la defendaranĝaĵoj kaj modernigo de la armeaj fotoj. Laŭ la Pola Ekonomia Instituto kvankam en la lastaj jaroj la polaj rimedoj por tiu ĉi celo egalis al ĉirkaŭ 2,2 procentoj de la Landa Produkto Brutte nur malmultaj celis la modernigon de la polaj armeaj fortoj. La leĝon lastvendrede subskribis la pola prezidento.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Milada – 0′ 52″

La Alta Komisaro de la Unuigintaj Nacioj por Rifuĝintoj, Filippo Grandi en intervjuo por France 24 informis lastlunde, ke preskaŭ 2 milionoj 700 mil personoj fuĝis jam el Ukrainio. Liaopinie tio estas la plej hasta fuĝoondo en Eŭropo post la 2-a mondmilito. La unuaj grupoj de la rifuĝintoj konsisitis el personoj, kiuj havas proksimulojn aŭ amikojn eksterlande. En la ceteraj troviĝas homoj pli senpovaj, spertantaj senton de perdiĝo, bezonantaj helpon. Ne ĉiuj militrifuĝintoj intencas resti en Pollando. Por ili estis organizita de la Polaj Ŝtataj Fervojoj kunlabore kun germana fervojista partnero transporto al Germanio. Ekde lundo ĝis la 18-a horo dimanĉe 27 mil rifuĝintoj utiligis ĉi tiun ŝancon. Tamen la pola vicministro por la internaj aferoj kaj administracio informis lunde matene, ke la germana ministerio por internaj aferoj turnis sin al Pollando haltigi specialajn trajnojn kun militrifuĝintoj, ĉar tio kreas en Germanio loĝistikajn problemojn. Dume la nombro de tiuj personoj kiuj transpaŝis nur la polan-ukrainan limon egalas al 1 miliono 740 mil personoj.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Maciek -1′ 08″

Ekde la lasta lundo en pliaj lernejoj en la tuta lando komencis funkcii preparklasoj por infanoj el Ukrainio. Ĝis nun 24 mil infanoj de ukrainaj rifuĝintoj jam trovis lokon en tiuj klasoj. Temas unuavice pri tiuj, kiuj komprenas la polan lingvon. Tamen protekton kaj lernadon necesos garantii por 650-700 mil infanoj. Por infanoj ne kontentige konantaj la polaj lingvon estas organizataj kromokupoj. Instruistoj laborantaj kun infanoj dum preparlecjonoj povas esti helpataj de persono, kiu regas la lingvon de la devenlando de lernantoj. Laŭ la donitaĵoj de la pola edukministerio en Pollando estas 11 mil polaj instruistoj konantaj la rusan aŭ ukrainan lingvojn. En plimulto temas pri emeritoj, kiuj baze de speciala leĝo povos estis dungitaj en lernejoj.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Milada -1′ 16″

Mutiĝas lokoj, en kiuj oni zorgas pri la spiritaj bezonoj de la militrifuĝintoj. Por la rifuĝintoj el Ukrainio ekde la 6-a de marto en Varsovio estas celebrataj diservoj en la ukraina lingvo. La sanktaj mesoj estas celebrataj en la romkatolika paroĥo de s-ta Tomaso Apostolo. Samtempe en tri varsoviaj grekokatolikaj paroĥoj estas celebrataj pluraj ukrainlingvaj diservoj dimanĉe kaj dum labortagoj. Kun la penso pri la spiritaj bezonoj de la rifuĝintoj ĉiudimanĉe ekde la 13-a de marto estos celebrata ukrainlingva Sankta Meso en la plej grava pola sanktejo Hela Monto en Ĉenstoĥovo. Daŭras en ĝi senĉesaj preĝoj por militfino kun partopreno de individuaj kredantoj kaj organizitaj grupoj. La mastroj de la sanktejo, Paŭlanoj kunordigas helpon por 100-o da rifuĝintoj, kiuj loĝas en la Pilgrimdomo kaj tranoktaj halegoj por la pilgrimantoj. Ankaŭ en la unua ĉefurbo de Pollando Gniezno ekde la 20-a de marto dum ĉiuj dimanĉoj de Karesmo estos celebrataj Sanktaj Mesoj en la ukraina lingvo.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Milada -1′ 38″

La pola registaro akceptis lastlunde leĝoprojekton pri helpo al ukrainaj civitanoj, kiu antaŭvidas ankaŭ financan helpon por poloj akceptantaj rifuĝintojn. Ĝi jam marde estis traktata en la pola Sejmo. La leĝprojekto premisas rapidan kaj simpligitan manieron dungi ukrainajn civitanojn, kiuj fuĝis el la atakita lando. Laŭ la establinto de la firmao Personnel Service la pola labormerkato povas enlaborigi dum 6 monatoj ĉirkaŭ 500 mil laborantojn, sekve pliajn 200 mil. Tuj post la certigo de medicia helpo, transporto aŭ loĝigo ĝuste la laborebleco helpas al la ukrainaj rifuĝintoj krei la senton de normala vivo kaj donas al al ili eblecon zorgi mem pri sia vivo.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Maciek – 0′ 50″