En la norda hemisfero de la Marso povas esti pli da glacio ol supozite. Tion elmontras la detala mapo pri la terformacio de la Ruĝa Planedo, prilaborita i.a. de polino, doktorino Anna Łosiak. Preskaŭ la tutan nordan hemisferon formas malaltebenaĵo situanta pli ol 6 kilometrojn malpli supre ol la meza alteco de la tereno en la suda hemisfero de la planedo. Antaŭ pli ol 3,8 miliardoj da jaroj plej verŝajne troviĝis tie oceano, sed ĝis nun plimulto de la akvo kaj atmosfero fuĝis en la kosman spacon. Antaŭnelonge la esploroj elmontris, ke en kelkiuj lokoj de ĉi tiu regiono povas troviĝi glacio, kvankam ne estas certe, kiamaniere ĝi tie aperis. Por solvi la enigmon internacia kolektivo de planedaj geologoj okazigis kelkjarajn esplorojn de tri regionoj de la Nordaj Malaltebenaĵoj de la Marso – Utopia, Acidalia, Arcadia Planitiae. Gvidis ilin sciencistoj el Francio, Britio, Pollando, Germanio, Kanado kaj Usono. Ili utiligis donitaĵojn el la usona aranĝaĵo CTX troviĝanta sur la ferdeko de Mars Reconnaissance Orbiter, kiu dum dekkelkaj jaroj estis fotanta la surfacon de la Marso. Post la analizo de la donitaĵoj kaj retmapado kreiĝis la unua vasta kaj detala mapo pri la terenformiĝo de la Ruĝa Planedo. Sciencistoj identigis multajn lokojn, en kiuj glacio troviĝas neprofunde sub la surfaco, krome ankaŭ aliajn, en kiuj glacio troviĝas profunde kaj estas nevidebla. Plej verŝajne do temas pri du specoj de glacio. Tre malnova, havanta pli ol 3,8 miliardojn da jaroj kreiĝinta sekve de frostiĝo de la marsa oceano. Relative nova, havanta ĝis kelkcent milionoj da jaroj aperinta en la sekvo de vasta glaciiĝo. Laŭ sciencistoj „juna” glacio povas multon diri pri la antaŭnelongaj klimatŝanĝoj sur la Marso, tre „maljuna” glacio estas unu el la plej bonaj lokoj, en kiuj povis kaŝiĝi virtualaj marsaj organismoj.
El la elsendo 21.11.2018. Legas Tomek – 2’19”
sc_tm_Pli da akvo sur la Marso ol supozite_02’19”
