La Amazoniaj arbaroj okupas la surfacon de kvin kaj duona milionoj da kvadrataj kilometroj. Tio estas la plej granda pluvarbaro de la Tero kontribuanta al redukto de la aerpoluado kaj reguliganta la globskalan cirkuladon de oksigeno kaj karbono. Ĝi reguligas krome pluvojn tiel helpante al konservo de la dolĉa akvo en la tuta regiono.
Multaj sciencistoj deloge prognozis proksimiĝantan malaperon de la Amazoniaj arbaroj, sed neniu antaŭvidis, ke tiu katastrofo proksimiĝos tiom rapide. Profesoro Robert Walker el University of Florida prognozas ke ĝis 2064 la Amazonia pluvarbaro trasformiĝos en sekan ebenaĵon surkreskitan de arbustoj. Tio okazos ne nur pro klimataj transformiĝoj, sed ankaŭ pro la forhakado de arboj laŭ granda skalo. Profesoro Walker longe esploris la vivon de indiĝenaj loĝantoj, kontaktiĝante kun farmistoj kaj arbohakistoj. Konklude li konstatis, ke mizero kaj malbona registara administrado per la bonhavaĵoj definitive alkondukas al troa arbardeficito. Homoj zorgantaj pri vivtenrimedoj ne enzorgiĝas pri biologia diverseco kaj la natura medio.
Oni ne sole forhas la arbojn en ĉi tiu regiono, sed lokaj farmistoj ofte bruligas la arbarojn por akiri kultiveblajn grundojn. Aldoniĝas incendioj ligitaj kun la globskala varmiĝo. Tiu problemo draste kreskis en 2019, kiam en aŭgusto de tiu jaro la brazila Nacia Instituto pri la Kosmaj Esploroj notis pli ol 80 mil incendiojn en la tuta lando, je sepdek sep procentoj pli ol en 2018. Walker atentigas, ke la Amazoniaj pluvarbaroj spertis jam sekecsezonojn kaj incendiojn en 2005, 2010 kaj 2015. Oni rimarkas tendencon al pli longdaŭraj kaj pli oftaj sekecperiodoj. Pro tio la arbaroj ne havas tempon por regeneriĝo. Se sekeco en la suda Amazonio plagos ĝin same kiel en la lasta jardeko tio fariĝos tipa fenomeno por ĉi tiu regiono fine de la jarcento. Laŭ Robert Walker la kriza momento povas veni ankoraŭ antaŭ la 2064 jaro.
El la elsendo 10.02.2021. Legas Barbara kaj Pamela – 2′ 34″
