En la Pola Esplorinstituto kaj Muzeo en Budapeŝto ekde fino de junio funkcias la ekspozicio „Poloj – hungaroj. 1000 jaroj da historio”. Ĝi prezentas la plej gravajn veftojn el la historio de ambaŭ landoj, komencante de la komunaj sanktuloj kaj dinastiaj ligoj ĝis la nuntempo.
En ses ĉambroj estis kolektitaj dekoj da pentraĵoj kaj fotoj, filmkronikoj, kaj ankaŭ pluraj memoraĵoj kaj raportoj de rektaj atestantoj. La ekspozicio, preparita kunlabore kun la Pola Historia Muzeo, estis modernigita kaj kompletigita versio de la jam antaŭe funkcianta tie prezentaĵo. Aparte estis vastigita fragmento destinita al la heroo de ambaŭ nacioj, Józef Bem. Oni reliefigas krome la malmulte konatan epizodon, ligitan kun la komenco de la hungara presarto, kiu komenciĝis en Krakovo.
Serio de la dokumentaj filmoj, inkluzive de filmkronikoj rilatas al la Hungara Revolucio 1956. Akompanas ilin rememoroj de poloj, kiuj rapidis kun helpo al Budapeŝto. Dank’ al la Pola Instituto en Budapeŝto estas prezentita ankaŭ la historio de poloj en Hungario laŭ la ekzemplo de la pola komunumo en la vilaĝo Derenk. Derenk, situanta ĉe la limo kun Slovakio, iĝis pola setlejo en 1717. La posteuloj de la setliĝintoj loĝis tie ĝis 1943. Pro la planoj krei tie ĉasrezervejon poloj estis translokitaj, sed dank’ al sia pli ol 100-jara konstanta loĝado la lokaj poloj akiris en 1993 la statuson de nacia malplimulto.
El la elsendo 15.09.2022. Legas Maciek – 01’41”
