Novaĵoj

La Konfucea Instituto en Opole (la suda Pollando) solenis sian 10-jariĝon per publika prezento,  dum kiu eblis lerni kaligrafion, rigardi la ceremonion de te-preparado kaj ludi ĉinajn tabulludojn. La oferton de la Instituto – de 6 jaroj kunlaboranta kun la loka Politekniko – utiligas studentoj el diversaj mondopartoj. Oni proponas unuavice diversnivelajn lingvokursojn por infanoj, junularo kaj plenkreskuloj. La Instituto proponas krome la postdiplomajn studojn pri la internacia merkatagado. Tamen la ĉefa misio de la Instituto estas popularigado de la ĉina kulturo kaj lingvo. Laŭ pritaksoj la ĉinan lingvon lernas nun ĉirkaŭ 25 milionoj da eksterlandanoj. La denaskaj lingvoinstruistoj konas ĉirkaŭ 6 mil ideogramojn, en la plej granda ĉina vortaro ilia nombro egalas al 40 mil. Por komunikbazo estas necesa kono de pli ol unu mil.

El la elsendo 14.10.2014. Legas Krystyna

La Konfucea Instituto en Opole

Du objektoj en Varsovio portas la saman nomon „Dika Katrinjo”. Unu el ili estas historia puto ĉe la Banka Placo. La alia videbla meze de Vistulo dum la veturado laŭ Łazienki-Trako estas la plej granda puto de malprofundaj subteraj akvoj, kiu ĉerpas tag-nokte ĉirkaŭ 65 mil kubometrojn da akvo, liverante ĝin al unu triono de la varsovianoj.  En sepembro la 49-metra Dikulino 50-jariĝis.

Ĝia konstruo apartenis al unu el la plej famaj investaĵoj de la postmilita Varsovio. Ĝi prenas akvon el sub la fundo de Vistulo dank’ al 15 truitaj tuboj kun la longeco de 1848 metroj dismetitaj radie en la profundo de ĉirkaŭ 7 metroj sub la riverfundo. La akvo enfluas ilin traiĝante tra la fundo de Vistulo, kiun formas sabla-gruza tavolo. Tiu procezo daŭras ĉ. 24 horojn. Akvo el la Dika Katrinjo trafas al du stacioj fajnigantaj la akvokvaliton – Praga ĉe la dekstra kaj Filtroj ĉe la maldekstra bordoj de Vistulo.

Nun daŭras konstruado de instalaĵoj por ozonumi la akvon kaj ekipi ĝin per karbofiltroj. Tio daŭros ĝis la fino de 2015. Dank’ al tiu solvo la trinkakvo en Varsovio havos fajnigitan guston kaj aromon.

El la elsendo 14.10.2014. Legas Milada

W Dika Katrinjo en Varsovio

Laŭ la Organizaĵo de Unuiĝintaj Nacioj en la daŭro de 30 jaroj je du kaj  duona miliardoj da personoj kreskos la nombro de la urba loĝantaro de la mondo. Nun la duono el 7 miliardoj da homoj vivas en la urboj. En 2045 ilia nombro egalos al 6 miliardoj. Tre rapide la urba loĝantaro kreskas en Azio kaj Afriko. Laŭ  prognozoj en tiu periodo en Niĝerio naskiĝos 212 milionoj da homoj, en Hindio 404 milionoj kaj en Ĉinio 292 milionoj. La ŝtataj aŭtoritatoj frontos la defion kontentigi la bezonojn de la kreskanta populacio rilate konforman nivelon de la socia protekto, edukado, tranporto, infrastrukturo kaj laborlokoj. En la lastaj jaroj la nombro de la homaro kreskis en eksterordinare rapida ritmo. En 1990 estis nur 10 megaurboj, nun temas jam pri 28. La plej multnombra estas Tokio kun 38 milionoj da loĝantoj. Sekvas Delhio, Ŝanghajo,  Meksikurbo, Bombajo kaj Sao Paulo. UNO antaŭvidas, ke la nombro de la kamparana loĝantaro, kiu nun egalas al 3, 4 miliardoj da personoj atingos apogeon en 2020 kaj ekde tiam komencos malkreski.

El la elsendo 09.09.2014. Legas Krystyna

kreskas la nombro de la urba logxantaro

Last­vendrede la grupo Polskapresse apartenanta al la germana grupo Verlagsgruppe Passau aĉetis la kompanion Express Media, kiu eldonas i.a. la regionajn ĵurnalojn „Express Bydgoski” kaj „Nowości – Dziennik Toruński”. Ekde nun preskaŭ ĉiuj polaj regionaj amaskomunikiloj troviĝas en la germanaj manoj. Kiel informis Polskapresse la kontrakto rilatas al ĉiuj titoloj de Express Media. Krom la menciitaj titoloj temas ankaŭ pri 17 lokaj semajn­revuoj en la kujavia-pomeria vojevodio (la nordokcidenta Pollando) kaj ankaŭ gazet­presejo. La germana konzerno estos eldonanto de 19 regionaj ĵurnaloj. Pasintjare Polskapresse aĉetis la kompanion Regionaj Amaskomunikiloj, kiu estis posedanto de taggazetoj, pagendaj kaj senpagaj semajnrevuoj, 50 interretaj inform­servilojn kaj 5 presejojn.

El la elsendo 09.09.2014. Legas Milada

pola regiona gazetaro

Tatry-montara Nacia Parko okupis la 12-an lokon en la rangolisto de 30 plej bonaj naciaj parkoj de la mondo de CNN, kiu ne konsideras Usonon. Prilaborante la rangoliston oni i.a. konsideris iliajn naturajn kaj panoramajn valorojn, sekurecon kaj gastamon de lokaj loĝantoj. La unuan lokon okupis la argentina Iguazu, sur kies tereno troviĝas tropika arbarego kaj spektaklecaj akvofaloj. La unuajn 9 lokojn okupis naciaj parkoj en la suda Ameriko. Antaŭ la pola parko troviĝis i.a. Tikal en Gvatemalo, Galapagos w Ekvadoro, Cairngorms en Skotlando, Goreme en Turkio. Tatry-montara Nacia Parko estis establita en 1954 kaj ĝi etendiĝas sur la surfaco de pli ol 21 mil hektaroj. Ĉirkaŭ 70 procentojn de la surfaco okupas arbaroj kaj montaj pinoj, la ceterajn 30 procentojn almontaj herbejoj, rokoj kaj rojoj. Per la strikta protekto estas ĉirkaŭprenitaj ĉ. 11 kaj duona mil hektaroj, i.a. zono de  altmontaj herbejoj kaj akrapintaj rokoj.

El la elsendo 09.09.2014. Legas Tomek

Tatry-montara Nacia Parko inter 30 la plej bonaj

La 1-an de septembro pasis la 75-a datreveno de la eksplodo de la 2-a mondmilito. Apartaj solenaĵoj okazis ĉe la promontoro Westerplatte, kiun kiel la unuan en 1939 atakis Germanio. Partoprenis ilin i.a. la prezidentoj de Pollando, Bronisław Komorowski kaj de Germanio, Joachim Gauk. Laŭ la pola prezidento la spertoj de la 2-a mondmilito havas signifon ankaŭ hodiaŭ, kiam ni frontas minacojn oriente for de la teritorio de la Eŭropa Unio kaj NATO. La germana prezidento memorigis rilate polajn militspertojn, ke neniu alia nacio ol la pola laŭ tioma skalo kaj tiom longe rezistis la germanan invadon, la strebadon de Hitler plene neniigi la ŝtaton, ekstermi ĝiajn elitojn kaj ekspluati la ceteran loĝantaron.  Gauk memorigis, ke kiam antaŭ kvin jaroj sur Westerplatte kunvenis estroj de  20 eŭropaj ŝtatoj kaj registaroj ĉiuj kredis, volis kredi, ke ankaŭ Rusio povus fariĝi parto de komuna Eŭropo. La germana prezidento reliefigis ŝokon, kiun travivas Eŭropo lige kun tio, ke ĉe ĝiaj randoj daŭras militista konflikto favore al novaj limoj kaj nova ordo. Endanĝerigitaj estas stabileco kaj paco sur nia kontinento.

El la elsendo 02.09.2014. Legas Barbara

Konforme al la prezentitaj lastvendrede spekulativadoj la gvidantoj de la Eŭropa Unio decidis konfidi la postenon de la estro de la Eŭropa Konsilio al la pola ĉefministro Donald Tusk. La estro de la unia diplomataro fariĝis la itala ministro por la eksterlandaj aferoj, Federica Mogherini. Ŝi transprenos la oficadon la 1-an de novembro kiam la nova Eŭropa Komisiono komencos sian oficperiodon. Donald Tusk transprenos novan funkcion por du kaj duona jaroj la 1-an de decembro. Nun li devas rezigini pri la posteno de la pola ĉefministro. Lastlunde la germana kancelieto Angela Merkel diris en Bundestag, ke la elekto de polo por la posteno de la prezidanto de la Eŭropa Konsilio 25 jarojn post la paca revolucio en la Centra kaj Orienta Eŭropo havas grandan simbolan signifon.

El la elsendo 02.09.2014. Legas Barbara

Novaj politikistoj en la Europa Konsilio

Konforme al la prezentitaj lastvendrede spekulativadoj la gvidantoj de la Eŭropa Unio decidis konfidi la postenon de la estro de la Eŭropa Konsilio al la pola ĉefministro Donald Tusk. La estro de la unia diplomataro fariĝis la itala ministro por la eksterlandaj aferoj, Federica Mogherini. Ŝi transprenos la oficadon la 1-an de novembro kiam la nova Eŭropa Komisiono komencos sian oficperiodon. Donald Tusk transprenos novan funkcion por du kaj duona jaroj la 1-an de decembro. Nun li devas rezigini pri la posteno de la pola ĉefministro. Lastlunde la germana kancelieto Angela Merkel diris en Bundestag, ke la elekto de polo por la posteno de la prezidanto de la Eŭropa Konsilio 25 jarojn post la paca revolucio en la Centra kaj Orienta Eŭropo havas grandan simbolan signifon.

El la elsendo 02.09.2014. Legas Barbara

Novaj politikistoj en la Europa Konsilio

Lisbono laŭ la enketo de Trip Advisor estis rekonita kiel la plej gastama urbo sur la malnova kontinento. En la monda skalo ĝi akiris la 3-an lokon post Tokio kaj Kapŝtado. La rezulto rezultis el opinio esprimita de 54 mil personoj ofte vojaĝantaj eksterlanden. La plej malamikaj por turistoj estis taksitaj Moskvo, Pekino kaj Marakeŝo. Lisbono – laŭ la usona televid­stacio CNN – troviĝas krome inter 10 nesufiĉe aprecitaj urboj de la mondo. Inter vidindaĵoj de Lisbono la ekspertoj de CNN menciis aparte la muzeon de Calouste Gulbenkian kaj la turon Torre de Belem.

El la elsendo 26.08.2014. Legas Milada

Ŝokaj konkludoj sekvas el la esploro „Perforto rilate virinojn en la Eŭropa Unio”, ĉar evidentiĝas ke je la seksa perforto estas en plej signifa grado endanĝerigitaj virinoj en la landoj, en kiuj estas envivigita/ata la genra ideologio. La esploro estis prilabrita de la unia Agentejo por la Fundamentaj Rajtoj inter 42 eŭropaj mil virinoj super la 15-a vivojaro. Evidentiĝas, ke en la landoj, en kiuj trude kaj sub la gvido de sociaj inĝenieroj enviviĝas la premisoj de genra edukado virinoj ne povas senti sin sekuraj fariĝante objekto de seksaj atakoj kaj perfortoj. En la landoj ĉi-rilate „malprogresaj”, en kiuj dominas tradiciaj valoroj virino ĝuas pli da respekto. Plej malmultaj virinoj kiuj spertis fizikan kaj seksan perforton troviĝas en Pollando, krome en Bulgario, Rumanio kaj Portugalio.  Svedio kaj aliaj skaninaviaj landoj opiniataj, kiel la plej egalrajtaj notas la plej altan elcenton de perforto rilate knabinojn kaj virinoj. En Danlando, Finlando aŭ Svedio preskaŭ la duono de virinoj spertis fizikan kaj seksan perforton flanke de partneroj. Simile estas en Nederlando, Francio, Britio, Germanio kaj Estonio. En Pollando temas pri 19 procentoj.

El la elsendo 26.08.2014. Legas Milada

La unua en Pollando loĝkolonio hejtata kaj provizata per la elektra energio helpe de sunpaneloj kreiĝos en Varsovio. Laŭ la projekto­donintoj loĝante en unu el 155 domoj eblos ŝpari pli ol 6 mil zlotojn jare (pli ol 1400 eŭrojn). La unua preskaŭ memsufiĉa loĝkolonio „Eco Natolin” situanta en rekta najbareco de Natolin- kaj Kanaty-Arbaroj baziĝos sur renovigeblaj energifontoj. Ĝi etendiĝos sur la surfaco de 36 hektaroj. Ĉiu el la domoj disponos ekstere pri sunmodulo certiganta varman akvon somere kaj pri fotovolta modulo funkcianta kiel malgranda elektrejo. Pro la vintra hejtado respondecos modulo de varmo­pumpilo. La koron de la integrita sistemo funkcianta aŭtomate konsistigos la ĉefhejtejo kolektanta varmon el unuopaj instalaĵoj kaj distribuanta ĝin tra la tuta domo. Dank’ al ĉio ĉi la tuta investaĵo estos medioamika kaj la loĝkolonio emisios je ĉirkaŭ 900 tunoj da karbo­dioksido malpli ol simila setlejo hejtata per gaso.

El la elsendo 19.08.2014. Legas Tomek

Tomek Sunpanele hejtata logkolonio

Antaŭ la solena parado en Varsovio – lige kun la Festo de la Polaj Armeaj fortoj, la 15-an de aŭgusto – la pola prezidento Bronislaw Komorowski diris i.a.: “Ni ne povas vivi per iluzioj, ke militkonfliktoj okazas ie for. Ja en Eŭropo Rusio enkorporigis Kriemon. Ja en Eŭropo estis pafkrasxita pasaĝera avaidilo kun infanoj sur la ferdeko. Ni daŭre vivas en la mondo en kiu forto signifas pli ol leĝaro. La pola prezidento akcentis, ke ne povas esti tiel, ke Rusio okoble grandigas elspezojn por la miliaraj celoj dum NATO tiujn elspezojn malgrandigas”.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Forlasi iluziojn, ke konfliktoj okazas ekster Europo

La ambasadro de Usono Stephen Mull deklaris, ke la agadoj de prezidento Putin endanĝerigas ne nur Pollandon, sed ankaŭ Eŭropon. Tial estas necesaj decidaj paŝoj rilate al la agadoj de Rusio. Se niaj sankcioj ne estas efikaj – diris la usona diplomato – necesos entrepreni pli decidajn paŝojn. Historio laŭ la usona ambasadoro en Pollano elmontras pri neceson de firma reagado.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Ambasadoro de Usono en Pollando pri sankcioj rilate Rusion

Reference al la provokaj vortoj de rusa politikisto Zyrinowski generalo Roman Polko konfirmis en programo de TVP info, ke la rusaj scenaroj premisas, ke iliaj trupoj ektroviĝos en Pollando forpuŝante de sur la mapo Litovion, Latvion kaj Estonion. Kaj kvankam li deklaris distanciĝon disde la katastrof­ecaj vizioj li konfirmis, ke tiuj scenaroj estas ekzercataj. Ili celas psikologian efikon ĉe la rusa socio, tamen la manovroj, militistaj ekzercoj de Ruio kaj Belorusio antaŭ la ukraina krizo tian scenaron antaŭvidis. En ilia sekvo estus aplikota nuklea armilaro.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Gen. Polko reage je provokaj vortoj de rusa politikisto

Pli ol 100 mil personoj ĝuas ĉi-somere diversspecajn ripoz­formojn – tendarojn, somerumadojn, lingvo­kursojn kaj aliajn – organizatajn de katolikaj komunumoj, societoj aŭ karitataj organizoj. Entute en efektivigon de la nunjara feriado estas engaĝitaj ĉirkaŭ du kaj duona milionoj da personoj. Kadre de la ripoza oferto kreiĝas ĉiam pli da internaciaj iniciatoj, kiuj estas aparta okazo evoluigi volontul­adon. La gvida iniciato de Caritas Polska estas ĝia Somera Kampanjo, kiu ĉirkaŭprenas ĉirkaŭ 30 mil personojn celente unuavice infanojn kaj gejunulojn el familioj kun ekonomiaj problemoj. Kadre de la kampanjo estas aranĝataj dusemajnaj ripozskipoj en Mazuria Regiono, en la montoj kaj en aliaj turisme allogaj lokoj de la lando. Caritas disponigas al ili 52 proprajn kaj 97 luitajn ripoz­centrojn en la tuta lando. Kunlaborante kun la pola ministerio por la eksterlandaj aferoj Caritas organizas ankaŭ la feriadon en Pollando por preskaŭ 1700 poldevenaj infanoj el Ukrainio, Belorusio, Litovio kaj Rumanio. La ĉefa celo estas aktiva lernado de la pola lingvo en la kunligo kun ilia integriĝo kun polaj infanoj.

El la elsendo 12.08.2014. Legas Milada

Feriado kun Caritas

Jam pli ol 24 lokoj en Pollando kaj 4 eksterlande (du en Britio, Svislando kaj Spicbergo) aliĝis al la adresita al la junularo Ekstrema Krucovojo 2014, kies celo estas pli profunde sperti la Karesmotempon. Ĝi estas iom eksterordinara formo konsideri la Pasionon dum la nokta kelk­dekkilometra marŝa pilgrimado al elektita sanktejo. Plej multaj grupoj de Ekstremaj Krucojovoj (de kelkdek­personaj ĝis 300-personaj) praktikos ĉi tiun karesman preĝoformon la 11-an de aprilo. Kelkaj entreprenis la Ekstreman Kurovojon 2014 jam last­vendrede, tio estas la 4-an de aprilo. Plej frue sian Ekstreman Krucovojon havis grupo en la brita Nottingham. La Ekstrema Krucovojo estas praktikata ekde 2009, nunjare oni antaŭvidas 7 mil partopren­antojn.

El la elsendo 08.04.2014. Legas Milada

Ekstremaj Kkrucovojoj _ praktiko cxiam pli polulara

En la regiono de Lublin (la orienta Pollando) kreiĝos aŭtune la unua en ĝi sunelektrejo kun la povo de 1,4 megavattoj. Elkonstruos ĝin la komunuma kompanio Energio de Zielawa-Valo. La valoro de la projekto egalas al ĉ. 9 kaj duona milionoj da zlotoj. Pli ol 3, 7 milionoj devenos el la uniaj rimedoj. La sunelektrejo funkcios en la loko Bordziłówka en la komunumo Rossosz. Sur ĉirkaŭ tri kaj duonhektara surfaco estos dislokitaj kvin kaj duona mil de la sunpaneloj, transform­antaj la sunenergion en la energion elektran. Laŭ la pritaksoj tio estos la plej granda sunpanela elektrejo en Pollando. Ĝian kreiĝon favoras la naturaj kondiĉoj – tre multaj jare suntagoj, vasta kaj plata tereno. Laŭ komunum­agantoj la enspezoj pro la disvendo de la elektra energio al la landa reto dum 7 jaroj ebligos repagi kreditojn kaj poste financos komunumajn elektrofakturojn. La kompanion Energio de Zielawa-Valo establis kvin komunumoj Rossosz, Wisznice, Sosnówka, Jabłoń kaj Podedwórze, situantaj apud la rivero Zielawa. De kelkaj jaroj kiel formalaj partneroj ili komune klopodas pri subvencioj el la uniaj fondusoj.

El la elsendo 22.07.2014. Legas Gabi

La 8-an de julio en la Katolika Universitato de Lublino komenciĝis la 41-a somera kurso de la Lernejo de la Pola Lingvo kaj Kulturo. Partoprenos ĝin ĝis la fino de aŭgusto 130 personoj el 22 landoj de la mondo. Inter la studantoj estas personoj el tiaj usonaj akademiaj centroj kiel Columbia University, Harvard University, Oxford University aŭ The University of North Carolina. Kutime ĉirkaŭ 20 procentoj de la studantoj havas la polajn radikojn, la ceteraj interesiĝas pri la pola kulturo kaj lingvo, estas studentoj de slava filologio, de internaciaj rilatoj aŭ politologio. En 2014 venis studentoj – kiel tradicie – ĉefe el Usono kaj Kanado, sed krome el la okcidenta Europo, Japanio, Tajlando, Bolivio. Inter la lekciantoj estas profesoroj de la Lublina Katolika Universitato kaj aliaj polaj altlernejoj, ankaŭ eksterlandaj lekciantoj. Krom la tradicia lingvo­instruato studantoj povas elekti prelegojn pri la pola histrio, literaturo, muziko aŭ filmo. En la programo estas ankaŭ dancokursoj kaj renkontiĝo kun la pola folkloro. Semajnfine la studantoj havas la okazon konatiĝi kun la vidindaĵoj de Pollando vizitante tiajn urbojn kiel Krakovo, Varsovio, Sandomierz (sandomieĵ), Zamość kaj Kozłówka [kozŭuwka]. Por plimulto de la lernantoj la kurso estas la unua kontakto kun Pollando, al kiu ili ofte revenas en postaj jaroj evoluigante kontaktojn profesiajn, sciencajn kaj personajn.

El la elsendo 22.07.2o14. Legas Milada

Somera Lernejo de la Pola Lingvo kaj Kuluro

Konsilio de Eŭropo proklamis konvencion kontraŭ la komercado per la homorganoj. Ĝi celas protekti viktimojn kaj faciligi la internacian kunlaboron por pli efike punsekvi homojn respondecajn pro ĉi tiu agado. La konvencio baldaŭ estos disponigita por subskribo al 47 membro-ŝtatoj kaj al landoj ne apartenantaj al la Konsilio. Por ke ĝi enviviĝu ĝiaj sigelintoj devas fariĝi almenaŭ 5 ŝtatoj inkluzive de 3, kiuj estas membroj de la Kondilio. La subskribado estos ebla ĝis la fino de 2014 aŭ komenco de 2015.

La dokumento antaŭvidas, ke la sigenlintaj landoj traktos kiel delikton la forprenadon de homorganoj sen unusignifa konsento de organ­donanto – mortinta aŭ vivanta aŭ se tio kaŭzus profiton al la donanto aŭ al la tria persono. Samtempe ŝtatoj sigelintoj povos mem decidi ĉu respondecigi la organ­donanojn kaj ĉu trakti ilin kiel kunkulpulojn. La konvencio antaŭvidas kompenso­monon por la viktimoj, ilian protekton kaj enkondukon de preventorimedoj, kies celo estas garantio de egala aliro al transplantoj. Konsilio de Eŭropo elmontras, ke „manko de homorganoj firmigita de krizo, ekonomiaj malegalecoj, malsimilecoj en la sanprotektaj sistemoj kaj avidemo de senskrupulaj komercistoj de homorganoj alkondukis al disvolviĝo de transplant­ologia turismo kaj komercado per la homorganoj. Laŭ donitaĵoj cititaj en komuniko malgraŭ granda kresko de transplantoj en 2012 pli ol 68 mil homoj en Eŭropo atendis tranplanton de reno kaj ĉiun tagon pro manko de organoj mortas 12 personoj troviĝantaj sur la atendolisto.

En iu pli frua raporto, al kiu ni referencis en niaj elsendoj, estis reliefe atentigite, ke inter la kaŭzoj de homforkondukoj aŭ perdiĝintaj homoj en Eŭropo estas komercado per iliaj organoj fare de deliktaj grupoj.

El la elsendo 15.07.2014. Legas Barbara

Koncencio per malpermeso komerci per homorganoj

La eŭropdeputito de Juro kaj Justeco,Ryszard Czarnecki estis elektita la 1-an de julio 2014 kiel unu el 14 vicprezidantoj de la Eŭropa Parlamento en la nova oficperiodo. Kandidat­igis lin la frakcio de Eŭropaj Konservativuloj kaj Reformantoj. La fundamenta rolo de la vicprezidantoj estas subtenado de la estro de la Eŭropa Parlamento kaj anstataŭigado en situacioj antaŭviditaj leĝe. Ili eniras la konsiston de la Prezidumo de la Eŭropa Parlamento. Ryszard Czarnecki laboras en la Eŭropa Parlamento jam dum la tria oficperiodo kaj kiel li deklaris i.a. post sia elekto li reprezentos kiel vicprezdanto de la Eŭropa Parlamento la interesojn de Eŭropo kaj Pollando. Li volas krome okupiĝi pri la la orientaj najbaroj de la Unio.

El la elsendo 08.07.2014. Legas Milada

M Robert Czarnecki unu el la vicpreyidantoj de EP

La Muzeo de Mikołaj Kopernik en Frombork (la norda Pollando) aĉetis la malfru­gotikan liton kun baldakeno el la komenco de la 16-a jarcento. La unika meblo­ riĉigos ekspozicion pri historio de medicino.

La meblo kreiĝis en la jaroj 1520-1530 en la regiono de Tirolo, kion sugestas la karakteriza dekoraĵo de la speco “plata tranĉo” (Flachschnitt). Temas pri plata basreliefo bildiganta la kapon de cervo inter kies kornoj trovigas krucifikso. La lita apogtabulo estas riĉigita per motivo de karduo kaj plat­plektaĵo. Laŭ muzeaj ekspertoj la lito estas unikaĵo ne sole en la skalo de Pollando. Oni aĉetis ĝin de privata kolektanto dank’ al la subvencio de la pola kultur­ministerio kaj komunumaj aŭtoritatoj. Dum la plej proksimaj semajnoj la valoran meblon eblas rigardi en la ekspozicio „Mors ianua vitae” (morto – la vivopordo) bildiganta la kistanajn sepulto­kutimojn. Poste kiel “lito de mortanto” la gotika meblo riĉigos la konstantan ekspozicion pri historio de medicino en Frombork.

El la elsendo 04.07.2014. Legas Milada

mezepoka lito

Varsovio gajnis la Eŭropan Biciklan Rivaladon 2014. Ĝi okazis en majo kaj partoprenis ĝin 32 eŭropaj urboj. La biciklistoj kadre de la kampanjo per plurfunkcia poŝtelefono aŭ la retejo endomondo.com povis registri siajn biciklajn traveturojn. La varsoviaj biciklistoj traveturis 300 mil kilometrojn, la duan lokon okupis Lodzo. La tieaj biciklistoj traveturis dum la monato 170 mil kilometrojn. Preskaŭ samtiom traveturis biciklistoj de Romo. Kadre de la tuta rivalado per biciklo oni traveturis en Eŭropo unu milionon 600 mil kilometrojn.

El la elsendo 01.07.2014. Legas Milada

Varsoviaj biciklistoj gajnis la rivaladon

Inter la plej grandaj aĉetantoj de polaj grundoj troviĝas nederlandanoj, francoj kaj germanoj. Inter la eldonitaj permesoj fare de la ministerio por la internaj aferoj en 2013 temis pri grundoj agrikulturaj kaj arbaraj kun la surfaco de 697 hektaroj, aparte en la okcidenta Pollando. Eksterlandanoj akiris en pasinta jaro 320 permesojn, kiuj krom grundoj rilatis ankaŭ al aĉeto de loĝejoj, lokaloj de ĝenerala uzo, akcioj kaj kompani­paperoj. Dezirante aĉeti firm­havaĵojn (nemoveblaĵojn) eksterlandano devas elmontri firmajn kaj fortajn ligojn kun Pollando pere de geedziĝo, laboro en la estra personalo de entrepreno kun la ekster­lanada kapitalo aŭ ekonomia agado realigata konforme al koncerna leĝo. En la jaroj 1990-2013 eksterlandanoj ricevis pli ol 24 mil permesojn por aĉeto de grundaj firmhavaĵoj kun la suma areo de 50 mil hektaroj.

El la elsendo 01.07.2014. Legas Milada

Nederlandanoj avanas inter acxetantoj de polaj grundoj

Lunde en Gdansko okazis polaj-hispanaj interregistaraj konsultoj kun la partopreno de la ĉefministroj Donald Tusk kaj Mariano Rajoy. Ili koncernis situacion en Ukrainio, ekonomian kunlaboron kaj energetikan sekurecon. Dum la konsultoj estis akceptitaj du dokumentoj. Komuna deklaracio pri kunlaboro rilate laboron kaj socian plitikon kaj intenco­letero pri firmigo de kunlaboro koncerne defendon. Kadre de la konsultoj inter la ĉefministraj interparoloj okazis renkontiĝo de reprezentantoj de unuopaj ministerioj: pri laboro kaj socia politiko, regiona evoluo, nacia defendo, medio kaj mastrumado. La polaj-hispanaj konsultoj estis inaŭguritaj en 2003. La lastaj okazis en julio 2013 en Madrido.

 El la elsendo 24.06.2014. Legas Milada

Polaj-hispanaj interregistaraj konsultoj

Lige kun la 25-jariĝo de la unuaj parte demokrataj balotoj en Pollando la opinisonda instituto CBOS enketis polojn pri la plej bona ĉefministro de la lasta jarcent­kvarono. 5 procentoj de la enketitoj elmontris Tadeusz Mazowiecki, por 10 procentoj la plej bona estis Jerzy Buzek, Jaroslaw Kaczyński ricevis voĉojn de 8 procentoj de la enkektitoj, Donald Tusk havas 7-procentan subtenon. La sekvajn lokojn okupis Leszek Miller, Włodzimierz Cimoszewicz, Jan Olszewski, Waldemar Pawlak kaj Kazimierz Marcinkiewicz. Malplej alte estis taksitaj atingaĵoj de Jan Bielecki, Józef Oleksy, Hanna Suchocka kaj Marek Belka. Preskaŭ 23 procentoj de la enetitoj ne kapablis elmontri la plej bonan kabinetestron. Dum la tuta 25-jara periodo la plej grandajn esperoj poloj ligis kun la registaro de Tadeusz Mazowiecki. Eĉ 82 procentoj de la enketitoj bonvenigis lin kun espero kaj kredo pri pliboniĝo de la situacio. Neniu pli posta kabineto kaj ĝia estro estis bonvenigita tiom entuziasme.

El la elsendo 11.06.2014. Legas Krystyna

Polaj cxefministroj de la 25-jarigxo