Pola RetRadio

nia komuna lingvomedio

Novaĵoj

Lisbono, la plej gastama urbo en Eŭropo

Lisbono laŭ la enketo de Trip Advisor estis rekonita kiel la plej gastama urbo sur la malnova kontinento. En la monda skalo ĝi akiris la 3-an lokon post Tokio kaj Kapŝtado. La rezulto rezultis el opinio esprimita de 54 mil personoj ofte vojaĝantaj eksterlanden. La plej malamikaj por turistoj estis taksitaj Moskvo, Pekino kaj Marakeŝo. Lisbono – laŭ la usona televid­stacio CNN – troviĝas krome inter 10 nesufiĉe aprecitaj urboj de la mondo. Inter vidindaĵoj de Lisbono la ekspertoj de CNN menciis aparte la muzeon de Calouste Gulbenkian kaj la turon Torre de Belem.

El la elsendo 26.08.2014. Legas Milada

Perforto rilate virinojn en EU

Ŝokaj konkludoj sekvas el la esploro „Perforto rilate virinojn en la Eŭropa Unio”, ĉar evidentiĝas ke je la seksa perforto estas en plej signifa grado endanĝerigitaj virinoj en la landoj, en kiuj estas envivigita/ata la genra ideologio. La esploro estis prilabrita de la unia Agentejo por la Fundamentaj Rajtoj inter 42 eŭropaj mil virinoj super la 15-a vivojaro. Evidentiĝas, ke en la landoj, en kiuj trude kaj sub la gvido de sociaj inĝenieroj enviviĝas la premisoj de genra edukado virinoj ne povas senti sin sekuraj fariĝante objekto de seksaj atakoj kaj perfortoj. En la landoj ĉi-rilate „malprogresaj”, en kiuj dominas tradiciaj valoroj virino ĝuas pli da respekto. Plej malmultaj virinoj kiuj spertis fizikan kaj seksan perforton troviĝas en Pollando, krome en Bulgario, Rumanio kaj Portugalio.  Svedio kaj aliaj skaninaviaj landoj opiniataj, kiel la plej egalrajtaj notas la plej altan elcenton de perforto rilate knabinojn kaj virinoj. En Danlando, Finlando aŭ Svedio preskaŭ la duono de virinoj spertis fizikan kaj seksan perforton flanke de partneroj. Simile estas en Nederlando, Francio, Britio, Germanio kaj Estonio. En Pollando temas pri 19 procentoj.

El la elsendo 26.08.2014. Legas Milada

Varsovia loĝkolonio hejtota kaj provizota de sunpaneloj

La unua en Pollando loĝkolonio hejtata kaj provizata per la elektra energio helpe de sunpaneloj kreiĝos en Varsovio. Laŭ la projekto­donintoj loĝante en unu el 155 domoj eblos ŝpari pli ol 6 mil zlotojn jare (pli ol 1400 eŭrojn). La unua preskaŭ memsufiĉa loĝkolonio „Eco Natolin” situanta en rekta najbareco de Natolin- kaj Kanaty-Arbaroj baziĝos sur renovigeblaj energifontoj. Ĝi etendiĝos sur la surfaco de 36 hektaroj. Ĉiu el la domoj disponos ekstere pri sunmodulo certiganta varman akvon somere kaj pri fotovolta modulo funkcianta kiel malgranda elektrejo. Pro la vintra hejtado respondecos modulo de varmo­pumpilo. La koron de la integrita sistemo funkcianta aŭtomate konsistigos la ĉefhejtejo kolektanta varmon el unuopaj instalaĵoj kaj distribuanta ĝin tra la tuta domo. Dank’ al ĉio ĉi la tuta investaĵo estos medioamika kaj la loĝkolonio emisios je ĉirkaŭ 900 tunoj da karbo­dioksido malpli ol simila setlejo hejtata per gaso.

El la elsendo 19.08.2014. Legas Tomek

Tomek Sunpanele hejtata logkolonio

Forlasi iluziojn, ke konfliktoj okazas nur ekster Eŭropo

Antaŭ la solena parado en Varsovio – lige kun la Festo de la Polaj Armeaj fortoj, la 15-an de aŭgusto – la pola prezidento Bronislaw Komorowski diris i.a.: “Ni ne povas vivi per iluzioj, ke militkonfliktoj okazas ie for. Ja en Eŭropo Rusio enkorporigis Kriemon. Ja en Eŭropo estis pafkrasxita pasaĝera avaidilo kun infanoj sur la ferdeko. Ni daŭre vivas en la mondo en kiu forto signifas pli ol leĝaro. La pola prezidento akcentis, ke ne povas esti tiel, ke Rusio okoble grandigas elspezojn por la miliaraj celoj dum NATO tiujn elspezojn malgrandigas”.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Forlasi iluziojn, ke konfliktoj okazas ekster Europo

La agadoj de prezidento Putin endanĝerigas Eŭropon

La ambasadro de Usono Stephen Mull deklaris, ke la agadoj de prezidento Putin endanĝerigas ne nur Pollandon, sed ankaŭ Eŭropon. Tial estas necesaj decidaj paŝoj rilate al la agadoj de Rusio. Se niaj sankcioj ne estas efikaj – diris la usona diplomato – necesos entrepreni pli decidajn paŝojn. Historio laŭ la usona ambasadoro en Pollano elmontras pri neceson de firma reagado.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Ambasadoro de Usono en Pollando pri sankcioj rilate Rusion

Generalo Polko reage je provokaj vortoj de rusa politikisto

Reference al la provokaj vortoj de rusa politikisto Zyrinowski generalo Roman Polko konfirmis en programo de TVP info, ke la rusaj scenaroj premisas, ke iliaj trupoj ektroviĝos en Pollando forpuŝante de sur la mapo Litovion, Latvion kaj Estonion. Kaj kvankam li deklaris distanciĝon disde la katastrof­ecaj vizioj li konfirmis, ke tiuj scenaroj estas ekzercataj. Ili celas psikologian efikon ĉe la rusa socio, tamen la manovroj, militistaj ekzercoj de Ruio kaj Belorusio antaŭ la ukraina krizo tian scenaron antaŭvidis. En ilia sekvo estus aplikota nuklea armilaro.

El la elsendo 15.08.2014. Legas Barbara

Gen. Polko reage je provokaj vortoj de rusa politikisto

Caritas organizas la feriadon

Pli ol 100 mil personoj ĝuas ĉi-somere diversspecajn ripoz­formojn – tendarojn, somerumadojn, lingvo­kursojn kaj aliajn – organizatajn de katolikaj komunumoj, societoj aŭ karitataj organizoj. Entute en efektivigon de la nunjara feriado estas engaĝitaj ĉirkaŭ du kaj duona milionoj da personoj. Kadre de la ripoza oferto kreiĝas ĉiam pli da internaciaj iniciatoj, kiuj estas aparta okazo evoluigi volontul­adon. La gvida iniciato de Caritas Polska estas ĝia Somera Kampanjo, kiu ĉirkaŭprenas ĉirkaŭ 30 mil personojn celente unuavice infanojn kaj gejunulojn el familioj kun ekonomiaj problemoj. Kadre de la kampanjo estas aranĝataj dusemajnaj ripozskipoj en Mazuria Regiono, en la montoj kaj en aliaj turisme allogaj lokoj de la lando. Caritas disponigas al ili 52 proprajn kaj 97 luitajn ripoz­centrojn en la tuta lando. Kunlaborante kun la pola ministerio por la eksterlandaj aferoj Caritas organizas ankaŭ la feriadon en Pollando por preskaŭ 1700 poldevenaj infanoj el Ukrainio, Belorusio, Litovio kaj Rumanio. La ĉefa celo estas aktiva lernado de la pola lingvo en la kunligo kun ilia integriĝo kun polaj infanoj.

El la elsendo 12.08.2014. Legas Milada

Feriado kun Caritas

Ekstremaj krucovojoj – praktiko ĉiam pli populara

Jam pli ol 24 lokoj en Pollando kaj 4 eksterlande (du en Britio, Svislando kaj Spicbergo) aliĝis al la adresita al la junularo Ekstrema Krucovojo 2014, kies celo estas pli profunde sperti la Karesmotempon. Ĝi estas iom eksterordinara formo konsideri la Pasionon dum la nokta kelk­dekkilometra marŝa pilgrimado al elektita sanktejo. Plej multaj grupoj de Ekstremaj Krucojovoj (de kelkdek­personaj ĝis 300-personaj) praktikos ĉi tiun karesman preĝoformon la 11-an de aprilo. Kelkaj entreprenis la Ekstreman Kurovojon 2014 jam last­vendrede, tio estas la 4-an de aprilo. Plej frue sian Ekstreman Krucovojon havis grupo en la brita Nottingham. La Ekstrema Krucovojo estas praktikata ekde 2009, nunjare oni antaŭvidas 7 mil partopren­antojn.

El la elsendo 08.04.2014. Legas Milada

Ekstremaj Kkrucovojoj _ praktiko cxiam pli polulara

La plej granda sunpanela elektrejo baldaŭ kreiĝos en Pollando

En la regiono de Lublin (la orienta Pollando) kreiĝos aŭtune la unua en ĝi sunelektrejo kun la povo de 1,4 megavattoj. Elkonstruos ĝin la komunuma kompanio Energio de Zielawa-Valo. La valoro de la projekto egalas al ĉ. 9 kaj duona milionoj da zlotoj. Pli ol 3, 7 milionoj devenos el la uniaj rimedoj. La sunelektrejo funkcios en la loko Bordziłówka en la komunumo Rossosz. Sur ĉirkaŭ tri kaj duonhektara surfaco estos dislokitaj kvin kaj duona mil de la sunpaneloj, transform­antaj la sunenergion en la energion elektran. Laŭ la pritaksoj tio estos la plej granda sunpanela elektrejo en Pollando. Ĝian kreiĝon favoras la naturaj kondiĉoj – tre multaj jare suntagoj, vasta kaj plata tereno. Laŭ komunum­agantoj la enspezoj pro la disvendo de la elektra energio al la landa reto dum 7 jaroj ebligos repagi kreditojn kaj poste financos komunumajn elektrofakturojn. La kompanion Energio de Zielawa-Valo establis kvin komunumoj Rossosz, Wisznice, Sosnówka, Jabłoń kaj Podedwórze, situantaj apud la rivero Zielawa. De kelkaj jaroj kiel formalaj partneroj ili komune klopodas pri subvencioj el la uniaj fondusoj.

El la elsendo 22.07.2014. Legas Gabi

Somera Kurso en la Lernejo de la Pola Lingvo kaj Kulturo

La 8-an de julio en la Katolika Universitato de Lublino komenciĝis la 41-a somera kurso de la Lernejo de la Pola Lingvo kaj Kulturo. Partoprenos ĝin ĝis la fino de aŭgusto 130 personoj el 22 landoj de la mondo. Inter la studantoj estas personoj el tiaj usonaj akademiaj centroj kiel Columbia University, Harvard University, Oxford University aŭ The University of North Carolina. Kutime ĉirkaŭ 20 procentoj de la studantoj havas la polajn radikojn, la ceteraj interesiĝas pri la pola kulturo kaj lingvo, estas studentoj de slava filologio, de internaciaj rilatoj aŭ politologio. En 2014 venis studentoj – kiel tradicie – ĉefe el Usono kaj Kanado, sed krome el la okcidenta Europo, Japanio, Tajlando, Bolivio. Inter la lekciantoj estas profesoroj de la Lublina Katolika Universitato kaj aliaj polaj altlernejoj, ankaŭ eksterlandaj lekciantoj. Krom la tradicia lingvo­instruato studantoj povas elekti prelegojn pri la pola histrio, literaturo, muziko aŭ filmo. En la programo estas ankaŭ dancokursoj kaj renkontiĝo kun la pola folkloro. Semajnfine la studantoj havas la okazon konatiĝi kun la vidindaĵoj de Pollando vizitante tiajn urbojn kiel Krakovo, Varsovio, Sandomierz (sandomieĵ), Zamość kaj Kozłówka [kozŭuwka]. Por plimulto de la lernantoj la kurso estas la unua kontakto kun Pollando, al kiu ili ofte revenas en postaj jaroj evoluigante kontaktojn profesiajn, sciencajn kaj personajn.

El la elsendo 22.07.2o14. Legas Milada

Somera Lernejo de la Pola Lingvo kaj Kuluro

Konvencio kontraŭ la komercado per homorganoj

Konsilio de Eŭropo proklamis konvencion kontraŭ la komercado per la homorganoj. Ĝi celas protekti viktimojn kaj faciligi la internacian kunlaboron por pli efike punsekvi homojn respondecajn pro ĉi tiu agado. La konvencio baldaŭ estos disponigita por subskribo al 47 membro-ŝtatoj kaj al landoj ne apartenantaj al la Konsilio. Por ke ĝi enviviĝu ĝiaj sigelintoj devas fariĝi almenaŭ 5 ŝtatoj inkluzive de 3, kiuj estas membroj de la Kondilio. La subskribado estos ebla ĝis la fino de 2014 aŭ komenco de 2015.

La dokumento antaŭvidas, ke la sigenlintaj landoj traktos kiel delikton la forprenadon de homorganoj sen unusignifa konsento de organ­donanto – mortinta aŭ vivanta aŭ se tio kaŭzus profiton al la donanto aŭ al la tria persono. Samtempe ŝtatoj sigelintoj povos mem decidi ĉu respondecigi la organ­donanojn kaj ĉu trakti ilin kiel kunkulpulojn. La konvencio antaŭvidas kompenso­monon por la viktimoj, ilian protekton kaj enkondukon de preventorimedoj, kies celo estas garantio de egala aliro al transplantoj. Konsilio de Eŭropo elmontras, ke „manko de homorganoj firmigita de krizo, ekonomiaj malegalecoj, malsimilecoj en la sanprotektaj sistemoj kaj avidemo de senskrupulaj komercistoj de homorganoj alkondukis al disvolviĝo de transplant­ologia turismo kaj komercado per la homorganoj. Laŭ donitaĵoj cititaj en komuniko malgraŭ granda kresko de transplantoj en 2012 pli ol 68 mil homoj en Eŭropo atendis tranplanton de reno kaj ĉiun tagon pro manko de organoj mortas 12 personoj troviĝantaj sur la atendolisto.

En iu pli frua raporto, al kiu ni referencis en niaj elsendoj, estis reliefe atentigite, ke inter la kaŭzoj de homforkondukoj aŭ perdiĝintaj homoj en Eŭropo estas komercado per iliaj organoj fare de deliktaj grupoj.

El la elsendo 15.07.2014. Legas Barbara

Koncencio per malpermeso komerci per homorganoj

Ryszard Czarnecki unu el la vicprezidantoj de EP

La eŭropdeputito de Juro kaj Justeco,Ryszard Czarnecki estis elektita la 1-an de julio 2014 kiel unu el 14 vicprezidantoj de la Eŭropa Parlamento en la nova oficperiodo. Kandidat­igis lin la frakcio de Eŭropaj Konservativuloj kaj Reformantoj. La fundamenta rolo de la vicprezidantoj estas subtenado de la estro de la Eŭropa Parlamento kaj anstataŭigado en situacioj antaŭviditaj leĝe. Ili eniras la konsiston de la Prezidumo de la Eŭropa Parlamento. Ryszard Czarnecki laboras en la Eŭropa Parlamento jam dum la tria oficperiodo kaj kiel li deklaris i.a. post sia elekto li reprezentos kiel vicprezdanto de la Eŭropa Parlamento la interesojn de Eŭropo kaj Pollando. Li volas krome okupiĝi pri la la orientaj najbaroj de la Unio.

El la elsendo 08.07.2014. Legas Milada

M Robert Czarnecki unu el la vicpreyidantoj de EP

Malfrugotika eksponaĵo en Frombork

La Muzeo de Mikołaj Kopernik en Frombork (la norda Pollando) aĉetis la malfru­gotikan liton kun baldakeno el la komenco de la 16-a jarcento. La unika meblo­ riĉigos ekspozicion pri historio de medicino.

La meblo kreiĝis en la jaroj 1520-1530 en la regiono de Tirolo, kion sugestas la karakteriza dekoraĵo de la speco “plata tranĉo” (Flachschnitt). Temas pri plata basreliefo bildiganta la kapon de cervo inter kies kornoj trovigas krucifikso. La lita apogtabulo estas riĉigita per motivo de karduo kaj plat­plektaĵo. Laŭ muzeaj ekspertoj la lito estas unikaĵo ne sole en la skalo de Pollando. Oni aĉetis ĝin de privata kolektanto dank’ al la subvencio de la pola kultur­ministerio kaj komunumaj aŭtoritatoj. Dum la plej proksimaj semajnoj la valoran meblon eblas rigardi en la ekspozicio „Mors ianua vitae” (morto – la vivopordo) bildiganta la kistanajn sepulto­kutimojn. Poste kiel “lito de mortanto” la gotika meblo riĉigos la konstantan ekspozicion pri historio de medicino en Frombork.

El la elsendo 04.07.2014. Legas Milada

mezepoka lito

Varsovio gajnis la Eŭropan Biciklan Rivaladon

Varsovio gajnis la Eŭropan Biciklan Rivaladon 2014. Ĝi okazis en majo kaj partoprenis ĝin 32 eŭropaj urboj. La biciklistoj kadre de la kampanjo per plurfunkcia poŝtelefono aŭ la retejo endomondo.com povis registri siajn biciklajn traveturojn. La varsoviaj biciklistoj traveturis 300 mil kilometrojn, la duan lokon okupis Lodzo. La tieaj biciklistoj traveturis dum la monato 170 mil kilometrojn. Preskaŭ samtiom traveturis biciklistoj de Romo. Kadre de la tuta rivalado per biciklo oni traveturis en Eŭropo unu milionon 600 mil kilometrojn.

El la elsendo 01.07.2014. Legas Milada

Varsoviaj biciklistoj gajnis la rivaladon

Nederlandanoj avanas inter aĉetantoj de polaj grundoj

Inter la plej grandaj aĉetantoj de polaj grundoj troviĝas nederlandanoj, francoj kaj germanoj. Inter la eldonitaj permesoj fare de la ministerio por la internaj aferoj en 2013 temis pri grundoj agrikulturaj kaj arbaraj kun la surfaco de 697 hektaroj, aparte en la okcidenta Pollando. Eksterlandanoj akiris en pasinta jaro 320 permesojn, kiuj krom grundoj rilatis ankaŭ al aĉeto de loĝejoj, lokaloj de ĝenerala uzo, akcioj kaj kompani­paperoj. Dezirante aĉeti firm­havaĵojn (nemoveblaĵojn) eksterlandano devas elmontri firmajn kaj fortajn ligojn kun Pollando pere de geedziĝo, laboro en la estra personalo de entrepreno kun la ekster­lanada kapitalo aŭ ekonomia agado realigata konforme al koncerna leĝo. En la jaroj 1990-2013 eksterlandanoj ricevis pli ol 24 mil permesojn por aĉeto de grundaj firmhavaĵoj kun la suma areo de 50 mil hektaroj.

El la elsendo 01.07.2014. Legas Milada

Nederlandanoj avanas inter acxetantoj de polaj grundoj

Polaj-hispanaj interregistaraj konsultoj

Lunde en Gdansko okazis polaj-hispanaj interregistaraj konsultoj kun la partopreno de la ĉefministroj Donald Tusk kaj Mariano Rajoy. Ili koncernis situacion en Ukrainio, ekonomian kunlaboron kaj energetikan sekurecon. Dum la konsultoj estis akceptitaj du dokumentoj. Komuna deklaracio pri kunlaboro rilate laboron kaj socian plitikon kaj intenco­letero pri firmigo de kunlaboro koncerne defendon. Kadre de la konsultoj inter la ĉefministraj interparoloj okazis renkontiĝo de reprezentantoj de unuopaj ministerioj: pri laboro kaj socia politiko, regiona evoluo, nacia defendo, medio kaj mastrumado. La polaj-hispanaj konsultoj estis inaŭguritaj en 2003. La lastaj okazis en julio 2013 en Madrido.

 El la elsendo 24.06.2014. Legas Milada

Polaj-hispanaj interregistaraj konsultoj

La rangolisto de la polaj ĉefministroj

Lige kun la 25-jariĝo de la unuaj parte demokrataj balotoj en Pollando la opinisonda instituto CBOS enketis polojn pri la plej bona ĉefministro de la lasta jarcent­kvarono. 5 procentoj de la enketitoj elmontris Tadeusz Mazowiecki, por 10 procentoj la plej bona estis Jerzy Buzek, Jaroslaw Kaczyński ricevis voĉojn de 8 procentoj de la enkektitoj, Donald Tusk havas 7-procentan subtenon. La sekvajn lokojn okupis Leszek Miller, Włodzimierz Cimoszewicz, Jan Olszewski, Waldemar Pawlak kaj Kazimierz Marcinkiewicz. Malplej alte estis taksitaj atingaĵoj de Jan Bielecki, Józef Oleksy, Hanna Suchocka kaj Marek Belka. Preskaŭ 23 procentoj de la enetitoj ne kapablis elmontri la plej bonan kabinetestron. Dum la tuta 25-jara periodo la plej grandajn esperoj poloj ligis kun la registaro de Tadeusz Mazowiecki. Eĉ 82 procentoj de la enketitoj bonvenigis lin kun espero kaj kredo pri pliboniĝo de la situacio. Neniu pli posta kabineto kaj ĝia estro estis bonvenigita tiom entuziasme.

El la elsendo 11.06.2014. Legas Krystyna

Polaj cxefministroj de la 25-jarigxo

La usona prezidento vizite en Pollando

Marde la prezidento de Usono, Barack Obama komencis dutagan viziton en Varsovio. Li partoprenas oficialajn solenaĵojn ligitajn kun la 25-jariĝo de la pola libereco pasonta la 4-an de junio. Obama renkontiĝis kun la pola prezidento kaj la pola ĉefministro; li renkontiĝis ankaŭ kune kun la ŝtatestroj kaj ĉefminitroj de la Centra-Orienta Eŭropo. Merkrede la usona gasto partoprenos ĉefajn datrevenajn solenaĵojn sur la varsovia Kastela Placo, kie estas antaŭvidita lia parolado. Morgaŭ Obama renkontiĝos ankaŭ en Varsovio kun la ukraina prezidento-elektito Peter Poroszenko.

Post la renkontiĝo kun la usona prezidento dum la komuna gazetara konferenco en la palaco Belweder Bronislaw Komorowski esprimis ĝojon kaj kontenton pro la gastigado de la usona prezidento en la 25-a datreveno de la akiro de libereco fare de Pollando. La prezidento aldonis, ke gastigi la prezidenton de Usono signifas grandan esperon en la kunteksto de la krizaj eventoj en Ukrainio. Tiu ĉi vizito – laŭ liaj vortoj signifas konfirmon la sekurec­garantioj por Pollando.

Prezidento Barack Obama diris, ke estas por li granda honoro festi kun Pollando la 25-jariĝon de libereco. En la daŭro de la konferenco li substrekis, ke ĉiu el la aliancanoj kadre de NATO devas investi por sia defendsistemo. Laŭ la marda komuniko de la Blanka Domo, Barack Obama alvokis la usonan Kongreson subteni lian propon­on elspezi unu miliardon da dolaroj por grandigi la usonan militistan ĉeeston en la Orienta Eŭropo. Obama ripetis tion dum la gazetara konferencon deklarinte: Ni firmigas nian militistan ĉeeston en Eŭropo.

Barack Obama renkontiĝis ankaŭ kun ĉefministro Donald Tusk en la sidejo de la Ministerokonsilantaro. La ĉeftemo de iliaj interparoloj estis problemoj de sekureco en la regiono kaj en la mondo. Estis traktitaj perspektivoj de vastigo de la ekonomia kunlaboro inter Pollando kaj Usono.

El la elsendo 03.06.2014. Legas Barbara

Vizito de Barack Obama en Pollando

Polaj gajnintoj en la eŭropuniaj parlamentaj balotoj

Je 35 dekonoj de procento Civitana Platformo superis Juron kaj Justecon en la balotoj al la Eŭropa Parlamento. Ili akiris la subtenon de 32,13 respektive 31,78 procentoj de la balotintoj. Ambaŭ partioj povas kalkuli je la sama nombro de la mandatoj, t.e. 19. Laŭ la Ŝtata Balotkomisiono la balotsojlon superis ankaŭ Alianco de Demokrata Maldekstrularo (9,44 procentoj – 5 mandatoj), Pola Kamparana Partio (6,28 procentoj – 4 mandatoj) kaj Nova Dekstrularo (7,15 procentoj – 4 mandatoj). La balotsojlon ne superis Europa Plus, Twój Ruch, Solidarna Polska, Polska Razem kaj Ruch Narodowy. Kompare al la balotoj de antaŭ 4 jaroj Juro kaj Justeco notis subtenokreskon je 5 procentoj grandigante la nombron de mandatoj je 4. Civitana Platformo notis 13-procentan malkreskon de la subteno de la balotintoj kaj perdis 6 mandatojn.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

La balotrezultoj en Pollando

La balotfrekventeco en la uniaj landoj

La last­dimanĉajn balotojn al la Eŭropa Parlamento partoprenis 43,09 procentoj de la personoj rajtaj baloti. Temas pri malkreska balotfrekventeco kompare al la balotoj en 1979, kiam ĝi egalis al 61,99 procentoj kaj kompare al la jaro 1994, kiam ĝi egalis al preskaŭ 57 procentoj. Plej multaj balotintoj estis en Belgio kaj Luksemburgio. Tie la balotfrekventeco egalis al 90 procentoj, sekve en Malto – 74,81 procentoj, Italio – 60 procentoj, Greklando 58,2 procentoj kaj Danlando – 56,4 procentoj. En Pollando la balotfrekventeco egalis al 23,82 procentoj. Antaŭ kvin jaroj ĝi egalis al 24,53 procentoj.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

Balotfrekventeco en la uniaj landoj

La disdivido de la mandatoj en la Eŭropa Parlamento

La balotojn al la Eŭropa Parlamento gajnis kristan­demokratoj akirante 28,2 procentojn de la voĉoj kaj 212 mandatojn. La duan lokon okupis socialdemokratoj per 24,9 procentoj de la voĉoj kaj akirante 187 mandatojn. Por liberaluloj balotis 9,6 procentoj de eŭropuni­anoj, kio donas al ili 72 mandatojn en la Eŭopa Parlamento. Pli ol 100 mandatojn akiris eŭropuni­aj skeptikuloj kaj naciemuloj dank’ al la balotsukcesoj unuavice en Francio, Britio kaj Danlando.

El la elsendo 27.05.2014. Legas Gabi

Disdivido de la mandatoj post la EU-balotoj

Pli da eksterlandaj studentoj en Pollando

En Pollando en 2014 lernas preskaŭ 36 mil eksterlandaj studentoj el 149 landoj. Tio estas je 23 procentoj pli ol en la jaro pasinta. La plej multnombran grupon konsistigas ukrainanoj. Laŭ la Edukfondaĵo „Perspektywy” la kresko je 6811 sudentoj estas emfaza. Ĝi ligiĝas kun la malfermiĝo al la postuloj de la eksterlandaj studentoj kaj riĉigita oferto de la studoj en la angla lingvo. La kresko ligiĝas ankaŭ kun  intensa populariga kampanjo sur prioritataj merkatoj. La oferto de la polaj altlernejoj estas atrakcia pro bona klerig­kvalito, konkurencaj prezoj kaj malaltaj vivten­kostoj de studentoj. Laŭ la plej novaj donitaĵoj de la Ĉefa Statistika Oficejo pli ol 15 mil studentoj venis el Ukrainio kaj nun konsistigas 42 procentojn de ĉiuj eksterlandaj studentoj en Pollando. Sekve laŭ la nombro de studantoj viciĝas belorusoj – 3743, norvegoj – 1580, hispanoj 1361 kaj svedoj – 1251. Preskaŭ 80 procentoj de eksterlandaj studentoj devenas el Eŭropo, la ceteraj el Azio, la Norda kaj Centra Ameriko, Afriko, la Suda Ameriko kaj Oceanio. Malgraŭ signifa kresko de la nombro de la eksterlandaj studentoj Pollando apud Kroatio estas lando kun la plej malalta indico de internacieco de studentoj en la Eŭropa Unio.

El la elsendo 20.05.2014. Legas Zbyszek

Eksterlandaj studentoj en PL_Zbyszek

74 procentoj da poloj kontraŭ komuna unia valuto

En aprilo 74 procentoj de poloj deklaris kontraŭstaron rilate la encirkuligon de eŭro en Pollando. Laŭ la esploroj de GfK Polonia  tiu procento restis senŝanĝa kompare al la martaj esploroj. Oni faras distingon inter 42 procentoj firme kontraŭaj al la komuna unia valuto kaj 32 procentoj, kiuj deklaras sin esti prefere kontraŭaj. Laŭ GfK Polonia ankaŭ la elcento de la subtenantoj de nova valuto en Pollando estis sur la marta nivelo. Sume temas pri 22 procentoj de la enketitoj. Decide favoras la unian valuton 5 procentoj de poloj, 17 deklaras sin prefere subtenaj por eŭro, 4 procentoj ne precizigas sin opinion. La aprila opinisondado okazis inter la 3-a kaj 6-a de aprilo baze de reprezenta grupo de poloj pli ol 15-jaraĝaj lotume selektitaj el la bazo de PESEL, t.e. ĝenerala elektronika identiga sistemo de la loĝantaro.

El la elsendo 20.05.2014. Legas Gabi

Poloj ne volas euro_Gabi

La Sonorilo Johano Paŭlo la 2-a en Vavelo

Lastmarde sur la Turo de la Arĝentaj Sonoriloj de la Katedralo sur Wawel-Altaĵo en Krakovo aldoniĝi la sonorilo Johano Paŭlo la 2-a. La unuan fojon ĝia sono aŭdiĝos dimanĉe, la 18-an de majo en la naskiĝdatreveno de Karol Wojtyła. La bronza sonorilo en kiun estis enmuldita ora medalo emisiita honore al la 50-jariĝo de la sacerdoteco de Johano Paŭlo la 2-a pezas la duonan tunon kaj ĝia diametro egalas al 93 centimetroj. Sur la sonorilo videbliĝas la ĉefdevizo de lia pontifikado „Nolite timere” (Ne timu). La sonorilo Johano Paŭlo la 2-a sur la Turo de la Arĝentaj Sonoriloj de la Vavelaltaĵa Katedralo troviĝas super tri pli fruaj sonoriloj „Herman” – el 1271, „Zbyszko”, el 1423 kaj „Maciek” el 1669. La preparita loko al nova sonorilo atendis 500 jarojn por speciala okazo, kiu nun venis. La Katedralo sur la reĝa Wawel-Altaĵo havis por Karol Wojtyła signifon apartan. En la kripto de sankta Leonardo post la konsekro je pastro li celebris sian unuan sanktan meson, tie li estis konsekrita kiel episkopo, tie okazis solenaĵoj lige kun lia nomumo je kardinalo. Dum ĉiu sia vizitio en Krakovo Johano Paŭlo la 2-a vizitis Vavelon kaj la katedralon.

El la elsendo 16.05.2014. Legas Tomek

Sonorilo Johano Paulo la 2-a sur Wawel-Altajxo

Buĝeto de la Eŭropa Parlamento en 2014

Buĝeto de la Eŭropa Parlamento konsistigas ĉirkaŭ unu procenton de la ĝenerala buĝeto de la Unio kaj unu kvinonon de totalaj administraciaj kostoj de ĉiuj uniaj institucioj. En 2014 ĝi egalas al 1 miliardo 756 milionoj da eŭroj. El ĉi tiu kvoto 35 procentoj estas destinitaj por laborantoj, ĉefe kiel salajro por 6 mil personoj laborantaj en la administracio, kaj ankaŭ por buŝaj kaj skribaj tradukoj kaj vojaĝkostoj. Por tiu celo en la nuna jaro oni destinas 620 milionojn da eŭroj. La Eŭropa Parlamento etate enlaborigas ĉ. 430 buŝajn tradukistojn, tamen dum la plendebataj sesioj aldone oni dungas de 800 kaj  unu mil tradukistojn. Krome en la parlamento laboras ĉ. 700 skribaj tradukistoj, kies tasko estas traduki en ĉiujn 24 oficajn uniajn lingvojn 100 mil paĝojn de diversspecaj dokumentoj monate. 193 milionoj da eŭroj, t.e. 27 procentoj de la buĝeto estas destinitaj por la elspezoj de deputitoj. Temas pri iliaj salajroj, vojaĝkostoj, gvidado de oficejoj, honorarioj de iliaj asistantoj. Administraj elspezoj kaj inform­politiko konsistigas 21 procentojn de la buĝeto, la agado de la politikaj grupoj 6 procentojn. 11 procentoj de la nunjara buĝeto de la Eŭopa Parlamento estas destinita por la funkciado de laborlokoj de la parlamento en Bruselo, Strasburgo kaj Luksemburgo kaj por la agado de inform­oficejoj en 28 ŝtatoj-membroj.

El la elsendo 13.05.2014. Legas Zbyszek

Bugxeto de la Europa Parlamento