La unua kompleta pritasko de la mondaj provizoj de diversspeciaj kafoarboj elmontras, ke 60 procentoj de 124 specioj troviĝas rande de malapero. Kvankam en pluvarbaroj kreskas pli ol 100 subspecioj de kafoarboj tamen nur du estas utiligataj por la produktado de la vaste trinkata kafo. Temas pri Arabika (Coffea arabica) kaj Robusta (Coffea canephora). Ĉiuj kultivataj specioj devenas de daŭre evoluantaj plantoj kaj povas esti hibridigitaj, kio estas fenomeno konata en la agrikulturo de jarmiloj. Laŭ esploroj publikigitaj en „Science Advances” rezultas, ke protektorimedoj rilate la sovaĝajn kafoarbojn ne estas sufiĉaj por konservi longdaŭran evoluon de la monda kafoproduktado. Malgraŭ tio, ke en la natura medio ekzistas 122 kafoarbaj specioj multaj ne taŭas por la uzo pro sia netaŭga gusto. La kafoarboj, simile kiel multaj tropikaj plantoj havas semojn, kiuj ne eltenas procezon de la liofiliza konservado aplikata en semobankoj. Tial 45 procentoj de la kafospecioj aperas nenie krom la natura medio. Decida plimulto de sovaĝaj kafoarboj kreskas en la foraj arbaroj de Afriko kaj de Madagaskaro. Krom Afriko temas ankaŭ pri tiaj landoj kiel Hinda Unio, Srilanko, Aŭstralio. Tiuj plantoj estas tre gravaj por la estonteco de la kultivado, ĉar de ili povas deveni genoj utiligotaj por rezistigi kontraŭ klimatŝanĝoj kaj nove aperantaj malsanoj. Aktuale 75 sovaĝajn speciojn de kafoarboj oni taksas kiel minacitajn de malapero, 35 ne estas minacitaj kaj pri 14 ne ekzistas sufiĉaj donitaĵoj.
El la elsendo 26.02.2019. Legas Maciek – 2’15”
