Sciencaj informoj

La 2019 kiel Jaro de Matematiko

Enretigita de: | Jan 29, 2019 | Sciencaj informoj | Skribu komenton.

La 2019-a Jaro estis proklamita de la pola Senato kiel Jaro de Matematiko por omaĝi la polajn matematikistojn kaj iliajn atingaĵojn, kaj por inde taksi la signifon de ĉi tiu sciencbranĉo en la evoluo de socioj. Komence de aprilo 1919 en la Jagelona Universitato 16 personoj, i.a. Stefan Banach, Leon Chwistek, Antoni Hoborski, Franciszek Leja, Otto Nikodym, Alfred Rosenblatt, Jan Śleszyński, Antoni Wilk, Stanisław Zaremba kaj  Kazimierz Żorawski establis Matematikan Societon en Krakovo. Ĝi estis ĝermo de la posta Pola Matematika Societo. En la intermilita jardudeko fariĝis mondkonataj laborrezultoj de la Lvova Matematika Skolo, i.a. pri la funkcieca analizo. Al la kunaŭtoroj de tiu skolo kalkuliĝas Stefan Banach, unu el la plej elstaraj polaj sciencistoj kaj Hugo Steinhaus, agnoskita kiel la patro kaj patrono de la aplika matematiko  en Pollando. Aliaj elstaraj reprezentantoj de tiu skolo estis Stanisław Mazur, Władysław Orlicz, Juliusz Schauder, Stanisław Saks kaj ankaŭ Stanisław Ulam, ekde 1939 laboranta en Usono. Li estis la kunkreinto de la hidrogena bombo. La mondan famon al la pola matematiko alportis ankaŭ esploroj de la Varsovia Matematika Skolo, kies ĉefaj reprezentantoj estis  Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Stefan Mazurkiewicz kaj Kazimierz Kuratowski. Ĝian famon en la posta periodo aparte famigis Karol Borsuk kaj Samuel Eilenberg (ekde 1939 en Usono), agnoskitaj kiel kunaŭtoroj de geometria, respektive algebra topologio. Samtempe kun Lvovo kaj Varsovio estis ligitaj elstaraj logikistoj i.a. Alfred Tarski (ekde 1939 en Usono) kaj Jan Łukasiewicz. En la mondo grandan rangon akiris ankaŭ laborrezultoj atingitaj en Krakovo. Tie ŝlosilajn laborojn pri analizo gvidis Stanisław Zaremba, la kunestablinto de Internacia Matematika Unio kaj poste Tadeusz Ważewski la kunkreinto de la teorio de tipologiaj metodoj en la esplorado de diferencialaj  ekvacioj kaj rega teorio.

El la elsendo 29.01.2019. Legas Tomek – 2’24”

sc_tm_2019 – en Pollando Jaro de Matematiko_02’24”

Subtenu nin

Donacu rete al UEA konto vars-t

※ Donaco estos pagita sumo minus 5% de administraj kostoj ĉe Paypal.
※ Via nomo aperos en la listo de donacintoj. Kontaktu la redakcion se vi volas resti anonima

Ni dankas al …

niaj donacintoj!  Bonvolu klaki ĈI TIE por detaloj.

Kontaktu nin

Aŭskultu nin kaj aŭskultigu aliajn!

Skribu kaj komentu:
retradio.esperanto@gmail.com
(aŭ barbarinella@gmail.com)
Amikaro de Pola Retradio en Esperanto.

Nombro de vizitoj

0650129

Redakcia teamo

Barbara PIETRZAK
Gabriela KOSIARSKA
Milada SZWEDO
Maciej JASKOT
Krystyna GROCHOCKA
Tomasz MILLER
Bruce CRISP

Arkivoj