Novaĵoj

La 6-an de novembro pasis la 74-a datreveno de la Speciala Kampanjo Krakovo,  kadre de kiuj germanoj invitis al Collegium Novum en Krakovo profesorojn de la Jagelona Universitato    por prezenti la prelegon pri la germana starpunkto rilate al la scienco kaj superaj lernejoj. Efektive temis pri  „Aktion gegen Professoren”, efektivigita de la krima subtaĉmento de Einsatzkommando D gvidita de SS-viro Bruno Müller. La subalternuloj de Hitler malliberigis 184 universitatajn lekciantojn el la Jagelona Universitato, el la Fand- kaj Minindustria Akademio kaj unuopajn personojn el aliaj altlernejoj. La koncentrejo Sachsenhausen signifis por ili la morto­verdikton. La evento estis tiom skandala, ke pri la sorto de famaj polaj sciencistoj intervenis… Mussolini. Parto estis liberigita, sed la travivitaj spertoj fariĝis kaŭzo de ilia baldaŭa morto.

El la elsendo 22.11.2013. Legas Milada

zap_bp_24

La Eŭropa Komisiono petis la registarojn de la eŭrouniaj landoj permesi la kultivadon de la genetike modifita maizo 1507. Informis pri tio la unia komisaro por sanaferoj Tonio Berg. Tiu postulo fariĝos en decembro temo de la eŭropunia renkonto de la ministroj pri la medioprotektao. Se en la Konsilio ne estos atingita kvalifikita plimulto por aŭ kontraŭ  – la Komisiono aŭtomate devos ĝin aprobi. La last­merkreda decido de la Komisiono estas sekvo de la verdikto de la eŭropunia Tribunalo, kiu la 26-a de septembro agnoskis, ke la Eŭropa Komisiono sindetenis sin de agadoj koncerne peton de la firmao Pioneer de antaŭ 12 jaroj pri permeso kultivi la modifitan genetike maizon 1507.  Tiu maizo estas allasita al la aplikado en la nutraĵoj kaj furaĝoj, sed ne al la kultivado. La decidon de la Eŭropa Komisiono kritikis Greenpeace.

El la elsendo 19.11.2013. Legas Tomek

Pri kultivado de maizo 1507 en EU

La plej nova opinisondado pri la rilato de britoj al la Eŭropa Unio elmontras kreskantan separismon. Du trionoj de la respond­intoj en la enketo de la gazeto „Huffingston Post” deklaris volon, ke Britujo forlasu la Union. Dum iom pli ol tagnokto la sondadon partoprenis 17 kaj duona mil personoj. 36 procentoj asertis, ke Britujo restu en la Unio pro la ekonomiaj motivoj tamen eĉ 64 procentoj deklaris tion malgrava. La demando pri ekonomiaj avantaĝoj estis diktita de la starpunkto de la Konfederacio de Brita Industrio – CBI, kiu latlunde lanĉis kampanjon por resti en la Unio.

El la elsendo 19.11.2013. Legas Milada

Britoj en nova sondado pri EU

La 10-a de novembro estis dediĉita en la pola Katolika Eklezio al kristanoj en Niĝerio. Laŭ la veninta al Pollando episkopo Hyacinth Oroko Egbebo la ĉefa defio de la Niĝeriaj kredantoj estas la krima agado de la organizo Boko Haram, kies celo estas kontraŭbatali ĉion,  kio venas el Okcidento: preĝejojn, lernejojn hospitalojn por envivigi la islaman ŝariaton. Boko Haram celas plenan islamigon de la lando. Ĝiaj teroristoj mortigas ne sole kristanojn, sed ankaŭ kontraŭbatal­antajn soldatojn kaj policistojn, eĉ muzulmanojn mem, se ili kritikas ilian agadon.

El la elsendo 19.11.2013. Legas Zbyszek

Tago de Solidareco kun Nigxerio

La 10-an de novembro okazis la hindunia premiero de filmo pri maharaĝo savanta polajn infanojn. La filmo „Malgranda Pollando en Hinda Unio” rakontas historion de ĉirkaŭ unu mil polaj infanoj, al kiuj dum la 2-a mondmilito helpis la reganto de Ĝamnagar. Dank’ al prezento de la filmo en la kanalo Doordarshan [do-ĉan] konatiĝis kun ĝi ĉ. 150 milionoj da spektantoj.  La polaj infanoj el la infero de la sovetaj tendaroj kaj ekzilejoj de Siberio trafis al Hinda Unio tra dezertoj de la Centra Azio kaj tra Irano. La maharaĝo konstruigis al ili el siaj privataj rimedoj estadtendaron kaj certigis dignajn vivkondiĉojn. Ĉiujn grupojn de polaj infanoj li bonvenig-adis per la vortoj:  „Ne opiniu vin orfoj. Nun vi estas ĝamnagaranoj kaj mi estas patro, la patro de ĉiuj loĝantoj de Ĝamnagar, ankaŭ la via”. La helpokampanjo dediĉita al polaj infanoj en 1942 estis realigita kun delegitoj de la Armeo de generalo Władysław Anders kaj kunlabore kun la pola konsulejo en Bombajo, la Ruĝa Kruco kaj la tiama brita administracio. La filmo realigita de Anu Rada estis financita de la hindunia ŝtata televido Doordarshan kaj la registaro de la provinco Guĝarato, en kies loko Ĝamnagar loĝis polaj infanoj. La kunproduktintoj de la filmo estis pola Nacia Aŭdovida Instituto kaj la pola televido kiel teknika partnero.

El la elsendo 15.11.2013. Legas Milada

Malgranda Pollando en Hinda Unio

Ekde la 5-a de novembro klientoj de la Pola Poŝto povas aĉeti en la Interreto kaj sekve presi poŝtmarkojn. Ili povas ankaŭ skribi interrete leteron kaj sendi ĝin tradicie. Liveros ĝin al adresato leterportisto. La interreta platformo de Pola Poŝto ofertas do  novleteron kaj nov¬poŝtkarton. Jam de kelkaj monatoj utiligante mobil¬aparatojn eblas presi faritan de si foton kaj sendi tian karton al dezirata persono. Dume nov¬poŝtmarko kaj novletero estas realigeblaj pere de komputilo, sed baldaŭ la oferto estos vastigita je tabletoj kaj plur¬funkciaj poŝtelefonoj.

El la elsendo 12.11.2013. Legas Tomek

Novaj interretaj servoj de Pola Posxto

En la stacidomoj en Varsovio, Vroclavo kaj Poznano krom aŭtomatoj kun kafo, tero kaj dolĉaj mordaĵoj aperis pasint­semajne aŭtomatoj kun libroj. La vojaĝantoj povas aĉetila plej novan romanon de Haruki Murakami „La senkaraktera Tsukuru Tazaki kaj la jaroj de lia pilgrimado”. Ne hazarda estas la formo kaj enhavo de la vendata libro”. Nome temas pri la tradicio de vendo­maŝinoj, tre popularaj en Japanio, aliflanke la ĉefheroo estas la projektanto de la stacidomoj. La kreado de Haruki Murakami vekas grandan interesiĝon en la mondo. Li estis plurfoje kandidato por la literatura Nobel-premio. La libro de Mrakami aperis en la polaj librovendejoj la 6-an de novembro. En Japanio ĝi fariĝis furorlibro dum unu diurno, dum unu tago estis venditaj 600 mil ekzempleroj.

El la elsendo 12.11.2013. Legas Tomek

La stacidomaj vendomasxinoj

Teknikaj preparoj al la klimata UNO-pintrenkonto en Varsovio inter la 11-a kaj la 22-a de novembro finiĝas hodiaŭ. La konferenco okazos sur la Nacia Stadiono, sur kies ludplato estis instalitaj kvar pavilonoj, inkluzive de du por  po ĉirkaŭ du mil peronoj, en kiuj disvolviĝos la debatoj. La akompanaj aranĝoj okazos ankaŭ en Palaco de Kulturo kaj Sciencoj. Por la pint­renkonto, kies inaŭguro okazos en la 95-a datreveno de la reakiro de la sendependeco de Pollando venos pli ol 10 mil personoj reprezentantaj ŝtatojn kaj ekster­registarajn organizojn. Unu el la plej grandaj delegacioj – ĉirkaŭ 100-persona – venos el Ĉinio. Por faciligi la trafikon funkcios specialaj buslinioj. La organizo de UNO-konferenco kostos ĉirkaŭ 100 milionojn da zlotoj, aldone por la teknika priservo de la evento estis destinitaj 34 milionoj da zlotoj.

El la elsendo 08.11.2013. Legas Zbyszek

Klimata UNo-Konferenco en Varsovio

Lastdimanĉe, t.e. la 3-an de novembro Pollando adiaŭis la forpasintan unuan nekomun­istan ĉefministron en la Orienta Eŭropo post 1989.  Tadeusz Mazowiecki mortis la 28-an de oktobro en la aĝo de 86-jaroj. La sepultotago estis anoncita en Pollando kiel tago de la nacia funebro. La solenaĵoj komenciĝis en la varsovia Arkikaderala Baziliko de Sankta Johano Baptisto. La funebran meson, kiun partoprenis la plej altrangaj reprezentantoj de la ŝtato kaj registaro celebris kardinalo Kazimierz Nycz. Tadeusz Mazowiecki estis entombigita en la apudvarsovia loko Laski.  Kondolencoj al la familianoj kaj al Pollando venis el la tuta mondo. Sendis ilin i.a. la prezidentoj de Usono, Germanio, Ĉeĥio, Litovio, Estonio, Svislando, Makedonio, Bosnio kaj Hercegovino. Ili venis ankaŭ de la germana kanceliero Angela Merkel kaj la ĉefministroj de Ĉeĥio, Litovio, Moldavio, Luksemburgio kaj Singapuro. Pasint­semajne en la polaj diplomatiaj centroj estis elmetitaj kondolencaj libroj. Siajn omaĝvortojn enskribis estroj de la ŝtatoj kaj registaroj, konataj politikistoj la amikoj de Tadeusz Mazowiecki el la periodo de lia politika aktivado.

El la elsendo 05.11.2013. Legas Milada

Funebraj solenajxoj de Tadeus

En la tombejo de la Varsoviaj Insurgentoj en la kvartalo Wola kreiĝos La Muro de Memoro. Nun en la Muzeo de la Varsovia Insurekcio 1944 komencis funkcii centro kolektanta informojn pri pereintoj, mortintoj aŭ perdiĝintoj dum la tempo de la Insurekcio. Ĉiuj informoj estas kolektataj  pere de speciala enketo konsultebla rete. La enketo paperforme estas disdonata ankaŭ de volontuloj kvestantaj – dum la nuna periodo de la Festo de la Mortintoj en ĉiuj Varsoviaj tombejoj – por la renovigo de la insurgentaj tomboj. Ĉiuj informoj estos kontrolataj de specialistoj de la muzeo kaj definitivan decidon  pri la loko de unuopaj nomoj sur la Muro de la Memoro alprenos Memorkonsilio pri Bataloj kaj Martireco.  La Muro troviĝos en la Tombejo de la Varsovia Insurekcio 1944, en kiu eterne ripozas jam pli ol 104 mil personoj – civiluloj kaj soldatoj. Eĉ 80 mil tio estas la korpo­restaĵoj de la civila loĝantaro de la pola ĉefurbo: virinoj, infanoj, grizaĝuloj senkompate pafmortig­ataj de hitleranoj.

Ekde 2011 daŭras la renovigo de la Tombejo de la insurgentoj de la Varsovia Insurekcio 1944, nome la sabloŝtonaj tombotabuloj estas anstataŭigataj per granitaj. La tuta renoviga laboro finiĝos antaŭ la 70-a datreveno de la eksplodo de la Varsovia Insurekcio, tie estas la 1-a de aŭgusto 2014.  Renovigita estos ankaŭ la ĉirkaŭaĵo de la monumento Pereintoj Nevenkitaj troviĝanta sur la terŝutaĵo kun la restaĵoj de preskaŭ 50 mil varsovianoj, kiuj pereis dum la Insurekcio 1944.

El la elsendo 01.11.2013. Legas Milada

Muro de Memoro omagxe al insurgentoj de la jaro 1944

La plej proksiman lundon, tio estas la 21-an de oktobro la varsovia Palaco de Kulturo kaj Scienco bonvenigos la 13-an Mondan Pintrenkonton de la Pacaj Nobelpremiitoj. Ĝiaj gvidaj temoj estos paco kaj sekureco, sociaj valoroj en la epoko de krizo kaj la homaj rajtoj. Tuj post la inaŭgura solenaĵo estas planitaj du sesioj „Solidaraj por paco kaj sekureo” kaj „Sistemo de sociaj valoroj en la epoko de krizo”. Marde oni traktos la temojn „Aŭdu nin! Malegalecoj kaj socia justeco” kaj „Homaj rajtoj – minacoj hieraŭ kaj hodiaŭ”. La lasta tago de la pint­renkonto okazos en la varsovia Teatro la Granda, kie disvolviĝos la lastaj sesioj pri „Solidareco kaj interpaciĝo: neniam plu milito” kaj „Solidareco de junuloj – agu favore al paco”.

El la elsendo 15.10.2013. Legas Gabi

p_kolore_sp_

La fondaĵo okupiĝanta pri la barcelona preĝejo Sagrada Familia anoncis, ke la sanktejo estos finkonstruita en 2016.  Ĝia konstruo komenciĝis antaŭ 131 jaroj, sed ankoraŭ aldoniĝos kelkaj novaj ĉielskrapaj turoj el inter kiuj la plej altaj havos 175 metrojn.

La konstruado komenciĝis en 1882. Ekde la sekva jaro pri ĝi okupiĝis fama arkitekto Antonio Gaudi, kies projektaj laboroj pri la sanktejo daŭris laŭvicajn 43 jarojn ĝis lia morto en 1926. Tiam la konstruaĵo estis preta nur en 20 procentoj.

La kaŭzoj de ekstreme longa konstru¬periodo ligiĝas kun la tempesteca historio de Hispanio, financaj problemoj kaj enorme komplika konstruprojekto.

El la elsendo 11.10.2013. Legas Barbara

p_kolore_sp_

La sukcenaj ornamaĵoj de jaroj estas pola specializo. Pollando kovras 70 procentojn de la monda merkato de sukcenornamaĵoj. Tre longe inter la polaj klientoj dominis usonanoj kaj eŭropanoj, nun venas ĉiam pli da klientoj el Azio.

Laŭ la mastrumministerio en 2012 la eksporto de la polaj sukcenornamaĵoj havis la valoron de 60 milionoj da eŭroj, unu jaron pli frue de preskaŭ 51 milionoj da eŭroj. En la unua jaroduono de 2013 la eksporto de polaj sukcenornamaĵoj superis la valoron de 37 kaj duona milionoj da eŭroj. Temis pri 53 procenta kresko kompare kun la sama periodo de antaŭ unu jaro.

El la elsendo 11.10.2013. Legas Krystyna

p_kolore_sp

Laŭ la donitaĵoj de OECD (Organizo pri Ekonomia Kunlaboro kaj Evoluo) poloj laboras pli ol ekzemple usonanoj. Kaze de usonanoj temas pri 1800 laborhoroj jare, kaze de poloj pri 1893. Bedaŭrinde poloj samtempe havas duoble malpli altajn salajrojn.

En 2012 pli multe ol poloj laboris rusoj, grekoj kaj ĉilianoj. Plej grandaj laboremuloj evidentiĝis meksikanoj laborante meze dum la jaro 2226 horojn.

Pollando en la rangolisto de laboremuloj okupis la 5-an lokon. Sekvis ĝin i.a.  Israelo, Estonio, Hungario. Usono okupis la 11-an lokon.

El la elsendo 10.09.2013. Legas Krystyna

Laboremaj poloj

Instituto pri la Germana Mastrumado reference al la donitaĵoj de la Federacia Laboragentejo komparis la situacion de germanoj kaj enmigrantoj sur la germana labormerkato. La statistikaj donitaĵoj ne konsideris personojn laborantajn laŭ minimuma laborhoraro, oficistojn kaj entreprenistojn. Estis konsider­itaj sole eksterlandanoj havantaj la labor­permeson. Evidentiĝas, ke senlaboreco duoble pli minacas al eksterlandanoj ol al germanoj. Senlaboreco trafas plej ofte enmigrintojn el la arabaj landoj, kiel Libano, Irako, Afganlando kaj Irano. La plej multaj senlaboruloj estas en la germana turkdevena medio, kiu egalas al 460 mil personoj. En ĝi estas registritaj 140 mil senlaboruloj.  Inter senlaboruloj preskaŭ ne troviĝas enmigrantoj el tiaj industriigitaj landoj, kiel Usono, Britio, Francio kaj aziaj landoj. Se temas pri laborantoj el nov­demokrataj landoj inter poloj la senlaboreco estas minimume pli alta ol inter germanoj. Bonege retrovas sin en Germanio rumanoj, inter kiuj senlaboreco estas malpli alta ol inter germanoj.

El la elsendo 08.10.2013. Legas Zbyszek

Senlaboreco en Germanio kaj inter la tieaj enmigrintoj

Varsovio superas Novjorkon, Londonon aŭ Vaŝingtonon se temas pri publika luado de bicikloj. Inter 16 plej bonaj urboj Varsovio okupis la 10-an lokon. Oni elstarigis, ke la Varsovia sistemo Veturilo estas favora kaj  uzebla de ĉiŭj. Ĵurnalistoj de la usona portalo The Activ Times negative taksis la nesufiĉan iliaopinie biciklan infrastrukturon de la pola ĉefurbo.

El la elsendo 08.10.2013. Legas Barbara

Veturilo cxiam pli famas

450 breditaj perdrikoj estis lasitaj libere en la Olŝtina vojevodio (la nordorienta Pollando) kadre de la projekto savi la minacitan birdospecion, kiun endanĝerigas ne sole la rabobestoj, sed ankaŭ la evoluo de la grandarea agrikulturo.  Vastaj senarbustaj spacoj, la utiligado de grandaj agrikulturaj maŝinoj kaj senvaria sem­strukturo kaŭzas ilian dekumiĝon.  Laŭ pritaksoj en 2010 en Pollando estis du kaj duonoble malpli da perdrikoj ol en 1991, kaj la malkreskon de ilia populacio specialistoj klarigas per ne­deturneblaj medioŝanĝoj. Tio kaŭzas, ke nun tre malfacile eblas rimarki perdrikojn en la natura medio. 450 birdoj lasitaj libere devenas el privata perdriko­kovejo en Pomerio, en kiu la bredisto aplikas polan genetikan materialon. Dank’ al tio la birdoj estas rezistaj je la ŝanĝiĝantaj veter­kondiĉoj. Oni taksas, ke 90 procentoj de la liberigitaj perdrikoj transvivos kaj ĝisatendos idojn. Daŭre unu el la plej grandaj minacoj por perdrikoj estas korvecaj rabobirdoj, da kiuj estas tro.

El la elsendo 04.10.2013. Legas Zbyszek

Breditaj perdrikoj libere lasitaj al la naturo

Lastlunde venis la sciigo, ke Rusio prezentis al Sirio proponon ĉirkaŭpreni la sirian staplejon de la kemia armilaro per internacia kontrolo, kio ebligus eviti armitan atakon konsideratan de Usono. Mallonge post tio la ĉefo de la siria ministerio por la eksterlandaj aferoj deklaris, ke lia lando kun kontento akceptas ĉi tiun proponon. La usona administracio pozitive akceptis la starpunkton de Rusio, sed atentigis ke dume traktas ĝin skeptike. La usona prezidento doninte lunde kelkajn intervjuojn pri ĉi iu temo, i.a. diris por la televid­stacio CNN, ke la propono estas virtuale turnopunkta kaj la usona registaro traktos ĝin serioze.

Laŭ pritakso de la pola ministro por la eksterlandaj aferoj, Radosław Sikorski la rusa propono direktita al Sirio ebligas doni fortan respondon sen neceso efektivigi atakon.

El la elsendo 10.09.2013. Legas Barbara

Kontrolo supr la siria kemiarmilaro

Hieraŭ en Sankt-Peterburgo komenciĝis renkontiĝo de la grupo G20. La partopren­anta la pint­renkontajn debatojn de G20 Ĝenerala Direktoro de Internacia Labororganizo Guy Ryder avertis, ke Eŭropo tenas enmane demografian horloĝ­bombon kaj alvokis, ke la mond­gvidantoj okupiĝu fine pri ĉi tiu urĝe solvenda problemo kaj ke ne supervualu ĝin la situacio ĉirkaŭ Sirio.  La pint­renkonton G20 partoprenas gvidantoj de la ŝtatoj, en kiuj senlaboraj estas sume 93 milionoj da personoj kaj tiu nombro kreskas. Inter junuloj malpli ol 25-jaraj en la Eŭropa Unio la senlabreco egalas al pli ol 23 procentoj, en la eŭrosfero al 24 procentoj. Plej multaj junaj senlaboruloj troviĝas en Greklando preskaŭ 63 procentoj kaj en Kroatio pli ol 55 procentoj; en Pollando la senlaboreco inter gejunuloj egalas  al pli ol 26 procentoj. Pozitive distingiĝas Germanio kun ĉ. 8 procentoj de senlaboraj junuloj, Aŭstrio kun pli ol 9 procentoj kaj Malto, kiu notas inter junuloj pli ol 10 kaj duon­procentan senlaborecon.

El la elsendo 06.09.2013. Legas Milada

Semajnfine estis malkaŝita en Fukushima laŭvica loko de akvolikado el la reaktoro, en kiu la radiado­nivelo superis 18-oble la pli fruan polucion. Antaŭ kelkaj semajnoj la administranta konzerno TEPCO informis, ke ĝi ne kapablas solvi la problemon, akvo ĉiutage estas utiligata por la malvarmig­ado de difektitaj reaktoroj kaj ĉiutage en la oceanon traiĝadis pli ol 300 tunoj da poluciita likvaĵo. Semajnfine la loko de la akvolikado estis rekonita.  Intervenis la japana registaro destinante 500 milionojn da dolaroj por frostigi grundon ĉirkaŭ la elektrejo, kio malebligos, ke la poluciita akvo ­enpenetru la grundon.

El la elsendo 03.09.2013. Legas Barbara

p_kolore_sp_

Laŭ la donitaĵoj de la Alta Komisaro de la Unuiĝintaj Nacioj por la Rifuĝintoj la nombro de sirianoj, kiuj fuĝis pro la milito superis du milionojn. Kiel diris Antonio Guterres Sirio fariĝis granda tragedio de la jarcento. Ĝi signifas mal­fierindan humanisman malvenkon, nemezureblajn suferojn kaj migradojn laŭ la skalo nerenkontata en la plej nova historio de la mondo. Sirianoj fuĝas al Turkio, Jordanio, Irako kaj eĉ al Egipto. Plej multaj elektis Libanon. Tamen aŭtoritatoj de ĉi tiuj landoj alarmas, ke ili ne havas monon por certigi al ĉiuj rifuĝintoj lokon en provizoraj rifuĝejoj. Multaj rifuĝintoj en Libano vivas ĉe privataj familioj.

El la elsendo 03.09.2013. Legas Barbara

p_kolore_sp_

La 2-an de septembro 4 milionoj 600 mil lernantoj kaj pli ol 666 mil­ instruistoj komencis en Pollando la novan lernojaron. Tio estis la unua renkontiĝo kun lernejo por 360 mil infanoj, inter ili ĉ. 60 mil sesjaruloj. Komence de junio la registaro akceptis projekton de leĝamendo pri kleriga sistemo, konforme al kiu post unu jaro al la lernodvo subiĝos 6-jaruloj naskiĝintaj en la unua jarduono de 2008. Antaŭ la feriado al la Sejmo estis direktita postulo pri ĉi-rilata referendumo kun ĉirkaŭ unu miliono da subskriboj.  Pri referendumo decidos la Sejmo, la registaro kontraŭas ĝin.

El la elsendo 03.09.2013.
Legas Barbarap_kolore_sp_

Poloj volas malfermi du novajn limpasejojn kun la Kaliningrada regiono (la nord-orienta Pollando). Pollandon vizitas ĉiam pli da rusoj, ilia nombro en la lasta tempo triobliĝis. Kun ĉiu monato lavange kreskas la nombro de rusoj el Kaliningrado, kiuj venas al Pollando baze de inter­konento pri malgranda limtrafiko (temas pri 100 mil personoj) aŭ klopodas akiri polajn vizojn. Nur ekde la jarkomenco la polajn-rusajn limpasejojn en la Kaliningrada regiono uzis du kaj duona milionoj da personoj, ĝis la jarfino povas temi eĉ pri kvin kaj duona milionoj. Baze de la pola-rusa interkonsento loĝantoj de la limregiono povas senvize eniri la najbaran landon. Rusoj ĉiam pli amase venas por butikumi  al Olsztyn kaj al la urbo­komplekso Gdansko-Gdynia-Sopot.

El la elsendo 27.08.2013. Legas Barbara

Rusoj amase venas al Pollando

Kiel informis du UNO-institucioj jam pli ol unu miliono da infanoj fuĝis el Sirio, kie daŭras la civila milito. Infanoj konsistigas la duonon de ĉiuj siriaj rifuĝintoj. Aliaj du milionoj de la nep­lekreskaj civitanoj de Sirio estis transloĝig­itaj kaj ofte fariĝas celo de atakoj kaj varbado al militistaj trupoj, kio mal­kongruas kun la internacia humaneca leĝaro. Lastlunde inspektoroj de UNO rigardis en Damasko lokon de onidira atako kun la uzo de la kemia armilaro, sekve de kiu pereis ĉ. 1300 personoj, inkluzive de virinoj kaj infanoj. La estro de la organizaĵo Kuracistoj sen Limoj deklaris preskaŭ 100-procentan certecon pri la uzo de neŭrotoksa substancon. Ne estas klare, kiu el la flankoj ĝin uzis. En Mudamija UNO-ekspertoj ekzamenis la viktimojn de la atako kaj prenis ekzamen­provaĵojn el la korpoj de la mortviktimoj. La sciigoj pri ebla uzo de la kemia armilaro en Sirio revigligis debaton pri eventula milista interveno en ĉi tiu lando.

El la elsendo 27.08.2013. Legas Barbara

Hodiaŭ, la 23-an de aŭgusto pasas la 74-a datreveno de la subskribo de la Pakto Ribbentrop-Mołotow. Ekde 2008 jaro tiu ĉi tago laŭ la propono de la Eŭropa Parlamento estas solenata kiel Eŭopa Tago de Memoro pri Vitimoj de Stalinismo kaj Naziismo.

Pakto Ribbentrop-Mołotow estis internacia traktato, formala pakto pri neagreso inter la 3-a Germana Regno kaj Sovetunio. Konforme al la sekreta protokolo al la oficiala dokumento ĝi koncernis la disdividon de la teritorioj aŭ decidadon pri sortoj de la suverenaj ŝtatoj: Pollando, Litovio, Latvio, Estonio, Finnlando kaj Rumanio.

Lige kun la datreveno la pola gazetaro kaj radio referencas al la artikolo de profesoro Heinrich Olschowsky el la Berlina Humboldt-Universitato por la ĵurnalo „Tagesspiegel”. La aŭtoro kritikas la reziston de la maldekstrulaj elitoj en Germanio agnoski la Pakton Ribbentrop-Mołotow kiel gravan elementon de la eŭropa kulturo de memoro, kion delonge postulas Pollando kaj aliaj nacioj de la Centra-Orienta Eŭropo. Kiel substrekis la aŭtoro tiu temo, konforme al la maldekstrula kulturo de memoro en Germanio, estas temo tabua.

La germana historiisto memorigas, ke en la periodo de la malvarma milito la Okcidenta Eŭropo aprobis la sovetunian interpreton de la 2-a mondmilito. Moralo kaj vero fariĝis ofero sur la omaĝaltaro pro la meritoj de la Ruĝa Armeo en venko de faŝismo.

Profesoro Olschowsky asertas, ke la revenigo de la memoro pri la Pakto estas afero de historia justeco. De 70 jaroj la historio de ĉi iu parto de Eŭropo estas limigita al holokaŭsto kaj ĉiuj aliaj aspektoj de la teruraj eventoj en ĉi tiu regiono estis prisilentataj.

La Pakton pri neagreso subskribis en Moskvo en la ĉeesto de Stalin la ministro por la eksterlandaj aferoj de la 3-a Regno, Joachim von Ribbentrop kaj popola komisaro por eksterlandaj aferoj de Sovetunio, Wiaczesław Mołotow.

El la elsendo 23.08.2013. Legas Zbyszek

Eŭropa Tago de Memoro