Sciencaj informoj

Malkomfortiga efiko de la tempoŝanĝoj

Enretigita de: | Okt 24, 2017 | Sciencaj informoj | Skribu komenton.

La tempoŝanĝo ne endanĝerigas la sanon, kvankam ĉe parto de homoj kaŭzas senton de malkomforto. Do anstataŭ du fojojn jare ŝanĝi siajn tagnoktajn, te. diurnajn ciklojn preferinde estus adapatiĝi al tio, kio okazas ekstere. Rezignon pri la ŝanĝo de la tempo je la somera kaj vintra premisas la leĝprojekto de la pola reganta partio proponanta, ke ekde la 1-a de oktobro 2018 dum la tuta jaro validu la somera tempo. Tiun intencon subtenas profesorino Elżbieta Pyza el Instituto pri Zoologio kaj Biomedicinaj Esploroj de la Jagelona Universitato. Ŝiaopinie estus preferinde, se homoj dum la tuta tempo povus vivi konforme al la indikoj de sia interna horloĝo, sinkronigita kun la tagnoktaj ŝanĝoj, kiuj regas en la ekstera medio. La grado, en kiu ĉiun duonan jaron,  ni sentas konsekvencojn de la tempoŝanĝo rezultas el la homa impresiĝemo je tiuj ŝanĝoj, kiu ĉe unuj estas pli granda,  ĉe la aliaj malpli. La mekanismo de la tagnokta horloĝo reguligas la vivritmon de organismo, sed ĝi ankaŭ devas adaptiĝi al la eksteraj kondiĉoj. Tial tempoŝanĝoj havas konsekvencojn,  alkondukante al malharmonio inter tio, kio okazas ekstere kaj indikoj de la interna horloĝo de la homo. Plej draste tio manifestiĝas dum la interkontinentaj vojaĝoj. Verdire la tempoŝanĝo je unu horo ne kaŭzas same drastajn konsekvencojn, unuavice manifestiĝante kiel dormoproblemoj.  Tio ne aparte rilatas al homoj plene sanaj, sed estas malfavora por homoj frontantaj problemojn kun dormo aŭ havantaj perturbitan tagnoktan ritmon. Kiam ili malbone dormas nokte kreskas ilia sangopremo, pulsoritmo kaj sukernivelo, kio grandigas riskon de diversaj malsanoj. La diferencon inter la vintra kaj somera tempo oni aplikas en ĉirkaŭ 70 landoj de la mondo. Ĝi validas en ĉiuj eŭropaj landoj ekskluzive de Islando kaj Belorusio. Rusio ekde 1914 enkondukis por konstante la vintran tempon. En Pollando la tempoŝanĝo validis en la intermilita periodo, en la jaroj 1946-1949 kaj 1957-1964. Ĝis nun la devo de la tempoŝanĝoj validas ekde 1977.

El la elsendo 24.10.2017. Legas Tomek – 2’44”

sc_bp_tm_Ne_nur_malkomfortiga_efiko_de_temposango_02’44”.mp3; filename-=UTF-8”sc_bp_tm_Ne nur malkomfortiga efiko de temposango_0244

Subtenu nin

Donacu rete al UEA konto vars-t

※ Donaco estos pagita sumo minus 5% de administraj kostoj ĉe Paypal.
※ Via nomo aperos en la listo de donacintoj. Kontaktu la redakcion se vi volas resti anonima

Ni dankas al …

niaj donacintoj!  Bonvolu klaki ĈI TIE por detaloj.

Kontaktu nin

Aŭskultu nin kaj aŭskultigu aliajn!

Skribu kaj komentu:
retradio.esperanto@gmail.com
(aŭ barbarinella@gmail.com)
Amikaro de Pola Retradio en Esperanto.

Nombro de vizitoj

0628533

Redakcia teamo

Barbara PIETRZAK
Gabriela KOSIARSKA
Milada SZWEDO
Maciej JASKOT
Krystyna GROCHOCKA
Tomasz MILLER
Bruce CRISP

Arkivoj