Sciencaj informoj

Afar – realtempa disiĝado de kontinentoj

Enretigita de: | Jun 30, 2025 | Sciencaj informoj | Skribu komenton.

La regiono Afar en la orienta Etiopio estas unu el malmultaj lokoj sur la Tero, en kiu eblas observi realtempe malkomponiĝon de la kontinentoj kaj kreiĝon de nova oceano.
Konforme al tio, kiel la tektonaj platoj distanciĝas unu disde la alia la terkrusto laŭvorte krevas. Akompanas tion en profundo pulsado de la termantelo komparebla kun la korpulado. Ĉio ĉi okazas en la konektoregiono de tri tektonaj platoj – araba, nubia kaj somalia. Tie ĉi sub la tiel nomata triobla Afar-nodo la Tero malfermiĝas deinterne. Laŭ prognozoj de sciencstoj kreiĝos ĉi tie tute nova oceanfundo kaj akvo el la Ruĝa Maro komencos enpenetri la kontinenton.
La esplorkolektivo gvidata de geologo Emma Watts el kimra Swansea-universitato analizis la kemian konsiston de 130 provaĵoj el vulkanaj rokoj de Afar-regiono kaj ĉefa etipia rifto. Baze de tio kreiĝis modelo ebliginta enirigardi la profundon de la planedo. Eĉ sciencistojn surprizis tio, kion ili konstatis. Evidentiĝis, ke la termantelo sub Afar ne estas kohera aŭ stabila. Ĝi pulsas, kaj tiujn pulsadojn karakterizas kemiaj proprecoj. La altiĝantaj ondoj de parte fandita termantelo traiĝas tra disfendiĝantaj super ili tektonaj platoj.
Laŭ geofizikisto Derek Keir el Southampton-universitato kaj Florenca Universitato estis trovitaj tiel pruvoj pri tio, ke la evoluo de profundaj ŝpurcoj el la termantelo estas strikte ligitaj kun la platoj super ili. Kaj tio havas esencan signifon por interpreto de vulkana aktiveco sur la Tero, sismaj procezoj kaj krevdisĝado de la kontinentoj.

El la elsendo 30.06.2025. Legas Barbara – 02′ 26″

Subtenu nin

Donacu rete al UEA konto vars-t

※ Donaco estos pagita sumo minus 5% de administraj kostoj ĉe Paypal.
※ Via nomo aperos en la listo de donacintoj. Kontaktu la redakcion se vi volas resti anonima

Ni dankas al …

niaj donacintoj!  Bonvolu klaki ĈI TIE por detaloj.

Kontaktu nin

Aŭskultu nin kaj aŭskultigu aliajn!

Skribu kaj komentu:
retradio.esperanto@gmail.com
(aŭ barbarinella@gmail.com)
Amikaro de Pola Retradio en Esperanto.

Nombro de vizitoj

0817513

Redakcia teamo

Barbara PIETRZAK
Gabriela KOSIARSKA
Milada SZWEDO
Maciej JASKOT
Krystyna GROCHOCKA
Tomasz MILLER
Bruce CRISP

Arkivoj