Sciencistoj el Fermilab publikigis la unuajn rezultojn de la eksperimento Muon g-2. Ĝi konfirmis, ke la partikloj difinataj kiel muonoj funkcias ne tiel, kiel indikas la t.n. Norma Modelo. Tiu malakordeco indikas ekziston de nemalkovritaj novaj partikloj aŭ fortoj, kio povas inaŭguri „novan ekscitan fizikon”. La donitaĵoj kolektitaj en la Nacia Laboratorio pri la Akcelado de Elementaj Partikloj de Enrico Fermi proksime de Ĉikago ŝajnas elmontri, ke la eteta subatoma partiklo difinata kiel muono pulsas multe pli ol antaŭvidas ĉi tion teorio. Laŭ fizikistoj la plej bona klarigo de tio estas, kvazaŭ muono estis puŝata de tute ne konataj al fiziko specoj de materio kaj energio. Se iliaj rezultoj estas veraj, tiu malkovro estas turna punkto en la fiziko de a elementaj partikloj ekde 50 jaroj, kiam la unuan fojon estis klarigita la dominanta nun teorio klariganta la konduton de subatomaj elementoj. Laŭ la kunaŭtoro de la eksperimento kaj fizikisto en la itala Nacia Instituto pri Nuklea Fiziko oni atendis tiun tagn kaj kun ili la tuta internacia fizikista socio. Muonoj fojfoje difinataj kiel „dikaj elektronoj” similas al ili, sed estas 200-oble pli pezaj kaj radioaktive nestabilaj. Ili malkomponiĝas en milionona parto de sekundo je elektronoj kaj neŭtrinoj. Muonoj karakteriziĝas ankaŭ per spino, kio kaŭzas ke ili kondutas kvazaŭ malgrandaj magnetoj kaj lokitaj en la magneta kampo rotacias kvazau etaj giroskopoj. Tamen la rezultoj de la eksperimento elmontras, ke muono rotacias multe pli ol antaŭvidite. Unusola ekspliko de la fenomeno estas ekzisto de partikloj, kiuj ne estis konsideritaj en la t.n. Norma Modelo, kiu restas senŝanĝa ekde la duono de la 70-aj jaroj de la pasinta jarcento. Tiuj ekzotaj nekonataj partikloj kaj ligitaj kun ili energioj konforme al ĉi tiu koncepto povus premi kaj ŝiri muonojn ene de la cirklo. Sciencistoj el Fermilab estas relative certaj ke tio, kion ili rimarkis – temas pri plia rotaciado – estis vera fenomeno kaj ne statistika malregulaĵo. Ili difinis ĉi tiun certecon per la nombro „4,2 sigma”, kio proksimas al la sojlo 5 sigma, kiam fizikistoj de elementaj partikloj deklaras seriozan malkovron.
El la elsendo 13.04.2021. Lagas Barbara – 3′ 09″
