Pri la sandamaĝa sekvo de la blukolora lumemisiado oni atentigas delonge. Pli frue oni ligis tiun ĉi fenomenon kun dormoperturboj ĉe infanoj kaj plenkreskuloj. La plej novaj esploroj sugestas, ke aldone la blukolora lumemisiado povos negative influi la infanaĝan evoluon kaj estontan fekundecon de junaj organismoj. Tio ligiĝas kun la fakto, ke la blukolora lumemisiado dum la uzo de tabletoj kaj grandekranaj poŝtelefonoj povas efiki je la hormonnivelon kaj kreskigi la riskon de tro frua maturiĝado. La rilatajn esplorrezultojn oni prezentis dum la nunjara 60-a kongreso de Eŭropa Societo por Pediatria Endokrinologio (ESPE) en Romo.
La esplorojn faris doktorino Aylin Kilinç Ugurlu kaj ŝiaj kunlaborantoj en Ankaro, Turkio. Ili esploris la influon de la blukolora lumemisiado je la nivelo de reproduktaj hormonoj kaj la maturiĝoperiodo ĉe ratoj. La maturiĝa momento ĉe ratoj estas pli-malpli sama kiel ĉe homoj, sed ĝi estas adaptita al malpli longe atendata vivodaŭro. La hormonaj kaj ovolutariaj ŝanĝoj en la periodo antaŭantaj la seksan maturiĝon estas kompareblaj kun la homaj.
La rataj femaloj estis dividitaj je tri grupoj po 6 animaloj. Ili estis elmentitaj je efikado de normala lumciklo aŭ je 6- aŭ 12-hora efikado de la blukolora lumo. En ĉi lastaj du grupoj la unuaj simptomoj de malturiĝado aperis multe pli frue ol en la unua grupo elmetita al normala lumciklo. Ju pli longdaŭra estis la blukolora lumefikado des pli frue komenciĝis la seksa maturiĝo. Krome oni konstatis la malpli altan nivelon de melatonino kaj altigitan nivelon de generaj hormonoj, fizikajn ŝanĝojn en la ovarihisto konforme al la komenciĝinta seksa maturiĝo. Post la 12-hora emisiado de la blukolora lumo oni rimarkis ankaŭ iujn lezosimptomojn de ĉeloj kaj inflamon de ovarioj.
Laŭ la sciencidtoj tio povas atesti pri la perturboj en la biologia horloĝo. La blua lumo bremsas la vesperan kreskon de la melatonino, kiu preparas organismon al ripozo kaj dormo. Ĝenerale la nivelo de melatonino estas pli alta antaŭ la ol komenciĝas la maturiĝado de organismo ol en la periodo kiam la maturiĝado jam daŭras. Tio signifas, ke ĉi tiu hormono efikas prokraste je la maturiĝo.
Kelkaj esploroj en la lastaj jaroj, aparte dum la pandemio, elmontris pli fruan seksan maturiĝadon de knabinoj. Oni klarigas tion per pli longe pasigata tempo antaŭ la ekrano ekzemple dum la truda izoliĝo. Kvankam oni ne povas limiĝi al la priraportitaj esploroj iliaj aŭtoroj sugestas, ke oni minimumigu la uzon de aranĝaĵoj emisiantaj la bluan koloron aparte flanke de infanoj en antaŭ la maturiĝa periodo, aparte vespere kiam tio povas influi ilian hormonfunkciadon.
El la elsendo 25.09.2022. Lagas Barbara – 04’01”
