Sciencaj informoj

Spuroj de la kosmaj veturiloj en la atmosfero

Enretigita de: | Okt 30, 2023 | Sciencaj informoj | Skribu komenton.

Sciencistoj delonge suspektas, ke la kosmaj flugoj povas influi la suprajn tavolojn de la atmosfero, t.e. stratosferon, kvankam ĉi rilataj esploroj ne estis/as facilaj. Entreprenis ilin scienca kolektivo sub la gvido de profesoro Dan Murphy el Purdue universitato kaj NOAA-agentejo. Helpe de aviadiloj flugantaj en la alteco de 19 kilomentroj super la Tero en la troviĝantaj tie aerosoloj sciencistoj malkovris signifajn kvantojn de metaloj, kiuj plej verŝajne devenas el ĉiam pli oftaj startoj kaj revenoj de la kosmaj veturiloj sur la Teron. Tiuj metaloj kondukas al ŝanĝoj en kemiaj procezoj okazantaj en la atmosfero, kio povas influi ĝin mem kaj ankaŭ la ozonan tavolon de la Tero. Nun la homaro lanĉas tiom multajn veturilojn en la kosman spacon, ke pri decida plimulto la amaskomunikiloj entute ne mencias. Ili estas lanĉataj helpe de katapultaj raketoj, kiuj falas en la afmosferon, kie ili forbrulas. Al la atmosfero trafas malnovakaj kaj difektitaj satelitoj. Ilia maso estas tiom granda, ke komencas rivali kun la maso de natura materialo trafanta en la atmosferon el la ksoma spaco. Sciencistoj malkovris en la stratosfero pli ol 20 elementojn, kies reciproka rilato spegulas la la rilaton de elementoj utiligataj en alojoj uzataj por la konstruo de la kosmaj veturiloj. La kvanto de litio, aluminio, kupro kaj plumbo el veturiloj revenantaj en la teran atmosferon signife superis normalajn kvantojn de ĉi tiuj metaloj en la ksoma polvo. Preskaŭ 10 procentoj de partikloj de sulfata acido, kiuj protektas la ozonan tavolon enhavas aluminion kaj aliajn elementojn devenantajn el la kosmaj veturiloj. Ilia nombro haste kreskos en la plej proksimaj jardekoj, tial sciencistoj konkludas, ke eĉ duono de la partikloj de sulfata acido enhavos metalelementojn. Dume ne estas sciate, kiel tio influas la ozonan tavolon de la Tero, sekve la vivon sur nia planedo. La esploroj okazis kadre de NASA-projekto dediĉita al la aerscienca programo.

El la elsendo 30.10.2023. Legas Barbara – 02′ 48″

Subtenu nin

Donacu rete al UEA konto vars-t

※ Donaco estos pagita sumo minus 5% de administraj kostoj ĉe Paypal.
※ Via nomo aperos en la listo de donacintoj. Kontaktu la redakcion se vi volas resti anonima

Ni dankas al …

niaj donacintoj!  Bonvolu klaki ĈI TIE por detaloj.

Kontaktu nin

Aŭskultu nin kaj aŭskultigu aliajn!

Skribu kaj komentu:
retradio.esperanto@gmail.com
(aŭ barbarinella@gmail.com)
Amikaro de Pola Retradio en Esperanto.

Nombro de vizitoj

0648452

Redakcia teamo

Barbara PIETRZAK
Gabriela KOSIARSKA
Milada SZWEDO
Maciej JASKOT
Krystyna GROCHOCKA
Tomasz MILLER
Bruce CRISP

Arkivoj