La heroo de nia hodiaŭa felietono estas la naskiĝinta en 1850 Julian Leopold Ochorowicz, filozofo, kuracisto, psikologo, inventisto, poeto kaj publicito. Tiu ĉi eksterordinara homo de sia epoko ligis sian kuriozan personecon kun tre vastaj interesiĝoj ligante ĉion en koheran tuton. Unuflanke li okupiĝis pri eksperimenta fizikon estis aŭtoro de pluraj inventaĵoj pri elektroakustiko, aliflanke li estis filozofo kreinta sciencajn fundamentojn de pozitivi smo en Pollando. Kaj krome li esploris sekretojn de la homa psiko. La prezentita de li principo de la vica analizado kaj rekreado de bildoj estas utiligata en la nuntempa televido; kiel pioniro de telefonio li invenstis mikrofonojn de laŭtparola telefono, kiu estis prezentita en ekzpozicioj en Parizo, Antverpeno kaj Varsovio. Julian Leopold Ochorowicz naskiĝis en la instruista familio. Post finlerno en la varsovia Urba Gimnazio en Varsovio li plustudis en la Filozofia-Historia Fakultato de la Varsovia Universitato por diplomitiĝi fine en ĝia Fakultato Fizika-Matematika. Liaj universitataj kolegoj estis i.a. Bolesław Prus kaj Henryk Sienkiewicz. Prus portretis lin en la figuro de Julian Ochocki en sia romano „Pupo” (1893). Aliflanke la „Faraono” (1895) de sama aŭtoro kreiĝis laŭ inspiro de libroj kaj prilaboraĵoj koncerne antikvan Egiption, kiujn Ochorowicz kunportis al Prus en 1893. Jam kiel studento Julian Ochorowicz manifestis scienc-inventistajn talentojn publikigante artikolojn pri psikologio kaj en 1869 konstruinte en la fizika laborejo de la universiato kaj unuan en Pollando modelon de elektra telegrafo. En 1872 li diplomitiĝis kaj samjare publikigis „Enkondukon kaj ĝeneralan pritrakton de pozitivisma filozofio”, per kiu li akiris lokon inter elstaraj reprezentantoj de pola pozitivismo. Post la varsoviaj studoj Ochorowicz forveturis al Leipzig kaj tie en 1873 li akiris doktorecon pro la disertaĵo pri psikologio kaj fiziologio de la homa nervosistemo kaj cerbo. Tiam li profundiĝis en psikologion, eksperimentante pri elektro kaj elektromagnetismo. Tio kondukis lin al problemoj ligitaj kun parapsikologio, hipnotismo kaj elektrostatiko de la homa korpo. En 1875 Julian Ochorowicz translokiĝis al Lvoko habilitiĝinte pri psikologio kaj naturfilozofio baze de la distertaĵo „Evoluo de la filozofiaj kaj kemiaj ideoj pri atomoj”. Sekve en la jaroj 1976-81 li estis docento en la Lvova Universitato daŭrigante esplorojn pri elektro kaj elktromagnetismo, parapskologio. En 1877 Ochorowicz prezentis teorion de monokromata televido, en kiu bildo estus perata en la formo de lumantaj punktoj. Ne havante tamen ŝancojn je profesora posteno en 1882 li forlasis Lvovon kaj forveturis al Parizo. Tio estis la plej krea periodo en lia vivo. En Parizo Julian Ochorowicz gvidis sisteman kuracistan praktikon pri psikaj malsanoj kaj hipnota terapio. Samtempe li koncentriĝis pri perfektigo de telefono de Bell. Li akiris sukceson kaj lia aparato estis ĝenerale aplikata en Eŭropo. Dum kvin jaroj Ochorowicz inventis kaj patentumis mikrofonon kun feraj floketoj, magnetan telefonon, termomikrofonan kaj perfektigitan karbonan mikrofonon. Lia pantento estis aplikita en 1885 por 4-kilemtra konekto inter la franca Ministerio pri Poŝto kaj Telegrafio kaj la Pariza Operejo. En la sama jaro Ochorowicz kondukis du telefoniajn liniojn inter Bruselo kaj Antverpeno je la distanco de 45 kilometroj kaj inter Peterburgo kaj Bołgoje (320 kilometroj). Liaj telefoniaj aparatoj estis produktataj en Francio laŭ komerca skalo kaj estis uzataj ankoraŭ en 1905. En 1906 Ochorowicz estis elektita sekretario de Internacia Instituto de Psikologio en Parizo, dank’ al kio li plugvidis esplorojn pri eksperimenta psikologio. Post la reveno al Varsovio 1912 Julian Ochorowicz laboris en Psikologia Instituto gvidante laŭvicajn eksperimentojn pri hipnoto, telepatio kaj mediumado, konstruante proprajn elektroteknikajn instrumentojn por siaj parapsikologiaj esploroj ekzemple li inventis novspecan galvanometron. La aplikado de hipnoto en la kuracista praktiko elvokis tamen firman reziston de la varsovia medicinista medio, kio alkondukis al tio, ke Ochorowicz forlasis Varsovion kaj instaliĝis en la loko Wisła. Dank’ al li ne konata al la vasta publiko montara vilaĝo transformiĝis en renoman kuraclokon. Li mem financis la elkonstruon de la kuraclokaj vilaoj popularigante ĝin vaste en la lando. Liaj gastoj estis i.a. Bolesław Prus, Maria Konopnicka kaj Władysław Reymont. Ĉi-lasta sub la influo de Ochorowicz verkis tie la unuan volumon de sia Nobel-premiita romano „Kamparanoj”. Ochorowicz tie daŭre gvidis siajn spiritismajn eksperimentojn, kio ne favoris lian restadon en Wisła, kiun li forlasis en 1914. Fine de la vivo Julian Ochorowicz dediĉis tempon al sia lasta verko, kalkulata al liaj ĉefverkoj „Psikologio kaj medicino”. Li mortis en Varsovio la 1-an de majo 1917.
El la elsendo 17.12.2021. Legas Barbara – 7′ 35″
