La lumpoluado en la monda skalo estas pli granda ol supozite. En la sekvo de tio sur la nokta ĉielo eblas rimarki ĉiam malpli da steloj. Oni taksas, ke se la infano naskiĝinta en loko en kiu eblas vidi 250 stelojn atingonte la 18-an vivojaron rimarkos nur 100 stelojn. Homoj en la tuta mondo longe post la sunsubiro vidas sur la ĉielo helecon, kiun kaŭzas la apliko de artefarita lumo. Tiu heleco negative influas noktajn kaj tagajn animalojn, inkluzive de homoj. Mutaj fizjologiaj procezoj ĉe plantoj kaj bestoj dependas de la tag-nokta ciklo, kiujn reguligas la lumo. Sed la lumpoluado negative influas ankaŭ la astronomiajn esplorojn. La ĉielheleco ĉiujare grandiĝas je 7-10 procentoj. Tio estas multe pli ol oni supozis post la satelita mezurado de la emisiado de artefarita, elektra lumo. Germanaj kaj usonaj sciencistoj kadre de la projekto La Terglobo Nokte analizis pli ol 50 mil ĉielobservadojn faritajn nudokule de astronomoj-amatoroj en la periodo 2011-2022. La partoprenantoj de la projekto observis la ĉielon nokte kaj notis siajn observorezultojn en 8-grada skalo. Eblis fine konkludi el ili, ke en Eŭropo la heleco de la nokta ĉielo kreskas jare je 6, 5 procentoj, en la Norda Ameriko je 10,4 procentoj. La mezumo por ĉiuj esploritaj lokoj en la mondo egalis jare al 9,6 procentoj. Plej multaj donitaĵoj koncernis la plej lumpoluitajn Eŭropon kaj Nordan Amerikon, la duono de la observadoj en Azio devenis el Japanio. Malmultas donitaĵoj el la disvolviĝantaj landoj. Tamen laŭ sciencistoj tie povas okazi la plej rapidaj kaj dramecaj ŝanĝoj. La projekto La Terglobo Nokte daŭras. Oni esperas, ke dank’ al volontulaj astronomoj eblos krei mapon pri la lumpoluado por unuopaj ŝtatoj kaj eĉ urboj.
El la elsendo 05.02.2023. Legas Barbara – 2′ 48″
