En la mondo depende de kvalifiko ekzistas inter 64 milionoj kaj eĉ 3 miliardoj da akvoreceptakloj difinataj kiel stavoj. Tio signifas eĉ 30 procentojn de ĉiuj senfluaj dolĉaj akvoj en la mondo. Sekve de tio ŝajnas afero grava detale esplori ilian biodiversecon kaj prilabri la manieron de ilia monitorado. Sciencistoj el Pollando, inkluzive el la Fakultato de Biologio kaj Medioprotektado de la Universitato en Lodzo laboras en internacia esplorista kolektivo – konsistanta el kvin partneraj grupoj el Norvegio kaj Pollando – okupiĝanta pri la demando, per kio stavoj enurbaj diferencas disde tiuj, kiuj troviĝas ekster la urbaj kompleksoj. La tasko de la projekto ECOPOND estas esplori projektojn kaj mekanismojn okazantaj en stavoj de kvin urboj: Krakovo, Lodzo, Gdansko, Oslo kaj Trondheim kaj en iliaj neurbanizitaj ĉirkaŭaĵoj. En siaj esploroj biologoj koncentriĝas pri biologia diverseco de bakterioj, fungoj, verterbruloj kaj senvertebruloj. Krome ili ekzamenas la kemian konsiston de akvo en kelkdek dolĉaj akvoreceptakloj inter la pola Krakovo kaj la norvega Trondheim. Ĉar la kvalifiko, t.e. signado de multaj specioj per tradiciaj metodoj estas malmulte efika kaj temporaba sciencistoj intencas ekzameni la specian variecon per utiligo de media DNA kaj RNA el akvoprovaĵoj. Nome ĉiuj animaloj liberigas al la akvo siajn ĉelojn kaj kun ili genetikan materialon. Sciencistoj ekzamenas ankaŭ fiziko-kemiajn akvoparametrojn, kiuj servos kiel kroma faktoro en analizoj de la specia diverseco. Ĉio ĉi ebligos klarigi, ĉu efektive la urbanizaj procezoj estas minacaj por akvoorganismoj, ĉu per grandigo de stavonombro en la urboj eblos pli bone protekti organismojn ligitajn kun akvo.
El la elsendo 15.05.2022. Legas Barbara kaj Maciek – 02′ 22
