Pola RetRadio

nia komuna lingvomedio

Novaĵoj

Strategia kanalo tra la Vistula Terlango finkonstruita

La ĉefaj laboroj en la kluzo de la naviga kanalo tra la Vistula Terlango (pole Mierzeja Wiślana) finiĝis. La kanalo ligos la Vistulan Lagunon kun la golfo de Gdansko. Aktuale daŭras tiaj finlaboroj kiel muntado de hidroteknika ekipaĵaro kaj testoj pri trafikinfrastrukturo. Post kvin monatoj povos jam laŭe de ĝi navigi ŝipoj.
La Vistulan Terlangon konsisitigas mallarĝa kaj longa terŝutaĵo kreiĝinta pro la efikado de marondoj, apartiganta la golfon de Gdansko disde la Balta Maro. Ĝi etendiĝas de Gdansko, Pollando okcidente ĝis markolo de Pilava en Rusio nordoriente. Por uzi la markolon polaj ŝipoj ĝis nun ĉiufoje devis peti aprobon de Rusio. La ĵus konstruita kanalo ebligas pri tio rezigni. Dank’ al la kanalo mallongiĝos ankaŭ la vojo de ŝipoj navigantaj el la Gdanska Golfo al la Vistula Laguno kaj al la Balta Maro.

El la elsendo 25.04.2022. Legis Milada – 01’22”

Pliaj helpopaŝoj por ukrainoj

La pola vicministro por la internaj aferoj informis pasinstsemajne, ke je pliaj 60 tagoj estos longigita la periodo, en kiu polaj familioj povas kalkuli je financa helpo de la ŝtato por kovri la kostojn de la vivteno (loĝigo kaj nutro) de gastigataj ukrainaj rifuĝintoj. Laŭ la pola registaro la loĝigan kaj vivtenan helpon de polaj familioj utiligas 600 mil rifuĝintoj.
Baze de speciala leĝo en Pollando trovis enlaborigon 77 mil ukrainaj civitanoj. Laŭ la pola ministerio por familio kaj socia politiko plejmulto de ili laboras en varstaplejoj, gatronomiaj kaj hotelaj servoj. Baze de ĉi tiu leĝo ili ne bezonas iujn ajn laborpermesojn, tamen la dunganto devas informi pri tio koncernajn administrajn aŭtoritatojn.

El la elsendo 25.04.2022. Legis Milada – 01’18”

La Eŭropa Komisiono ne intencas helpi

La Eŭropa Komisiono informis, ke aktuale ĝi planas neniujn novajn fondusojn por helpi al la uniaj landoj akceptantaj rifuĝintojn el Ukrainio. Pasintsemaje la unia komisaro por la buĝero Johannes Hahn diris dum la kunsido de la buĝeta komisiono de la Eŭropa Parlamento, ke li ne kredas, ke kadre de la nuna unia buĝeto eblus krei novan financan instrumenton por tiuj uniaj landoj, kiuj akceptas ukrainajn rifuĝintojn. Li aldonis „ke estas tro frue” por destini konkretan financan helpon al la uniaj landoj akceptantaj ukrainanojn.

El la elsendo 15.04.2022. Legas Krystyna – 0′ 44″

Pliaj ukrainaj enmigrantoj

Kiel sciigis lastlunde, la 11-an de aprilo Uno, ekde la 24-a de februaro Ukrainion forlasis pli ol 4, 5 milionoj da personoj. Pollando daŭre estas la migra celloko de ukrainanoj. En la lastaj tagoj ilia migrointenseco kreskis. La limon kun Pollando transpaŝis jam pli ol 2 milionoj 700 mil personoj. La dua lando laŭ la vidpunkto de akceptataj fuĝintoj el Ukrainio estas Rumanio, al kiu venis pli ol 716 mil personoj. 470 mil ukrainanoj celis la teritorion de Rusio, 440 mil ukrainanoj translokiĝis al Hungario, 417 mil al Moldavio. Slovakio akceptis jam pli 326 mil personojn el Ukrainio kaj Belorusio 22 mil. En polaj amaskomunikiloj la informioj pri la dismetiĝo de ukrainanoj en aliaj eŭropaj landoj koncernas komencon de marto.

El la elsendo 15.04.2022. Legas Milada – 1′ 20″

Monda nutraĵkrizo

UNo akuzis Rusion pri elvoko de monda nutraĵkrizo pro ĝia invado kontraŭ Ukrainion, kio povas kaŭzi malsatplagon. Reprezentanto de la organizaĵo atentigis, ke Ukrainio kaj Rusio apartenas al la plej grandaj produktantoj de greno respondante pro 30 procentoj de la monda eksporto de tritiko, pro 20 procentoj de la monda eksporto de maizo kaj 75 procentoj de la eksporto de sunflora oleo. Preskaŭ 50 procentoj de la aĉetata greno devenis el Ukrainio. Ekzistas timo, ke pro nesufiĉo de greno en la Proksima Oriento kaj la Norda Afriko povas eksplodi malsatplago. La ĉefaj importantoj de greno el Rusjo kaj Ukrainio estas Egiptio, Turkio, Bangladeŝo, Niĝerio, landoj kun multnombra loĝantaro. La konflikto minacas ankaŭ per malpliboniĝo de situacio en la landoj jam suferentaj humanisman krizon, kiel Afganlando, Jemeno kaj en la regiono de Afrika Korno (la Somalia duoninsulo).

El la elsendo 05.04.2022. Legas Maciek – 1′ 05″

 

Polaj nutraĵoj kun pasporto

En la pola ministerio pri agrikulturo estis subskribita pilota pojekto pri Polaj Nutraĵoj kun Pasporto. Temas pri elkonstruo de sistemo ebligonta identigi la nutroproduktojn, tiel ke la konsumanto ricevu pri ili fidindan informon. En la jaroj 2021-2003 la esploroj koncernos la merkatojn de la bova kaj porka viandoj kaj de terpomoj. En la dua etapo planita por la jaroj 2023-24 oni intencas prilabori la sistemon de Informa Teknologio IT, se la unua etapo pravigos tion. La atendataj avantaĝoj pro envivigo de la projekto estas i.a. kresko de pozitiva bildo de nutraĵoj produktataj en Pollando kaj sur la internacia areno.

El la elsendo 05.04.2022. Legas Milada – 1′ 04″

Fokuso al la pola helpo por ukrainanoj

Ekde la komenco de la rusa agreso kontraŭ Ukrainion la polan-ukrainan limon transpaŝis 2 kaj duona milionoj da translokiĝantoj el Ukrainio. Laŭ la oficejo de la Alta Komiaro por Rifuĝintoj de UNo baldaŭ sur la teritorio de Eŭropo troviĝos ĝis 6, 5 milionoj kaj eĉ 7 milionoj da personoj el Ukrainio, ĉefe virinoj kaj infanoj.
Komence de aprilo la Pola Poŝto ebligis la senpagan forsendadon de pakaĵoj kun la humaneca helpo al Ukrainio. La pezo de unu pakaĵo ne povas superi 20 kilogramojn.
Ĝis nur la identigan numeron PESEL en Pollando ricevis jam pli ol 600 mil ukrainanoj. Dank’ al ĝi ili estadas en Pollando legale kaj havas cetigitan sanprotekton, eblecon legale entrepreni laboron kaj daŭrigi la lernadon. 51 procentojn de ukrainanoj kun la atribuita PESEL-numero konsistigas infanoj kaj 43 procentojn virinoj en la aĝo inter la 19-a kaj 65-a vivojaroj.
En Varsovio laŭ la aŭtoritatoj de la popola ĉefurbo estadas pli ol 300 mil personoj lastatempe venintaj el Ukrainio, inkluzive de 100 mil infanoj kaj junuloj. Aktuale jam 15 mil ukrainaj lernantoj frekventas la varsoviajn lernejojn kaj infanvartejojn. Dank’ al interkompreniĝo kun la Pola Centro de Internacia Helpo baldaŭ en varsoviaj lernejoj eklaboras ĉirkaŭ 200 ukrainaj instruistoj kiel asistantoj de polaj instruistoj helpontaj al ukrainaj infanoj integriĝi en la polaj lernejoj. La pola klerigministro informis, ke jam 3500 instruistoj el Ukrainio esprimis la deziron entepreni laboron en polaj lernejoj.

El la elsendo 05.04.2022. Legas Milada kaj Krystyna – 2′ 21″

 

Evoluoj ĉirkaŭ la milito en Ukrainio, 29.03.2022

Laŭ la hodiaŭaj donitaĵoj de la pola limgardistaro ekde la 24-a de febuaro la polan limon ĝis nun tranpaŝis 2,35 milionoj da ukrainaoj, tio estas 60 procentoj de ĉiuj translokiĝantoj. Laŭ Ylve Johansson, la unia komisaro por la internaj aferoj la Unio devas motivi ukrainanojn, ke ili el Pollando celu al aliaj uniaj landoj, ĉar alikaze – ŝiaopinie – la situacio ne estos stabila. Post la eksterordinara lunda kunsido de la ministroj por la internaj aferoj de la uniaj landoj la pola vicministro Bartosz Grodecki diris al ĵurnalistoj, ke la Unio bezonas novan finaninstrumenton konforman al la bezonoj de la landoj akceptantaj personojn venantajn el Ukrainio.
Kiel lastĵaŭde informis UNICEF ekde la militkomenco pli ol 50 procentoj de ukrainaj infanoj estis translokitaj. Tio estas 4,3 milionoj. Inter ili 1,8 transris la limojn kun najbaraj landoj, inkluzive de Pollando. Laŭ la hodiaŭaj informoj de la pola klerigministro en la pola klerigsistemo estas registrtaj jam pli ol 130 mil ukrainaj infanoj. Kreiĝas ĉiam pli da preparklasoj, en kiuj ili lernas la polan lingvon. Pli ol 900 ukrainaj instruistoj kaj pedagogoj aliĝis al la intensaj kursoj de la pola lingvo.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Barbara kaj Krystyna – 1′ 42″

Poloj entuziasmas pri ruldomoj

Oni prognozas, ke en la nuna jaro povas esti registritaj en Pollando 8 mil ruldomoj, alivorte loĝaŭtoj, inkluzive de 3-4 mil novaj. Laŭ Campiri.pl en 2021 estis registritaj preskaŭ 5 mil tiaj veturiloj, tio estas je 60 procentoj pli ol en 2020. Laŭ prognozoj tiu tendenco konserviĝos nunjare. Sed eĉ tiu optimisma prognozo verŝajne ne kontentigos la interesiĝon de turistoj dum la printempa-somera sezono. Oni samtempe atentigas, ke la prezoj de la ruldomoj kreskas kaj liveroj prokrastiĝas, kion influas milito en Ukrainio.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Maciek – 0′ 45″

Bona pozicio de Pollando sur la fenestromerkato

La pola produktosektoro de fenestroj kaj pordoj de kelkaj jaroj apartenas al la plej grandaj eksportantoj en Eŭropo. Ekde 2004 la pola eksporto de fenestroj kaj pordoj grandiĝis 9-oble. Polajn produktojn eblas aĉeti en pli ol 100 landoj. En 2021 la ĉi-rilata pozicio de Pollando fortiĝis dank’ al 24,5-procenta kresko de eksporto, kies valoro egalis al preskaŭ 3 miliardoj da eŭroj. Pollando grandigis vendon de siaj fenestroj kaj pordoj preskaŭ sur ĉiuj merkatoj. En Germanio la vendovaloro de polaj fenestroj kaj pordoj prokisimiĝis al 940 milionoj da eŭroj kaj estis je 16 procentoj pli granda ol en 2020. En Francio ĝi superis la valoron de 300 milionoj da eŭroj, kio signifas kreskon 23-procentan. En Italio la vendovaloro de polaj fenestroj kaj pordoj egalis al 250 milionoj da eŭroj, kio signifis kreskon 70-procente pli altan ol en 2020. Nur en Danlando kaj Rusio polaj firmaoj vendis en 2021 malpli da fenestroj kaj pordoj ol en 2020.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Milada – 1′ 37″

Novaj lokoj en la listo de Polaj Turismaj Markoj

Polaj Turismaj Markoj estas projekto celanta popularigon de la plej atrakciaj turismaj itineroj aŭ regionoj en Pollando. Al la listo de la kreiĝinta en 2018 projekto en 2022 aldoniĝis la urboj Lodzo kaj Poznano, la regiono EnoTarnowskie, membriganta la vitokultivantojn el la regiono de la urbo Tarnów kaj Krakova-Ĉenstoĥova Ĵuraso. Polaj Turismaj Markoj estis kreita de la pola Ministro pri Sporto kaj Turismo kunlabore kun la Pola Turisma Organizo. Al la taskoj de la projekto apartenas helpi al la administrantoj de la distingitaj terenoj. Ĝi havas konsil-ekspertan kaj popularigan karakteron. La signo Pola Turisma Marto estas prestiĝa distingo garantianta kvaliton kaj atrakciecon. Same la landaj kiel ankaŭ eksterlandaj turistoj prenas ĝin en la konsideron planante siajn turismajn vojaĝojn tra Pollando.

El la elsendo 29.03.2022. Legas Pamela – 1′ 32″

700 mil lernejaĝaj ukrainaj infanoj en Pollando

Laŭ la lastvendredaj informoj de la pola klerigministerio al Pollando trafis 700 mil ukrainaj infanoj en la lernejana aĝo. Jam 10 procentoj de ili lernas en la polaj lernejoj. Al polaj klasoj estas akceptataj tiuj ukrainaj infanoj, kiuj alemaŭ komprenas la polan lingvon. En preparaj edukklasoj – kiuj povas troviĝi ekster la pola lerneja sistemo – la ukrainaj infanoj unuavice lernas la polan lingvon. Laŭ la estro de la pola klerigministero en plimulto da kazoj por la infanoj estas preferinde komence ektroviĝi en la ukraina ligvomedio, en kiu eblas lerni la polan lingcon.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Maciek – 0′ 42″

Lodza Universitato por ukrainaj sciencistoj

La Universitato de Lodzo – la centra Pollando – destinis 1 milionon da zlotoj por la stipendioj por la plej bonaj sciencistoj de la ukrainaj altlernejoj. Tio ebligos al trideko da esploristoj almenaŭ doktorigradaj veni por pliaj sciencaj laboroj daŭrontaj de 3 ĝis 6 monatoj. La stipendiatribuo baziĝas sur la sciencaj atingaĵoj de koncernaj stipendiotoj. Iliaj honorarioj estos kompareblaj al tiuj, kiujn ricevas polaj sciencistoj. La Universitato de Lodzo havas kunlaborkontraktojn kun ukrainaj superaj altlernej en la urboj Symferopol, Czerniów, Melitopole kaj Lvovo. La lodza universitato ebligis al la ukrainaj studentoj kaj doktoriĝantoj venigi ankaŭ siajn familiojn. Ili loĝos en la studentaj domoj. La altlernejo disponigis ankaŭ lokojn por personoj ne ligitaj kun la Universitato, unuavice la fuĝintaj el Ukrainio patrinoj kun infanoj.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Milada – 1′ 22″

Monŝanĝa iniciato de la Nacia Pola Banko

Nacia Pola Banko informis, ke ekde la 25-a de marto ĉiu plenkreska militrifuĝinto povos ŝanĝi ĝis 10 mil ukrainaj hrivnoj laŭ oficiala kurzo. En la filioj de la banko PKO BP estos akceptataj monbiletoj kun la valoro de 100, 200, 500 kaj 1000 hrivnoj. Ĉi-rilatan interkonsenton la pola centra banko subskribis kun Nacia Banko de Ukrainio.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Krystyna – 0′ 26″

La pola landdefenda leĝo

La pola Sejmo kaj Senato akceptis la registaran leĝprojekton pri defendo de la Patrolando. Ĝi kreskigas la elspezojn por la defendo, la nombron de la Polaj Armeaj Fortoj kaj rekreon de la defndrezerva kadro. Sekve de tio Pollando devos elspezi multe pli por la defendaranĝaĵoj kaj modernigo de la armeaj fotoj. Laŭ la Pola Ekonomia Instituto kvankam en la lastaj jaroj la polaj rimedoj por tiu ĉi celo egalis al ĉirkaŭ 2,2 procentoj de la Landa Produkto Brutte nur malmultaj celis la modernigon de la polaj armeaj fortoj. La leĝon lastvendrede subskribis la pola prezidento.

El la elsendo 22.03.2022. Legas Milada – 0′ 52″

UNo: Jam preskaŭ 2,7 milionoj da ukrainaj miltirifuĝintoj

La Alta Komisaro de la Unuigintaj Nacioj por Rifuĝintoj, Filippo Grandi en intervjuo por France 24 informis lastlunde, ke preskaŭ 2 milionoj 700 mil personoj fuĝis jam el Ukrainio. Liaopinie tio estas la plej hasta fuĝoondo en Eŭropo post la 2-a mondmilito. La unuaj grupoj de la rifuĝintoj konsisitis el personoj, kiuj havas proksimulojn aŭ amikojn eksterlande. En la ceteraj troviĝas homoj pli senpovaj, spertantaj senton de perdiĝo, bezonantaj helpon. Ne ĉiuj militrifuĝintoj intencas resti en Pollando. Por ili estis organizita de la Polaj Ŝtataj Fervojoj kunlabore kun germana fervojista partnero transporto al Germanio. Ekde lundo ĝis la 18-a horo dimanĉe 27 mil rifuĝintoj utiligis ĉi tiun ŝancon. Tamen la pola vicministro por la internaj aferoj kaj administracio informis lunde matene, ke la germana ministerio por internaj aferoj turnis sin al Pollando haltigi specialajn trajnojn kun militrifuĝintoj, ĉar tio kreas en Germanio loĝistikajn problemojn. Dume la nombro de tiuj personoj kiuj transpaŝis nur la polan-ukrainan limon egalas al 1 miliono 740 mil personoj.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Maciek -1′ 08″

Pliaj preparklasoj por infanoj el Ukrainio

Ekde la lasta lundo en pliaj lernejoj en la tuta lando komencis funkcii preparklasoj por infanoj el Ukrainio. Ĝis nun 24 mil infanoj de ukrainaj rifuĝintoj jam trovis lokon en tiuj klasoj. Temas unuavice pri tiuj, kiuj komprenas la polan lingvon. Tamen protekton kaj lernadon necesos garantii por 650-700 mil infanoj. Por infanoj ne kontentige konantaj la polaj lingvon estas organizataj kromokupoj. Instruistoj laborantaj kun infanoj dum preparlecjonoj povas esti helpataj de persono, kiu regas la lingvon de la devenlando de lernantoj. Laŭ la donitaĵoj de la pola edukministerio en Pollando estas 11 mil polaj instruistoj konantaj la rusan aŭ ukrainan lingvojn. En plimulto temas pri emeritoj, kiuj baze de speciala leĝo povos estis dungitaj en lernejoj.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Milada -1′ 16″

Religia helpo por la ukrainaj militrifuĝintoj

Mutiĝas lokoj, en kiuj oni zorgas pri la spiritaj bezonoj de la militrifuĝintoj. Por la rifuĝintoj el Ukrainio ekde la 6-a de marto en Varsovio estas celebrataj diservoj en la ukraina lingvo. La sanktaj mesoj estas celebrataj en la romkatolika paroĥo de s-ta Tomaso Apostolo. Samtempe en tri varsoviaj grekokatolikaj paroĥoj estas celebrataj pluraj ukrainlingvaj diservoj dimanĉe kaj dum labortagoj. Kun la penso pri la spiritaj bezonoj de la rifuĝintoj ĉiudimanĉe ekde la 13-a de marto estos celebrata ukrainlingva Sankta Meso en la plej grava pola sanktejo Hela Monto en Ĉenstoĥovo. Daŭras en ĝi senĉesaj preĝoj por militfino kun partopreno de individuaj kredantoj kaj organizitaj grupoj. La mastroj de la sanktejo, Paŭlanoj kunordigas helpon por 100-o da rifuĝintoj, kiuj loĝas en la Pilgrimdomo kaj tranoktaj halegoj por la pilgrimantoj. Ankaŭ en la unua ĉefurbo de Pollando Gniezno ekde la 20-a de marto dum ĉiuj dimanĉoj de Karesmo estos celebrataj Sanktaj Mesoj en la ukraina lingvo.

El la elsendo 15.03.2022. Legas Milada -1′ 38″

Speciala leĝo por ukrainaj rifuĝintoj

La pola registaro akceptis lastlunde leĝoprojekton pri helpo al ukrainaj civitanoj, kiu antaŭvidas ankaŭ financan helpon por poloj akceptantaj rifuĝintojn. Ĝi jam marde estis traktata en la pola Sejmo. La leĝprojekto premisas rapidan kaj simpligitan manieron dungi ukrainajn civitanojn, kiuj fuĝis el la atakita lando. Laŭ la establinto de la firmao Personnel Service la pola labormerkato povas enlaborigi dum 6 monatoj ĉirkaŭ 500 mil laborantojn, sekve pliajn 200 mil. Tuj post la certigo de medicia helpo, transporto aŭ loĝigo ĝuste la laborebleco helpas al la ukrainaj rifuĝintoj krei la senton de normala vivo kaj donas al al ili eblecon zorgi mem pri sia vivo.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Maciek – 0′ 50″

 

Agata Kornhauser-Duda alvokas rusajn virinojn

La edzino de la pola prezidento Agata Kornhauser-Duda prezentis lastlunde ĉe la oficiala profilo de la Prezidenta Kancelario videomesaĝon lige kun la 8-a de marto, la Tago de Virinoj unu el la plej gravaj festoj en Rusio. Ŝi alvokis, ke la virinoj de la tuta mondo adresu pere de socialaj platformoj apartan peton al rusaj virinoj, kiel patrinoj, edzinoj, filinoj de rusaj oficiroj kaj soldatoj, por ĉesigi la sangoverŝon. Laŭ ŝia konvinko propra foto kun akompana teksto „Rusaj virinoj haltigu la militon” sukcesos traiĝi tra la rusa cenzuro atingonte korojn kaj mensojn de miloj da rusinoj.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Krystyna – 0′ 49″

Tunoj da medikamentoj por Ukrainio

Dum 11 tagoj de la milito al la ukrainaj sanprotektaj centroj estis liveritaj pli ol 400 tunoj da medikamentoj kaj medicinaj produktoj kun la suma valoro de pli ol ses kaj duona milionoj da dolaroj. La ukraina sanministro Wiktor Laszko substrekis, ke plimulto de la farmacia helpo devenis el Pollando, Latvio, Britio kaj Danlando. Medikamentoj estas liverataj ankaŭ de tiaj internaciaj organizoj kiel WHO kaj UNICEF.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Milada – 0′ 42″

 

Ukrainaj infanoj en polaj lernejoj

En polaj lernejoj kreiĝos specialaj preparklasoj, en kiuj infanoj de ukrainaj rifuĝintoj povos lerni la polan lingvon kaj niveligi/forigi la edukdifrencojn. En Pollando funkcias reguloj pri instruado de infanoj de eksterlandanoj, kiuj validas ankaŭ por ukrainaj infanoj. Lernejoj dungos helppersonojn, kiuj konas la ukrainan aŭ rusan lingvojn kaj ankaŭ – almenaŭ baze – la polan. Tiuj personoj rolos kiel tradukisoj. Por ĉiuj ĉi agadoj estas antaŭviditaj rimedoj el la ŝtatbuĝeto.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Milada – 0′ 48″

Pollando por ukrainaj studentoj kaj sciencistoj

En Pollando multiĝas inciatoj favore al ukrainaj studentoj kaj sciencistoj en la milittempo. La pola klerigministro alvokis rektorojn de la polaj altlernejoj subteni ilin. Laŭ liaj informoj estas konsiderata speciala stipendia programo por ukrainaj civitanoj kaj financa subteno de polaj altlernejoj engaĝiĝintaj ĉi-rilate. Samtempe kun la sanministro li direktis mesaĝon al rektoroj de la medicinaj altlernejoj. En ĝi oni alvokis konsideri la eblon, ke polaj kaj ukrainaj civitanoj kleriĝantaj sur la teritorio ekregita de la konflikto povu daŭrigi medicinajn studojn en Pollando. Samtempe la Pola Sciencakademio jam envivigis novan kunlaboran subtenprogramon kun Ukrainio. Ĝi kovros kostojn ligitajn kun vojaĝo kaj estado de ukrainaj sciencistoj en sciensestabloj de la akademio, ofertas al ili la trimonatan estadprogramon en Pollando, kiu povas esti daŭrigota. Ankaŭ Akademio de Junaj Sciencistoj de la Pola Sciencakademio alvokis sciencistajn mediojn akcepti ukrainajn sciencistojn al esplorgrupoj garantionte al ili laborkondiĉojn, financonte stipendiojn aŭ monservojn.

El la elsendo 08.03.2022. Legas Tomek – 1′ 22″

I.a. Jens Stoltenberg en Pollando

Marde, Pollando estas la laŭvican fojon forumo de internaciaj renkontiĝoj kaj konsultoj. Pollandon vizitis la brita ĉefministro renkontiĝante kun la pola samrangulo, Mateusz Mazoweicki. En Lodzo estis planita renkontiĝo de la ministroj por la eksterlandaj afero de Pollando, Germanio kaj Francio kun la distanca partopreno (laŭebla) de la ukraina ministro. La temo de ĉiuj interparoloj estis komuna, kunordigita reago je rusa agreso kontraŭ Ukrainion. Pollandon vizitis marde ankaŭ la ĝenerala NATO-sekretario Jens Stoltenberg renkontiĝinte kun prezidento Andrzej Duda en aviadbazo en la loko Łask. La temo de la interparoloj estis nemalhaveblaj paŝoj por firmigi la sekurecon de la orienta NATO-alo. Stoltenberg certigis, ke NATO-devontiĝoj rezultantaj el la artikolo 5 estas firmaj. Li atentigis, ke NATO donas militistan subtenon starante flanke de Ukrainio. Al Ukrainio direktiĝas militistaj aranĝaĵoj, kontraŭblendartileria, kontraŭaviada armilaro kaj krome humanisma kaj financa helpo. NATO ne intencas direkti al Ukrainio siajn trupojn nek aviadilojn en la ukrainan aerspacon. Similan deklaron prezentis la pola prezidento. Jens Stoltenberg esprimis dankon al prezidento Duda pro loĝistika rolo de Pollando por subteni Ukrainion kaj pro la aliancana ĉeesto en la regiono.

El la elsendo 01.03.2022. Legas Milada – 2′ 04″

Deklaro de la pola ministro por la familio kaj socia politiko

Pli ol 300 mil rifuĝintoj transpaŝis jam la limon de Pollando post la rusa invado kontraŭ Ukrainion la lastan ĵaŭdon. Dum la marda gazetara konferenco la pola ministro por familio kaj socia politiko Marlena Maląg informis, ke ĉiuj ukrainanoj, kiuj restos en Pollando pli longe ricevos longdaŭran subtenon, kaj ne sole porokazan helpon. Unuavice temas pri libera malfermo de la pola labormerkato antaŭ ili, al kio rajtigas la ricevata ĉe la limo aparta stampo „aliro al la labormerkato”. Simpligitajn dungoprocedurojn ŝi jam anoncis lastlunde dum la eksterordinara kunsido de la prezidumo de la Konsilio de Socia Dialogo. Ukrainaj civitanoj legale estadantaj sur la tereno de Pollando rajtos ricevi krome ĉiujn socialajn subvenciojn, kiujn ĝuas polaj civitanoj. Temas pri poreduka monhelpo, Familia Portektokapitalo kaj aliaj porfamiliaj subvencioj.

El la elsendo 01.03.2022. Legas Milada – 1′ 22″